Jump to content

Webiga Kongo (Zaire)

Ka Wikipedia
Webiga Kongo
Webiga Kongo meel u dhow Kisangani, Kongo
Dalka Kongo
Tributaries
 - left Webiga M'pozo, Webiga Lufu, Webiga Lukunga, Webiga Inkisi
 - right Webiga Yambi, Webiga Lwala, Webiga Djiri, Webiga Yana, Webiga Mary, Webiga Nkeni
Source Boyoma Falls[1]
 - location Kisangani, Clearwater County, MN
Afka Badweynta Atlaantik
 - location Pointe Noire
Length 2,900 mi (4,667 km)
Biyogaleen 1,550,000 sq mi (4,014,482 km2)

Webiga Kongo (ingiriis: Congo River;) oo horey loogu yiqiin Webiga Zaire, waa webiga labaad ee ugu dheer Afrika, iyadoo kaliya Webiga Nile uu ka dheer yahay, sidoo kale waa webiga saddexaad ee ugu weyn caalamka marka loo eego qaddarka biyaha uu daadiyo, iyadoo kaddib Webiyada Amazon iyo Ganges. Waa webiga ugu qoto dheer ee la diiwaangeliyey ee adduunka, iyadoo qoto dheeraha lagu cabbiray ay tahay ilaa 220 mitir (720 cagood). Nidaamka Webiyada Congo–Lualaba–Luvua–Luapula–Chambeshi wuxuu leeyahay dherer guud oo ah 4,700 km (2,900 mayl), taasoo ka dhigeysa webiga ugu sagaalaad ee ugu dheer caalamka. Chambeshi waa laamiga Webiga Lualaba, iyadoo Lualaba uu magaca Webiga Congo ee agagaarka Biyo-xireenka Boyoma, oo dhererkiisu yahay 1,800 km (1,100 mayl).[2]

Marka laga cabbiro iyada oo la raacayo Lualaba, oo ah laamiga ugu weyn, Webiga Congo wuxuu leeyahay dherer guud oo ah 4,370 km (2,720 mayl). Waa webiga kaliya ee waaweyn ee laba jeer ka gudba isku-xirnaanta xadka geeska dhulka. Dhul-biyoodka Congo wuxuu leeyahay aag guud oo ah qiyaastii 4,000,000 km² (1,500,000 mayl²), ama 13% dhammaan dhulka Afrika.

  1. The United States Geological Survey recognizes two contrasting definitions of a river's Source (river or stream).USGS.gov By the stricter definition, the Mississippi would share its source with its longest tributary, the Missouri, at Brower's Spring in Montana. The other definition acknowledges "somewhat arbitrary decisions" and places the Mississippi's source at Lake Itasca, which is publicly accepted as the source,USGS.gov and which had been identified as such by Jacob V. Brower himself.MT.gov Archived Jannaayo 18, 2012 // Wayback Machine
  2. Richerson, P.J.; Boyd, R.; Bettinger, R.L. (2001). "Was Agriculture Impossible During the Pleistocene but Mandatory during the Holocene? A Climate Change Hypothesis". American Antiquity. 66 (3): 387–411. doi:10.2307/2694241. JSTOR 2694241. S2CID 163474968.