Puntland

Puntland Dawladda Puntland ee Soomaaliya Maamul Goboleedka Puntland اقليم أرض البنط Puntland State of Somalia
Calanka Puntland Astaanta Puntland
Halkudheg: "iskaa" (wax ) "u " (qabso)
[[File:{{{Map}}}|alt=|Map of Somalia with Puntland highlighted|250px]]
Magaala Madax	Garoowe
Magaalada ugu weyn	Boosaaso
Magaalada ugu dadka badan	Boosaaso
Luqadda (Afka)	Soomaali (Xoogaa Carabi ah)
Magaca kale	Dawlad goboleedka Puntland Maamul Goboleedka Soomaaliyeed ee Puntlnd (Puntaland)
Xukunka
Nooca
G Baarlamaanka
Madaxweyne	Siciid Cabdullaahi Deni
Madaxwene ku xigeen	Axmed Karaash (Kaah)
Sharci dajinta	Baarlamaanka Federaalka Soomaaliya
Xubnaha U Matala	(Baarlamaanka Soomaaliya)
Aqalka Hoose	31 ee ah tirada 275 (2.9%)
Aqalka Sare	8 ee ah tirada 54 (14.8%)
Konfodareeshin	Agosto 26, 2013 (12th)
Bedka	Heerka 4aad
Wadarta	100 km2 (39 sq mi)
Berri	50 km2 (19 sq mi)
Biyo (%)	50 km2 (19 sq mi) (50%)
Heerka Soomaaliya	0.2% ee 637,65 km2
Tirada Dadkka	Heerka 9aad
Wadarta (2013)	5 Milyan (2022)
Tira sanadeed (2013)
WSG	Heerka 3aad
Wadarta (2011)	C$3.624 billion
Qof qof	C$1,556 (3aad)
Furayaasha
Furo Posto	SO (gaarka PL)
ISO 3166-2	SO-PL
Waqtiga	UTC+3
Furaha Po	PL
Midab	cirdhow
Summad	Xiddig
Midab	cirdhow
Website	jiro/ Ma jiro
Dhamaan heerka Gobolada

Dawladda Puntland ama Buntland Af-Carabi:( أرض البنط) waxay si rasmi ah u tahay Dowlad goboleedka Puntland, waa Dawlad goboleed ku yaalo woqooyi bari ee dalka Somaaliya. Dawlad-goboleedkan caasimadiisu waa Garoowe, gobolka Nugaal. Puntland waxay xuduud la leedahay GOBOLADA WOQOOYIGA SOOMAALIYA oo ka xiga Galbeedka iyo Gacanka Cadmeed oo ka xiga Woqooyiga, dhinaca Bariga waxaa ka xiga Marinka Gardafuul iyo Badwaynta Hindiya. Dhinaca Koonfurta waxaa ka xigo Gobolada dhexe ee soomalia, KoonfurGalbeed waxaa ka xiga wadanka Itoobiya. Puntland waxay ka Talisaa Amma Hoos imaada sadex meelood oo meel Gabi ahaanba Dhulka Soomaaliya, Tirada dadka waxaa lagu qiyaasaa inka badan 4 miliyan oo qof. Magaca Puntland waxuu kayimi dhulkii uduga oo ay aqoonjireen masaarida oo gobolada waqooyi bari kadhoofsan jiray uduga, kumanaan sano kahor.

