Duqsi
Daqsi ama duqsi (ingiriis: housefly, fly) waa cayayaan yaryar oo leh baalal, kuwaas oo ka tirsan dabaqada Diptera, oo macnaheedu af-Latin ka yahay yahay "laba baal." Waxay ku kala duwan yihiin cayayaanka kale ee badanaa leh laba lambar oo baalal ah, iyadoo duqsigu uu leeyahay hal lambar oo baalal ah. Baalasha dambe ee duqsigu waxay ku kooban yihiin qaybo yaryar oo loo yaqaan halteres, kuwaas oo ka caawiya dheellitirka iyo hagida inta lagu jiro duulista. Duqsigu wuxuu leeyahay indho waaweyn oo isku dhafan, kuwaas oo awood u leh inay ogaan dhaqaaq iyo inay bixiyaan meel muuqaal ballaaran. Qaybaha afka ee duqsigu waxay u habaysan yihiin siyaabo kala duwan oo cunto loogu qaato, sida nuugista (sida duqsiga guriga) ama qodista iyo nuugista (sida duqsiga shuban-ridda). Nolosha duqsigu waxay ka kooban tahay ukun, caws (maggot), budo, iyo heerka waayeelka, iyadoo noocyada badan ay dhammeeyaan wareeggan muddo maalmo ah.
Duqsigu wuxuu leeyahay doorar muhiim ah oo deegaan ahaan ah, oo ay ku jirto pollinization (gubashada ubax) iyo ka shaqaynta burburinta iyadoo quudineysa walxaha ururaya ee jabban. Si kastaba ha ahaatee, sidoo kale waxay caan ku yihiin inay noqdaan cayayaanno dhib badan, iyadoo ay faafiyaan cuduro iyagoo la xiriira meelaha ay taabtaan iyo cuntada. Noocyo qaar, sida duqsiga guriga, badanaa waxay ka muuqdaan meelaha ay dadka ku noolyihiin, halkaasoo ay dhib ku noqon karaan, gaar ahaan cimilada kulul. Duqsigu sidoo kale wuxuu noqdaa cunto loogu talagalay xayawaanka qaar sida shimbiraha iyo xayawaanka dhulka ku nool, qaarna waa kuwo muhiim ah cunto ahaan xayawaanka kale ee deegaanka. In kasta oo duqsigu uu leeyahay sumcad taban, haddana wuxuu muhiim u yahay hababka deegaanka ee badan.[1]
xigasho
[wax ka badal | wax ka badal xogta]- ↑ Peters, Ralph S.; Meusemann, Karen; Petersen, Malte; Mayer, Christoph; Wilbrandt, Jeanne; Ziesmann, Tanja; et al. (2014). "The evolutionary history of holometabolous insects inferred from transcriptome-based phylogeny and comprehensive morphological data". BMC Evolutionary Biology. 14 (1): 52. doi:10.1186/1471-2148-14-52. PMC 4000048. PMID 24646345.
Maqaalkan waa la bilaabay. Hadii aad wax ka taqaanid fadlan ka caawi Wikipedia in aad Wax ku dartid. Qoraalkaagu ha noqdo mid faa'iido leh oo dhexdhexaad ah.