Jump to content

Joseph Stalin

Ka Wikipedia
stalinsname)
Иосиф Сталин (Af-Ruush)
იოსებ სტალინი (Af-Joorijiyaan)
Joseph Stalin oo ah muuqaal la oggolaaday oo la qaaday 1937 oo loo adeegsaday ujeeddooyin dadweyne ee gobolka
Xoghayaha Guud ee Xisbiga Shuuciga ee Soofiyeet
Ambassador to Welcome
Xafiiska
3 Abriil 1922 – 16 Oktoobar 1952
ka horeeyayVyacheslav Molotov (sida Xoghaye Mas’uul ah)
Ku xigayGeorgy Malenkov (de facto)
Guddoomiyaha Golaha Wasiirrada
ee Midowga soofiyet
Ambassador to Welcome
Xafiiska
6 May 1941 – 5 Maarso 1953
Kuxigeenada KoowaadNikolai Voznesensky
Vyacheslav Molotov
Nikolai Bulganin
ka horeeyayVyacheslav Molotov
Ku xigayGeorgy Malenkov
Faahfaahin shaqsiyadeed
Dhashay
Ioseb Besarionis dze Jughashvili(efn

18 December
Gori, Tiflis Governorate, Caucasus Viceroyalty, Boqortooyadii rushka (present-day Georgia)
Dhintay5. Maarso 1953(1953-03-05) (da'da 74jir)
Kuntsevo Dacha, Kuntsevo, Moscow, Ruushka SFSR, Midowgii Sofyeet
Sababta  dhimashadaDhiigbaxa maskaxda
Lagu duugayLenin's Mausoleum, Moskow (9 Maarso 1953 – 31 October 1961)
Kremlin Wall Necropolis, Moskow (from 31 Oktoobar 1961)
XisbigaRSDLP (1901–1903)
RSDLP (Bolsheviks) (1903–1912)
Xisbiga Shuuciga ee Ruushka (1912–1953)
Xaaska
Ekaterine Svanidze
(g. 1906; d. 1907)

Nadezhda Alliluyeva
(g. 1919; d. 1932)
CiyaalkaYakov Dzhugashvili
Vasily Dzhugashvili
Svetlana Alliluyeva
Artyom Sergeyev (korsaday)
HooyoEkaterine Geladze
AabahaBesarion Jughashvili
Golaha wasiiradaStalin III
Saxiixa
Adeeg ciidan
Naanees)Koba
DaacadnimoMidowga soofiyet
Laanta/adeegaCiidamada Soofiyeet
Inta sano u adeegaayay1918–1920
1941–1953
DarajoMarshalka Midowgii Soofiyeet (1943–1953)
AmaradaJabhadda Koonfurta (1918–1920) (commissar)
Jabhadda koonfur galbeed (1920) (guddi)
Ciidamada midowga soofiyet (1941–1953) (Taliyaha Sare)
DagaaladaFaragalinta Xulufada ee Dagaalkii Sokeeye ee Ruushka
Dagaalkii Bolish-Soofiyet
Dagaalkii qaboobaha
Dagaalkii aduunka II
AbaalmarinGeesigii Midowgii Soofiyeet
Amarka Baananka Cas (4)
Amarka Lenin (3)
Order of Victory (2)
Order of Sukhbaatar (2)
Order of Suvorov First Class
Order of the Red Star First Class
Order of the White Lion


  • In kasta oo laga takhalusay xafiiska Xoghayaha Guud 1952, Stalin wuxuu sii waday adeegsiga awoodeeda isaga oo ah Xoghaynta xubintii ugu sarreysay.
  • Dhimashadii Stalin kadib, Georgy Malenkov wuxuu u soo muuqday xubin sare ee xoghaynta laakiin si dhakhso ah ayaa loogu qasbay inuu iska casilo jagadaas.
  • Ka dib markii uu iska casilay Xoghaynta, hoggaanka Malenkov ee dalka ayaa si tartiib tartiib ah loogu tartamaayay illaa laga gaadhayo awoodda isku darka ee Khrushchev Sebtember 1953.

Joseph Vissarionovich Stalin Af Ruush : Иосиф Виссарионович Сталин , (noolaa 18 Deseembar 1878 ilaa 5 Maarso 1953) wuxuu ahaa Kaligii siyaasi, fikir iyo kacaanahaa midowgii soofiyet. wuxuu soo noqday Xoghayihii Guud ee ugu horreeyay ee Xisbiga Shuuciga ee Midowgii Soofiyeet sanadkii 1922, markii oo Vladimir Lenin dhintay wuxuu noqday kaligii taliye wuxuuna ku takhalusay dhammaan raggii khatarta ahaa ee uga baqayay in ay majoxaabiyaan. wuxuu dejiyay barnaamij uu ugu yeeray Ruushka in uu kaga saarayo beeraley sabool ah oo uu ka dhigayo awood caalami casri ah. hase yeeshee, waxa arrintaa ka dhalatay dhibaatooyin ay ka mid ahaayeen in dhowr malyan oo qof ay darteed gaajo ugu dhimatay, qaar kalena waa la laayay.


