Muxamad bin qaasim

Ka Wikipedia

Muxamad bin Qaasim Al-Saqafi waa taliye da' yar ahaa oo Umawiyiinta ka tirsanaa, wuxuu furtay dhulka Sindi 90H asigoo da'diisa ka yar tahay 17 sano, balse sanadkii 96H amar ka yimid khaliifka Umawiyiinta Suleymaan bin Cabdi Malik ayaa lagu dilay ka dib jir dil badan uu xabsiga ku qaatay.

Barbaaridiisa[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Wuxuu ku dhashay Muxamad bin Qaasim magaalada Daa'if ee gobolka Xijaas sanadkii 72H/692. Aabihiis Qaasim Al-Saqafi waa ina adeerka talyihii caanka ahaa ee Xajaaj kaas oo laf dhabar weyn u ahaa Umawiyiinta, wuxuuna haayay xilka Gudoomiyaha Ciraaq 75H-95H.

Sanadkii 695 ayee Muxamad iyo qoyskiisa u guurayn Ciraaq halkaas oo Xajaaj uga magacaabay aabihiis maamulka Basra, wuxuu sidaas Muxamad ugu soo dhex koray talyaasha sar sare ee ciidamada, waxeyna ahaayeen badanaa Banuu Caqiil tolka Xajaaj wada hogaamiyeyaal uu aad ugu tiisanaa.

Sanadkii 86H wuxuu Xajaaj dhameestiray dhisida caasimadiis cusub ee Waasid, tiro aad u badan oo reer Saqiif ah ayuuna geeyay si tababar u helaan oo hadhow mustaqbalka u noqdaan madaxda ciidamada, Muxamad oo 13 jir ahaa wuxuu ku juray ciidankii tababarka qaadanayay, wuxuuna ahaa tarbiyadiis inuu horey ugu soo qaatay Basra aabihiis agtiisa. Tababarka ayuu waday ilaa uu ka mid ka noqday talyaasha sar sare ee dawlada.

Furashada dhulka Sindi[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Hogaaminta furashada Sindi[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Xajaaj wuxuu ahaa dhowr jeer oo hore inuu isku dayay furashada dhulka Sindi laakin kuma guuleysan, markii u horeysay wuxuu diray ciidan uu hogaaminayay Cabdulaahi bin Nahbaan laakin waa la jabshay talyahoodna waa la dilay, waxaa ku xigay ciidan uu watay Budeyl bin Dahfa Al- Bajali asna sidii oo kale waa la jabiyay waana la dilay.

Wuxuu xajaaj go'aansaday mar seddexaad inuu ciidan u diro furashada dhulka Sindi, Ciidankan oo gaarayay 20 kun waxa uu madax uga dhigay Maxamad bin Qaasim oo 17 jir ahaa balse Xajaaj wuxuu ku xushay geesinimo iyo naf hur iyadoo u sii dheer tahay qaraabonimada ka dhexeysa

Furashada magaalooyinka Sindi[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Sanadkii 90H Muxamad iyo ciidankiisa waxey gaareen dhulka Sindi, inkastoo da'diisa yareed hadana wuxuu Muxamad qibrad u lahaa xaga maamulka iyo hogaaminta dagaalada, wuxuu ku fiicnaa qodista jeex-jeexyada iyo sameynta manjaniiqyo waaweyn oo darbiyada lagu dumiyo,

Ciidankiisa waxey weerareen magaalada Fanzabuur oo dadkeeda iskacaabin kala horyimaadeen, bilooyin ayee go'doomiyeen ilaa ay ka furteen, waxey hadana gaareen magaalada Armaiil Muxamad ayaana dhowr maalmood la dagaalamay ilaaldeed ilaa uu ka furtay, intaas ka dib Muxamad mudo dheer ayuu dagaalada ka hakaday waxa uuna ku mashquulay dhisida saldhig milatari oo hadhow laabad u noqda, lacalla haduu jab la kulmo.

