Haitian Creole

Ka Wikipedia
Haitian Creole
kreyòl ayisyen
Dhawaaq Template:IPA-ht
Dhalad u ah Haiti
Qoomiyada Haitians
U ah afka hooyo 9.6million  (2007)ne2007
Qoyska luqada
French Creole
  • Haitian Creole
Hab qoraalka Latin (Haitian Creole alphabet)
Xaalada Rasmiga
Ka ah Luqad rasmi Template:HAI
Regulated by Akademi Kreyòl Ayisyen (Haitian Creole Academy)[1]
Koodka luqada
ISO 639-1 ht
ISO 639-2 hat
ISO 639-3 hat
Luqadda la adeegsado 51-AAC-cb
{{{1}}}

Haitian Creole (Haitian Creole); Haitian Creole: kreyòl ayisyen, Haitian Creole: [kristejɔl]; Faransiis: Créole haïtien) waa luuqad Faransiis ku saleysan oo ay ku hadlaan 9.6-12 milyan oo qof oo adduunka ah, iyo luqadda kaliya ee ugu badan Haitians. Waa luqad faneed oo ku saleysan qarnigii 18aad ee Faransiiska oo saameyn ku yeeshay afafka Portuguese, Isbaanishka, Ingiriiska, Taíno, iyo luqadaha Galbeedka Afrika. Haitian Creole ayaa ka soo baxday xidhiidhka u dhexeeyay degaannada Faransiiska iyo addoomaha Afrika intii lagu jiray ganacsiga addoonta Atlantic ee ku yaala gobolka Faransiiska ee Saint-Domingue (hadda Haiti). Haitians waa beesha ugu weyn ee kobcinta lahaanshaha adduunka.

Isticmaalka iyo waxbarashada Haitian Creole-oo aan si isku mid ah u fahmi karin Faransiis-waxay ku muransanayd tan iyo ugu yaraan qarnigii 19aad: halkaasoo Haiti ay u aragtay Faransiis inay calaamad u tahay colonialism, Creole ayaa ka careysiisay fannaanka francophone sida falsafada ama farsamada qofka faqiirka ah. Ilaa dhamaadkii qarnigii 20aad, madaxweynayaasha Haiti waxay ku hadlaan Faransiis kaliya muwaadiniinta muwaadiniinta ah, illaa iyo sannadkii 2000, waxbarashadii dugsiyada hoose ee Haitian waxay ku lahayd Faransiis, luqad shisheeye badi ardayda.


  1. Cérémonie de lancement d’un partenariat entre le Ministère de l’Education Nationale et de la Formation Professionnelle et l’Académie Créole, Government of the Republic of Haiti