Isbeddelka dadweynaha

[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Tirada Ruushka (Ruushka Weyn, Ruushka yar iyo Belarusiyaanka) intii lagu jiray xukunkii Stalin ayaa kordhay, marka loo eego xogta tirakoobka, celcelis ahaan 1.3-1.5 milyan sanadkii. 1926 – 113.7 milyan (146.6 milyan – wadarta dadweynaha USSR) 1939 – 133 milyan (170.6 milyan) 1959 – 159.3 milyan (208.8 milyan) Marka la barbardhigo: intii lagu jiray xukunka Yeltsin, tirada Ruushka ee Ruushka ayaa hoos u dhacday 6.8 milyan oo qof, intii lagu jiray xukunka Putin - 6.4 milyan oo qof.

Heerka dhimashada guud ee Ruushka ee Stalin ayaa hoos u dhacday ku dhawaad ​​saddex laab (10.1 1,000kii qof ee degganaa 1950 marka la barbardhigo 29.1 ee 1913). Isla mar ahaantaana, 1950, heerka dhalashada ayaa sidoo kale hoos u dhacay (26.9 1,000 qof ee deggan 1950 iyo 45.5 ee 1913), ifafaale la xidhiidha cawaaqibka dagaalka, korodhka dadka waayeelka ah, koritaanka dadka magaalooyinka iyo ka qaybgalka haweenka ee qaybta wax soo saarka. Si kastaba ha ahaatee, kobaca dadweynaha ee dabiiciga ahi dhab ahaantii wax yar ayuu kordhay 1950kiina waxa uu gaadhay 16.8 qof 1000kii qofba (16.4 – 1913).

Haddii 1913kii dhimashada dhallaanka ay la mid tahay 268.6 1000kii dhallaan ah, 1950kii waxay la mid ahayd 81 1000kiiba, taas oo ah, waxay hoos u dhacday 3.3 jeer. Sannadkii 1950kii celceliska tirada carruurta ay haweeneydu dhashay waxay ahaayeen 2.89, sannadkii 2006 waxay ahaayeen 1.38.


Isticmaalka khamriga wuxuu ahaa in ka badan 2 jeer ka hooseeya (ugu badnaan 1.9 litir maalintii khamriga saafiga ah sannadkii - 1952) marka loo eego Tsarist Russia 1914 - 4.7 litir. iyo in ka badan 10 jeer in ka yar hadda (20-25 l). Ruushka ayaa kaalinta koowaad kaga jira dhacdooyinka khamriga caruurnimada. Xilligii Stalin ma jirin qabatinka daroogada sababtoo ah ma jirin daroogo maandooriye ah. In ka badan 20 sano ee la soo dhaafay, tirada dadka qabatimay daroogada ayaa kor u kacday in ka badan 10 jeer, iyo hadda, sida laga soo xigtay Adeegga Federaalka ee Xakamaynta Daroogada ee Federaalka Ruushka, waa 5.1 milyan oo qof. Sannad kasta inta u dhaxaysa 70,000 iyo 100,000 qof ayaa u dhintaa isticmaalka maandooriyaha. Ruushka waa mid ka mid ah wadamada ugu badan ee qabatinka maandooriyaha caruurnimada.

Jiritaanka dhilleysiga waxaa loo tixgeliyey qaab noole ah oo qaab-dhismeedkeedii gebi ahaanba la burburiyey. Oo hadda Ruushku wuxuu ku jiraa mid ka mid ah meelaha ugu horreeya marka loo eego miisaanka dhilleysiga, dhilleysiga carruurta, dembiyada galmada iyo ka ganacsiga galmada.

Isla markiiba dagaalka ka dib, 1945, waxaa jiray 678 kun oo agoon ah oo dhan Stalinist USSR. Maanta Ruushka waxaa jira 850 kun oo caruur ah, kuwaas oo 760 kun oo ka mid ah ay yihiin agoon bulsheed, taas oo ah, carruurta ay waalidkood ka tageen.


Haddii 1956-kii isku-dhafka kala-soocidda dakhliga dadweynaha uu la mid yahay 3.28 iyo 1986 ilaa 3.38, markaa, sida uu qabo Rosstat, waxay ka korodhay 13.8 (1998) ilaa 16.8 jeer (2007) Taas macnaheedu waa in dakhliga rasmiga ah, marka laga reebo dakhliga qarsoon iyo dakhliga ka soo gala fal dambiyeedka, 10% ugu taajirsan waa 16.8 jeer ka badan dakhliga muwaadiniinta saboolka ah. Khubaro badan, oo tixgelinaya dhaqaalaha hooska, waxay aaminsan yihiin in farqiga dhabta ah uu yahay 25-40 jeer. Hadda, saamiga dadka dakhligoodu hooseeyo heerka maciishada waa 15%. Stalin hoostiisa waxaa suurtagal ah in la gaaro heer dakhli oo ka sarreeya inta ugu yar ee dhammaan muwaadiniinta.

