Berber Calender
Jadwalka berber
Taariikhda Berber waa taariikhda beeraha ee dhaqan ahaan loo isticmaalo Berbers. Waxaa sidoo kale loo yaqaan 'fellaḥi' (فلاحي "rustic" ama cinwaanka 'ajamī' kalandarka 'ajnabiga'). Kalandarka waxaa loo adeegsadaa si loo xakameeyo shaqooyinka beeraha xilliyeed. Kalandarka Islaamiga ah, kalandarka miridhku waxa loo tixgeliyaa qaar ka mid ah kuwa jiran oo aan u habbooneyn beeraha, sababtoo ah waxay la xiriiraan wareegyada xilliyeed.
Kalandarka Berber-ka hadda waa dhaxal ka mid ah gobolka Roomaaniya ee Mauretania Caesariensis iyo gobolka Roomaaniya, maxaa yeelay waa qaab nololeed oo ah taariikhda Julian. Kalandarka dambe waxaa loo adeegsaday Yurub ka hor inta aan la ansixin jadwalka Gregorian, oo leh magacyada bilaha laga soo qaaday Laatiin. Dadka reer Berber waxay horay u adeegsan jireen kalendooyin kala duwan, sida kuwa Guanche Autochthones ee Canary Islands. Si kastaba ha ahaatee, waxoogaa yar ayaa loo yaqaanaa nidaamyadan qadiimiga ah.
Month | Riffian (north Morocco) | Shilha (south Morocco) | Kabyle (Algeria) | Berber of Djerba (Tunisia) | Tunisian Arabic | Libyan Arabic |
---|---|---|---|---|---|---|
January | Yennayer | innayr | (ye)nnayer | yennár | yenna(ye)r | yannayer |
February | Yebrayer | brayr | furar | furár | fura(ye)r | febrayer |
March | Mares | marṣ | meghres | mars | marsu | mars |
April | Yebrir | ibrir | (ye)brir | ibrír | abril | ibril |
May | May | mayyu(h) | maggu | mayu | mayu | mayu |
June | Yunyu | yunyu(h) | yunyu | yunyu | yunyu | yunyu |
July | Yulyuz | yulyuz | yulyu(z) | yulyu | yulyu | yulyu |
August | Ɣuct | ghusht | ghusht | ghusht | awussu | aghustus |
September | Cutembir (c=sh) | shutambir | shtember | shtámber | shtamber | september |
October | Ktuber | kṭubr | (k)tuber | ktúber | uktuber | uktuber |
November | Nwambir | nuwambir | nu(ne)mber | numbír | nufember | nuvamber |
December | Dujembir | dujambir | bu- (du-)jember | dujámber | dejember | december |