Jump to content

Carro Ciideed

Ka Wikipedia

Carro Ciideed (Ciid) waa magac juquraafi oo qadiim ah oo dhul ahaan u dhexeeya gobolka Mudug iyo Dooxada Nugaal. Ciid wuxuu ka kooban yahay saddexda awoodood ee gumeystayaashii hore ee Abyssinia, Ingiriiska iyo Talyaaniga, sidaas darteedna waxay Mudug ka xigtaa ciid koonfur-bari, Dooxada Nugaal waxay ka xigtaa Ciid woqooyi , iyo Haud oo galbeedka ka xigta Ciid. Hal taariikhyahan ayaa ku tilmaamay dhulka sharoobada midabkeedu yahay oo ay maanta ku dheehan tahay magaalooyin Ciid sida Xamxam, Magacley , Qoriley , Biriqodey, Beerdhiga iyo Gumburka Cagaare .[1][2]Ciid wuxuu ka kooban yahay saddex meelood meel waqooyiga dhulkii lagu muransanaa ee Soomaaliya iyo Itoobiya ee lagu qeexay heshiiskii Xuduudaha Italo iyo Itoobiya ee 16-kii Maajo 1908 oo sidoo kale loogu magac daray Heshiiskii 1908-kii. Joornaal ka soo baxay 2001 Jaamacadda Indiana ayaa ku sifeysay Ciid mid la mid ah Degmada Boocame iyadoo ku tilmaamaysa in Ciid sida waqooyiga gobolka Mudug iyo galbeedka garoowe.[3]

Khadka Shirweynaha 1908

[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Khadka Heshiiska 1908, oo sidoo kale loo yaqaan heshiiskii 16-kii May 1908 ee Italo iyo Itoobiya, ama khadka Feerfeer-Dharkayn Geenyo, ayaa ahaa soohdintii hore ee u dhexaysay Soomaaliya iyo Talyaaniga maamuli jiray iyo Abyssinia. Kala-xaddaynta shirkii 1908 oo ka soo baxay jihada dhinaca koonfur-galbeed wuxuu ka bilaabmayaa mid ka mid ah Ferfeer oo ka tirsan gobolka Hiiraan, ama u adeegsado webiga Shebelle ee u dhow inuu yahay xuduud qeexan oo ku xiran fasiraadda, waxaana lagu calaamadeeyay qadka toosan ee woqooyi ilaa Dharkayn Geenyo, oo ah magaalo xadka u gudbeysa. inta udhaxeysa Degmada Buuhoodle iyo Gobolka Sool ee Somaliland , halkaas oo kala xadaynta ay ku egtahay. [4] khariidadaha casriga ahi ma ixtiraamaan khadkii caadiga ahaa ee 1908 waxayna ku beddeleen khadkii ku-meel-gaadhka ahaa ee ay aasaaseen 1950kii Ingiriiska. Intii lagu gudajiray dhibaatadii walwal ee 1934, dowlada cusub ee talyaanigu waxay badashay qeexitaankoodii shirkii 1908 iyo ansaxitaankii xigay ee 1928 iyagoo sheegay inay tarjumeen qadka heshiiskii 1908 inuu yaalo agagaarka Dhibaatada Walwal. Inta badan joornaalada tacliinta ee soo socday labaatankii sano ee ugu horreeyay qarnigii labaatanaad waxay u adeegsadeen Khadka Feerfeer-Dharkayn Geenyo inuu yahay khadka tooska ah ee u kala gooshaya Abyssinia iyo Soomaaliya.[5]

  1. Diiwaanka gabayadii, 1856-1921 - Maxamad Cabdulle Xasan, 1999, page 41
  2. Suugaanta Nabadda Iyo Colaadda, Rashiid Sheekh Cabdillaahi Gadhweyne, Axmed Aw Geeddi, Ismaciil Aw Aadan · 2009
  3. Journal of the Anglo-Somali Society - Issues 30-33, 2001 - PAGE 18
  4. The Somali Boundary: Dispute and Functional Evolution - Harry Elliott Colestock · 1972 – PAGE 12
  5. Area Handbook for Somalia - Volume 550 , Irving Kaplan · 1977 , PAGE 22