Dirtiris

dirtiriska nin Hindi ah

Dirtiris, (Af Ingiriis : geneology) waa daraasaadka cilmiga qoysaska, abtirsiinta iyo hooyotirsiinta, taariikhda qoyska, iyo raadinta asalkooda. Baarayaasha qoyska waxay isticmaalaan wareysiyo afka ah, diiwaannada taariikhiga ah, falanqaynta hidda-wadaha, iyo diiwaanno kale si ay xog uga helaan qoyska iyo inay muujinayaan xiriirka qoyska iyo raad-raaca xubnahooda. Natiijooyinka waxaa badanaa lagu soo bandhigaa jadwal ama waxaa lagu qori karaa sidii sheekooyin. Dulucda taariikhda qoyska waa ka ballaaran tahay dirtiriska, waxayna ka kooban tahay ma ahan kaliya raad-raaca, laakiin sidoo kale taariikhda qoyska iyo bulshada iyo taariikh nololeedka.

Diiwaanka shaqada dirtiriska waxaa lagu soo bandhigi karaa sida "dirtiris", "taariikhda qoyska", ama "geed qoys". Micnaha ciriiriga ah, "dirtiris" ama "geed qoys" waxay raacaan dhaxalka qof keliya, halka "taariikhda qoyska" ay raacaan awooweyaashii qofka, laakiin erayadan waxaa badanaa loo isticmaalaa si isku beddelan. Taariikhda qoyska waxay sidoo kale ka mid noqon kartaa xog dheeraad ah oo ku saabsan nolosha qofka, dhaqanka qoyska, iyo wixii la mid ah.

Raadinta taariikhda qoyska iyo asalkooda waxay badanaa qaataan dhowr ujeeddo, oo ay ku jiraan rabitaanka in qoyska laga dhigo mid muuqda taariikhda guud, dareenka masuuliyadda ee ilaalinta waxyaabaha soo jireenka ah ee jiilalka soo socda, iyo raaxaysiga nafta ee sheekooyinka saxda ah. Baaritaanka dirtiriska sidoo kale waxaa la sameeyaa ujeeddooyin cilmi-baaris ama cadaalad ah, ama si loo raadiyo dhaxlayaasha sharciga ah ee si toos ah u dhaxla dhaxalka iyadoo loo marayo sharciga dhaxalka ee aan loo xusin.