Dawladda Puntland

Dawladda Puntland ee somaliyeed waxaa la asaasay 1998kii, waxaana asaasay isimo ,siyaasiyiin,ganacsato,culimaa,udiin ,haween dadka ugu caansanaa ee isugu yimi shirkii GAROWE kadhacay 1998 waxaa kamid ahaa madaxweynihii hore ee Dawladda DFKMG Cabdullaahi Yuusuf Axmed, Ibrahim Abshir Ibrahim, Beeldaaje Xaaji Cabdullahi, Suldaan Ciise Xasan Cumar, Ugaas Yaasiin, Suldaan Saciid Cabdisalaan, Islaan Maxamed iyo Garaad Jaamac ,sababta loo sameeyay maamulkaan wuxuu ahaa si loo badbaadiyo shacabka woqooyiga. Maamulka puntland aad ayuu uuga duwanyahay maamulka kale ee somaliland. Puntland ma raadinooso kala goynta dalka somalia, dadkaan waa dad wadaniyiin ah . shacabka puntland run ahaantii waa dad markasto raadiyo isku keenta shacabka soomaaliyeed. Puntland waxee leedahay maamul xukumo iyo barlamaan u gooni ah iyo wasiiro maamulo shacab woqooyiga.

Hormuudka

Madaxweynihii ugu horeeyay ee puntland woxoo ahaa Cabdullahi Yuusuf, waxaa ku xigay Maxamed Abdi Xaashi waxaa ku xigay Cade Muuse waxaa ku sii xigay Cabdiraxmaan Maxamuud faroole, Hadana waxaa xilka hayya Cabdiwali Maxamed Cali.

Madaxweyne ku xigeenka

Madaxweyne ku xigeenka Puntland, badankood waa reer Darawiish, sida Axmed Karaash, Abdihakim Amey, Hasan Afqurac, Mohamed Xaashi oo dhamaan reer Darawish ah.

Taariikhda

Qarniga 20ka

Garowe waxaa kunool dad kor udhaafaya 257,300 waxaa lagu tilmaamaa magaalooyinka ugu kobaca badan soomaaliya. waa magaalo loo tago dalxiiso waxay leedahay meelo taarikhi ah oo aan lasookoobikarin

caasimada puntland

Garoowe waa caasimadda Dawladda puntland ee somaliyeed, Garoowe ayaa waxay soo martay maraxalado kala gedisan. Haatanna waxay maraysaa heer keedii ugu sarreeyay. Magaalada Ayaa xarun u ah haayado dowliya iyo kuwa aan dowli ahayn,qunsuliyado,ururo maxali ah , kuwa NGO ah,radio stations,TV IWM. Garowe waxaa ku yaal Meelo aad iyo aad u qurxoon suuqaaq iyo bacadlayaal aad iyo aad u camiran Jawiga ayaa had iyo goorba ah mid aan qaboow saa'ida iyo kulayl saa'idana aan lahayn qorraxda ayaa inta badan waxaa ku dahaaran cadar iyo daruuro.

Qarnigii 21ka

Ka dib markii wadatashiyo badan ay yeesheen isimada, siyaasiyiinta, aqoonyahanka, ganacsatada, iyo qaybaha kala duwan ee bulshada ku nool goboladan, ayaa waxaa la go'aansaday in magaalada Garoowe lagu qabto shir loo wada dhan yahay kaasoo ujeedadiisu ay ahayd in la dhiso maamul dowlad goboleed. Islamarkaas waxaas ku soo biiray Gobolada Sanaag iyo Sool oo kula bahoobay Maamulaka cusub Goboladii laysku oran jiray Waqooyi Bari.

Shirkaas waxaa ka soo baxay bartamihii 1998, Dowlad Goboleedka Puntland, taasoo leh sadexda awoodood oo kala ah, Golaha Wakiilada oo dhan 66 Xilibaan oo lab iyo dhedigba leh, Garsoorka , iyo Golaha Xukuumada oo leh Madaxwayne iyo madaxwayne ku-xigeen.

Dhismihii

maamulka

Sida uu qeexayo Xeerka 1aad,. ee axdiga ku meel-gaarka ah ee lagu dhisay Puntland.

Hubinta

Hubinta iyo controlka daawada

Waxaa wasaarada u suurto gashey in la helo labo mashiin oo ah kuwa lagu baarey tayada daawada oo la dhigay Magaalada Bosaso (Dekada) iyo Garowe.

Waxaa ay wasaaradu magacowday gudi dib u eega nidaamyada ilaalinta kontoroolka daawada.