Sanadkii 93H Muxamad wuxuu ciidankiisa u dhaqaajiyay dhanka magaalada Dubeyl (maantaKaraajii) waxey sameynteen godado ayagoona u diyaar garoobay la kulanka Raajaa Daahir talyaha gobolka,

وفي عام 93 هجري الموافق 712 م زحف إلى مدينة الديبل -كراتشي حاليا-، وقام بحفر الخنادق كما نصحه الحجاج ونصب المنجنيقات ورفع الرايات، وحاصر المدينة وأصبح يرميها بالصخور والنيران، حتى خرج من المدينة جيشا بقيادة حاكمها الراجة داهر وانتصر في المعركة فهرب جيش السند وعاد إلى المدينة، وكان في داخل مدينة الدبيل صنم ضخم يراه جيش محمد بن القاسم الثقفي، فقال محمد بن القاسم الثقفي لأمير جنده جعونة بن عقبة السُّلمي بأنه سيعطيه 10000 درهم إن رمى رأس الصنم وكسره، وهذا ما حصل فانهارت معنويات المدافعين، وبدء هجوم عام فسقطت المدينة، ثم فتح مدينة النيرون ثم فتح سربيدس وسهبان وسدوستان وسيويس.

-

ثم وقعت معركة الراور الحاسمة والتي بدأت في 6 رمضان 93هـ الموافق 16 حزيران 712م، وانتهت في 10 رمضان الموافق 20 حزيران 712م وقتل ملك السند الراجة داهر، حيث سقط الراجة داهر من فوق فيله بسهم اصابه فوق في النهر وأتاه القشعم بن ثعلبة الطائيّ وقتل ملك السند بسيفه، وتحقق نصر ساحق، وفتحت قلعة الراور.

-

وتساقطت مدن بلاد السند أمام محمد بن القاسم الثقفي ففتح بهرور ودهليلة ثم فتح بُرهمناباد في أكتوبر 713م بعد حصار ستة أشهر ثم استمر بالتقدم الفتوحات حتى فتح مدينة مُلتان، ثم قرر مملكة قنَّوج أعظم ممالك الهند، ولكن توقف عن الفتوحات بعد أن أتاه خبر وفاة الحجاج بن يوسف الثقفي في سنة 95 هجري الموافق 713م، وكان من آخر أقوال الحجاج التي تعبر عن فرحه بفتح السند: ((شَفَينَا غَيضَنَا، وَأَدرَكنَا ثَأرَنَا، وازدَدنَا سِتِّينَ أَلفَ أَلفَ دِرهَمٍ وَرَأسُ دَاهِرٍ)).

-

ثم عاد واستكمل فتوحاته فقاد جيشا إلى البيلمان وسرشت ففتحوها صلحا. ثم زحف إلى مدينة الكيرج في مملكة چالوكيا، فخرج إليه حاكم المدينة القائد دوهر فانتصر عليه محمد بن القاسم الثقفي وقتله، ثم أتته أوامر بأن يوقف حربه وفتوحاته في عام 96 هجري الموافق 715م وذلك بسبب وفاة الخليفة الأموي الوليد بن عبد الملك

مقتله

بعد وفاة الخليفة الأموي الوليد بن عبد الملك وتولي أخيه سليمان بن عبد الملك للحكم، قرر سليمان بن عبد الملك بأن يضطهد كل أقارب ورجال الحجاج بن يوسف الثقفي وذلك لحقده على الحجاج لمطالبة الحجاج للوليد بأن يخلع سليمان من ولاية العهد، وكذلك لأن سليمان بن عبد الملك كان يرى في القادة الثقفيين خطرا على الدولة الأموية لكثرتهم ولسيطرتهم على مناصب كثيرة.

-

وكان حقد سليمان على محمد بن القاسم الثقفي هو الأشد، لأن محمد بن القاسم الثقفي هو الأقرب للحجاج بن يوسف الثقفي، وكان الجميع يعتبره وريث الحجاج، فأرسل سليمان أمرا إلى القائد محمد بن القاسم الثقفي بالقدوم إلى العراق، وحينما وصل إلى العراق تم تقييده بالسلاسل وإرساله إلى سجن واسط، وفي السجن تم تعذيبه بشتى أنواع التعذيب حتى مات البطل الفاتح في 11 ذي القعدة 96 هجري الموافق في 715/07/18 م، وكان عمره 23 عاما.

****** المصادر:

1) فتوح البلدان، البلاذري

2) وفيات الأعيان، أحمد بن محمد بن خلكان

3) الكامل في التاريخ، ابن الأثير الجزري

4) جمهرة أنساب العرب، علي بن حزم الأندلسي

5) محمد بن قاسم الثقفي فاتح بلاد السند، محمود خطاب