User:Hassansiidii
ALIF MAAY --Hassansiidii (talk) 19:05, 23 Abriil 2014 (UTC)
thumbnail|buuga afka maayga Farty Afky Maayky may liing etheegsythey Alifky Roomangky, yeetho haruufo bersho liing doorythi weerdhingty Afky Maayky ing gaarky e. Alifky Afky Maayky may leyaa lapaatung i afar shibly, shang shaghal oo aasaaas e, i hal shaghal ing yaal:
(1.00) Shibly
B P T J JH D TH R S SH DH G GH F Q K L M N NG W H Y Y’
(1.01) Shaghal
A E I O U >>
AA EE II OO UU
(1.02) Shaghal ing yaal (Y)
Afky Maayky may leyaa hal shaghal ing yaal oo e harafky (Y), kaasoo weerdhingtis ku gediising weerdhingty shaghale (i , e). Shaghal ing yaalky “Y” may liing etheegsythey weerdhing ing gaar e Afky Maayky, oo e “ieh” taasoo eed liingku dereemow dhamaadky kelmetho Afky Maayky.
Misaal: teesy sedy lamy misgy bary
Maadaama harafky “Y” liing etheegsythow shibly i shaghal haangby, sy liing shak kasy madi usy shibly eyi i madi usy shaghal eyi, may liing suubiyey sher’e ly erraw Shorongshoor:
(1.03) Shorongshoor:
(b) Hooby “Y” hortiye shaghal jery , may naghythaase shibly, weerdhingtiyeeny misbedelaasy sithiye ley haathasy.
Misaal: Bay Biyooley siyeed biyi
(P) Hoopy “Y” hortiye shibly jery, may naghythaase shaghal, weerdhingtiyeeny may naghythaase “ieh”. (Y - may galaase meelli weerdhingtiye ing naghythy waayty shaghalky “i” misy “e”).
Misaal: toory misgy jyny shyny maghy
(1.04) Shalreepy (‘)
Hooby is rahaang lamy shaghal oo shaghal dheer ing haayny may lyky shalreebey hamsy (“) oo liingky maghy dariShalreepy.
Misaal: ta’ady ba’iid su’aal saa’ad
(1.05) lamylaab
Alifky Afky Maayky harfo “R” i “L” sheleethiyoley lamylaabymaayang.
Misaal: RR arry irry marry
LL hillimy billaawy duullaang
(1.06) Weerdhingty harfo gaarky e:
P
Harafky “P” may ly etheegsythey madi harafky “B” weerdhingtis futhudy, weerdhingtiisny may ku kooyase faruuy’o mayny ing dhowya harafky afky Ingriisky ‘P”.
Misaal: apaal heped lipee hapoog Hapiipy
JH
Harafky “JH” may liing etheegsythey weerdhing Af Maay ing gaar e o haku bahaasy dhuungky, mayny ing dhowya harafky “J”.
Misaal: jhab jheer jhiryng galaangjhy jhaathyjhaathy
TH
Harafky “TH” may ly etheegsythey madi harafky “D” weerdhingtis futhudy, mayny ly too eyaa weerdhingty kelmydy AfkyIngriisky e “the”.
Misaal: mathal etheb mathy mithow
GH
Harafky “GH” may ly etheegsythey madi harafky “G” weerdhingtis futhudy, mayny weerdhingtis ly too etaa harafky Af Arbeedky e ( ).
Misaal: maghy aghaar meghyng lughy dhaghar
NG
Harafky “NG” may liing etheegsythey weerdhing ing gaar e Af Maay, mayny weerdhingtis may ing dhowta weerdhingty dhamaadky kelmytho Afky Ingriisky e “ morning, caring, helping”.
Misaal: angkaar ming lang sang bang
Y’
Harafky Y” may liing etheegsythey weerdhing ing gaar e Af Maay, weerdhingtiisny may ly too etaa weerdhingty ky jerty kelmytho afky Telyaanighy (signore, agnello).
Misaal: y’aay’ur y’isaang maay’y muy’y
(1.07) Farqyghy Weerdhingty Harfo (b,d,g, n) i (p, th, gh, ng)
B P
barbaar hupung dabaal dapaal derby dupy dharbaang depeel
D TH derdaar mathy sedy mathal sody detheb
G GH legdyng maghy lug lughy dugsy meghaad
N NG tinaar lang naar ming suny shang
(1.08) Dhikaal is too e:
Af Maay may leyaa kelmythy dhikaaliyo is too e, laaking ma’naasho shal gediising, mayny ly gorythey ma’naasho madi jumly ky jeraang. Misaal:
weel (weelky wal ky shib)—–weel (weelka weelshey kiing etheeghy) dood (gurbyghy ha dood)—————--dood ( doody bathyng dhaaf) eleeng (eleengky haniing goori)——–-eleeng (eleeng ing geng) jeer(jeermaaw geeky)——————--jeer ( jeer wepi ky jerty) beer ( beer eryng)————————--beer ( beer gooymy)
(1.09) Hegaad
b bal bed bir bohol bur
p apaal heped lipe hapoog hupung
t tab teneneg ting tol tub
j jawaang jelmed jilib jowhar jug
jh jhab jheer jhiring jhiir jhuug
d dar derdaar dilow dopool dubud
th athar etheer ithing othow uthur
r raad reer riyy roob ruung
s sar sed sir soor suul
sh shang sher shir shoor shughul
dh dhaang dheel dhiiry dhoob dhul
g gar ger goob guur gengber
gh maghaar dhaghar maghy lughy ighir
q quly qiyaas quud qalqaaly qereer
k kal keer keped koor kuul
l lab laab leeb liiling ludaay
m malmal meghed ming moory
n nal neped nikaa nolol nuur
ng lang mingdily shang bung lung
w waaly weysy withaad wehel waany
h haang heraay hiraab hoory huur
y yahaas yeemby yeraang yasow yoong
y’ y’aay’y muy’y maay’y y’aay’ur