Waxa socda dib u eegista iyo hirgelinta sharciga caafimaadka ,Waxa hirgeshey in la mamnuuco ka ganacsashada daawada qaaxada ee goobaha ganacsiga ah.

Daabacadaha Af-Soomaaliga

Bulshada

Hirgalinta

hirgalinta Siyaasadda (ISKA WAX U QABSO)

Waxa wasaaraddu si fiican ugu wacyi gelisey bulshada reer Puntland ka qeyb qaadashada caafimaadka guud Waxa ay wasaaraddu ka shaqeysay isku xirka Jaaliyada dibada ee reer Puntland si ay gacan fiican uga geystaan caafimaa

Qabiilada

Qabiilada ku nool Puntland waxaa ka mid ah Leelkase, Awrtable, Deshiishe, Majeerteen iyo reer darawiish.

Calanka

Calanka Puntland midabadeeda waa cirdhow, cagaar iyo cadaan. Calanka Puntland waxay uu eegtahay calanka Uzbekistan iyo calanka Lesotho.

Kaabayaasha (infrastructure)

Miisaaniyadaha Degmooyinka. Markii u horaysay Wasaaradda Arrimaha Guduhu waxay ku guuleysatay inay Miisaaniyado u samayso qaar ka mid ah Degmooyinka Puntland walow aan Degmooyinka oo dhan loo samayn hadana waxaa loo sameeyey 9 Degmo o ka tirsan Degmooyinka Miisaaniyadaas oo isu dheeli tiraysa Dakhli & Khara.

Waxayna ka kooban tahay Saadaasha/ Odorosida Dakhliga soo gelaya Degmooyinka ee la filayo & Kharashka ku baxaya hawlaha Degmadda taas oo sahashay in D/hoose lagula xisaabtamo Dakhliga soo galay & sida ay u kharash gareeyeen , Miisaaniyadda Degmooyinku waxay ka mid noqonayaan Dakhliga Guud ee Dowladda dhexe (GDP).

Goobaha

Liiska Degmooyinka loo sameeyey Miisaaniyadaha & Qiyaasta Kharash & Dakhli ee Degmooyinkaas

1. Garoowe 21,031,284,000
2. Boosaaso 39,878,352,000
3. Gaalkacayo 27,000,000,000
4. Qardho 7,012,671,000
5. Carmo 5,615,040,000
6. Buurtinle 1,224,000,000
7. Dangorayo 3,729,408,000
8. Xarfo 2,400,000,000
9. Waaciye 4,774,584,000
10. Ufeyn 5,800,600,000

Degmadda Wadarta Guud ee Miisaaniyadda Sh.so/

Caafimaadka Puntland

Waxaa si joogta u shaqeynaya oo adeegyada caafimaadka joogta bixiyey 86 xarumaha hooyada iyo dhalaan, 8 Isbitaal heer gobol, 9 Isbitaal 7 xarumaha qaaxada, 5 xarumaha barista iyo la talinta cudurka Ej-Ay-Fii Aydhiska, 10 xarun oo caafimaad dhimirka, 6 xarun quudinta nafaqda iyo 212 Baro caafimaad.

Xarumahaas caafimaadka waxa ay dhamaantood ku kala yaalan dhamaan degaanada Puntland heer gobol ilaa tuulo.

Guud ahaan xaalada caafimaad ee dalka waa mid degan waxaana si dhameystiran loo xakameeyey cuduraddii dilaacey 3 bilood ee la soo dhaafey Dalgaalkii galmudug ka dacay waa la gu laayey puntland markaasna puntland way jabtey.

Kor u qaadista

Kor u qaadista wadashaqeynta hayadaha

Dhulka Sool, Sanaag iyo Cayn waa dhul muransan

Waxa la sameeyey nidaam wadashaqeyn hayadaha ka shaqeeya caafimaadka Puntland si wax ku ool u noqdaan mashaaricda ay nagalaa shaqeeyan Hayadaha caalamiga ah.

• Soomaali luqadda dhegoolaha