Intii uu Putin xukumayay, tirada bilyaneerrada rasmiga ah ee oligarchs, kuwaas oo loo malaynayo inay la dagaallamayaan oo ka faa'iidaystaan ​​dhaca hantida qaranka Ruushka, waxay kordheen min 8 2000 ilaa 53 ee 2007, ku dhawaad ​​​​7 jeer! Hantidooda guud, sida laga soo xigtay majaladda Forbes, waxay ka korodhay $12.4 bilyan ilaa $282 bilyan: 23 jeer! Sida lagu muujiyey cilmi baaris uu sameeyay Machadka Dhibaatooyinka Dhaqaale-Dhaqaale ee Dadweynaha Akademiyada Cilmiga Ruushka, 15% dadweynaha Ruushka ayaa mas'uul ka ah qiyaastii 85% dhammaan kaydka, 57% dakhliga lacageed iyo 92% dakhliga raasumaalka. Sida laga soo xigtay madaxa dambe ee qaybta dhaqaalaha ee Akadeemiyada Sayniska ee Ruushka, Dmitry Lvov, in ka badan 50% hantida qaranka ee Ruushka ayaa ku urursan gacanta koox yar oo oligarchs ah (qiyaastii 1,500 qof, ama 0.001% dhammaan dadka Ruushka); 85% dadweynaha, taas oo ah, asal ahaan dhammaan Ruushka, ma haystaan ​​​​boqolkiiba dakhliga ka soo gala hantida Eebbe ku manaystay (saliid, gaas, alwaax, dahab iyo kheyraad kale) taas oo, qeexitaan, ay tahay inay leeyihiin dadka oo dhan. Laakin intii uu Stalin joogay hantida qaranku waxay ahayd mid ay dadku leeyihiin, wixii ka soo baxana waxa loo isticmaalay danta muwaadiniinta oo dhan. Haddii ay hore dadku u bixiyeen dhowr senti ama waxba adeegyo badan oo lagama maarmaan ah (gobolku wuxuu daboolay kharashyada badankooda), hadda waxaa lagu qasbay inay si buuxda u bixiyaan guryaha, isgaarsiinta, gaadiidka, dhaqanka, madadaalada, cuntada, waxbarashada, iwm. - wax kasta! In kasta oo daryeelka caafimaadka bilaashka ah uu hadda ku qoran yahay Dastuurka, in ka badan kala badh dadweynaha ayaa dhab ahaantii bixinaya kharashkaas kharashaadkani waxay u dhigmaan kharashyada miisaaniyadda.

Dadka ku nool Boqortooyada Ruushka 79% waxay ahaayeen kuwo aan waxna qorin waxna akhriyin (sida ku cad tirakoobkii 1897), taasoo la macno ah inaysan waxna akhriyin waxna qori karin. Xilligii Stalin, wax qoris la'aantu waa la tirtiray. Heerka wax-akhris ee dadku wuxuu kor u kacay 89.1% (1932). Dugsiyada hoose (ardayda ku jira baakadaha): 1914 - 106 kun (5.4 milyan); 1940 – 192 kun. Dugsiyada sare (ardayda): 1914 - 4000; 1940 - 65,000 (13 milyan) Jaamacadaha iyo machadyada farsamada: 1914 - 400; 1940 - 4600 Kacaankii Oktoobar ee 1917 ka hor, Ruushku wuxuu lahaa 290,000 oo takhasus u leh dadweynaha 159 milyan. Sannadkii 1973kii, wadarta guud ee shaqaalaha ka shaqeeya shaqada maskaxda ee USSR waxay gaadhay ilaa 33 milyan oo qof. Intii lagu jiray sannadihii awoodda Soofiyeedka, tirada shaqaalaha sayniska ayaa kordhay 90-laab; 1972 dadku waxay ahaayeen 1,055.4 kun oo qof.

