Af-Jabaaniis
| Japanese | ||
|---|---|---|
|
日本語 Nihongo | ||
 "Nihongo" ("Japanese") in Japanese script | ||
| Dhawaaq | /nihoɴɡo/: [ɲihoŋɡo], [ɲihoŋŋo] | |
| Dhalad u ah | Japan | |
| Qoomiyada | Japanese (Yamato) | |
| U ah afka hooyo | 125 million (2010)ne2010 | |
| Qoyska luqada |
Japonic
| |
| Early forms: | ||
| Hab qoraalka | ||
| Xaalada Rasmiga | ||
| Ka ah Luqad rasmi |
 Japan (de facto) | |
| ka ah luuqadaha la aqoonsaday ee laga tirada badan yahay | ||
| Koodka luqada | ||
| ISO 639-1 | ja | |
| ISO 639-2 | jpn | |
| ISO 639-3 | jpn | |
| Luqadda la adeegsado | 45-CAA-a | |
|
{{{1}}} | ||
Af-Jabaaniis w:jp:日本
[日本語] Nihongo, [ɲihoŋɡo] (ku saabsan codka dhagaysta) ama [ɲihoŋŋo] waa luqadda Bariga Asia oo ay ku hadlaan ilaa 128 milyan oo qof, ugu horrayn ee Japan, halkaas oo ah luqad qaran. Waa xubin ka mid ah qoyska luqada Japanese (ama Japanese-Ryukyuan), iyo xiriirka luuqadaha kale, sida Kuuriya, ayaa laga doodayaa. Jabaanku waxaa loo kala soocay qoysaska luqadaha sida Ainu, Austroasiatic, iyo hadda Altaic la mamnuucay, laakiin midkoodna soo jeedinnadaasi ma helin aqbalaad ballaaran.
Wax yar ayaa la yaqaanaa taariikhda luqada, ama markii ugu horeysay ee Japan lagu arko. Dukumiintiga Shiinaha ee qarnigii 3aad waxa lagu qoray erayo yar oo Japanese, laakiin qoraallo badan oo aan muuqan ilaa qarnigii 8aad. Intii lagu jiray xilligii Heian (794-1185), Shiineysku waxay saameyn ballaaran ku yeesheen erayada iyo codkii Old Japanese. Jabinta Dhexe ee Dhexe (1185-1600) waxaa ku jiray isbeddelka kudhaca muuqaalada u soo dhawaaday luqadda casriga ah, iyo muuqaalka kowaad ee deymaha yurub. Luqadda caadiga ah waxay ka soo wareegtay gobolka Kansai ilaa gobolka Edo (modern Tokyo) xilligii hore ee juunyarka Japan (horraantii qarnigii 17aad-qarnigii 19aad). Kadib dhammaadkii 1853kii go'doomintii Japan, go'doomintii amaahda laga helay luuqadaha Yurub si weyn ayuu u kordhay. Astaamaha Ingiriisiga, gaar ahaan, waxay noqdeen kuwo soo noqnoqonaya, iyo erayada Japanese ee ka soo jeeda Ingiriisku way fidiyeen.