Wax ku biirinta dhaqaalaha

[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Xilligii Stalin, dhaqaalaha waxaa lagu maamuli jiray habab qorshayn oo macquul ah, sida hal noole, taas oo ay ugu mahadcelinayaan taas oo ay suurtogal u ahayd in la fuliyo mashruucyo ballaaran oo lagu gaaro heerar sare oo waxtar leh iyo korriin. Dagaalka ka dib, ka dib markii loo diiday deymihii reer galbeedka si loo soo celiyo USSR, Stalin wuxuu ku guuleystey inuu dib u soo celiyo waddanka muddo dheer oo aan waddan Yurub ah oo ka qaybqaatay dagaalka uu ku guulaystey inuu soo celiyo, xitaa deyn Maraykan ah. Dalku wuu u diyaar garoobay oo ku guulaystay dagaalka, laba jeer ayuu ka soo kabtay dagaaladii lagu hoobtay, waxaanu noqday quwadda labaad ee aduunka si sax ah sababtoo ah habka loo qorsheeyay ee loo maareeyo dhaqaalaha. Qorshaynta Soofiyeedka ayaa si guul leh looga hirgeliyay shirkadaha bilyaneerada ee dalal badan. Sannadkii 1991-kii, dood-cilmiyeedkii Soviet-American ayaa lagu qabtay Moscow ee Akadeemiyada Shaqada iyo Xiriirka Bulshada, kaas oo ay sidoo kale ka soo qaybgaleen Jabbaan. Waa kuwan waxa uu bilyaneerka Japan Heroshi Terawama u sheegay in uu ka jawaabayo tirade dhaqaaleyahannada Soofiyeedka iyo cilmiga bulshada ee ku saabsan "mucjisada Japan": "Kama hadlaysid waxa ugu muhiimsan. Ku saabsan doorka hogaamineed ee aduunka. 1939, idinka Ruushku caqli bay ahaayeen, annaguna Japanese waxaan ahayn nacasyo. 1949, waxaad noqotay xitaa caqli badan, oo waxaan weli nahay 19 nacas ah. da'da shanta sano jir ah ayaa ku dhawaad ​​​​dhammaantood laga soo min guuriyay kaaga, iyadoo farqiga kaliya ee aan ku leenahay hantiwadaaga, wax soosaarayaasha gaarka ah, oo aan waligeed gaarin kobac ka sarreeya 15%, halka adiga - lahaanshaha dadweynaha ee habka wax soo saarka - aad ku guuleysatay 30% iyo in ka badan.

Hadda nidaamka qorshaynta dhaqaalaha ee heer dawladeed ayaa gebi ahaanba la burburiyay iyo Ruushka, ugu dambeyntii, wuxuu soo jiitaa jiritaan murugo leh oo ah gumeysiga alaabta ceeriin ee Galbeedka. Ruushka, laba dhaqaale ayaa is barbar socda: mid aan la qorshayn (maskax la'aan) iyo mid dambiile ah. Sida laga soo xigtay Akadeemiyada Amniga Dhaqaalaha ee Wasaaradda Arrimaha Gudaha ee Ruushka, dhamaadka 2005 heerka dambiyada dhaqaalaha ee Ruushka wuxuu ahaa "mid muhiim ah" iyo heerka dhaqaalaha hooska "wuxuu ka sarreeyaa 40% GDP" (1991 - 11%). Marka loo eego xogta Xarunta Cilmi-baarista ka-hortagga Musuq-maasuqa ee Transparency Int (TI) laga bilaabo 09.2007, tusaha aragtida musuqmaasuqa ee Ruushka waa 2.3 dhibcood, kaalinta 143aad ee 180. Gambia, Indonesia iyo Togo waa isku heer. Marka loo eego qiimeynta dambiyada iyo musuqmaasuqa awoodda, dhamaadkii 2005-tii Ruushka wuxuu ka hoos maray Kenya iyo Zimbabwe wuxuuna qabsaday kaalinta 25aad ee adduunka. Ruushka casriga ah, mugga suuqa musuqmaasuqa ayaa ka sarreeya $ 240 bilyan. Marka loo eego qiyaasaha INDEM Foundation, tiradani waa xitaa sare: ganacsiga Ruushka oo keliya, mugga musuqmaasuqa ayaa kordhay intii u dhaxaysay 2001 iyo 2005 laga bilaabo 33 ilaa 316 bilyan oo doolar sannadkii (9.6 jeer).

Dakhliga qaranka ee qofkasta ee USSR wuxuu ahaa ($, 1980 qiimaha): 1913 - 350 (15% heerka US) 1920 - 120 (5%) 1929 - 365 (13%) 1938 - 640 (24%) 1950kii - 1100 (26%) 1987 - 3900 (57% heerka US), hoos Stalin waxa ay ahayd suurto gal ma aha oo kaliya in si buuxda loo soo celiyo heerka fayo-qabka muwaadiniinta ka dib markii 3 dagaaladii burburay oo ay kordhiyeen dhowr jeer, laakiin sidoo kale, inkastoo dagaalladii, in ay dhaafaan Americans ee heerarka koritaanka by 2 jeer. Oo tani waxay ku dhacday xaaladaha dibadda ee ugu adag iyo iyada oo aan wax caawimo ah lahayn, halka, tusaale ahaan, 1913 saamiga raasumaalka shisheeye (Faransiiska, Belgian, Ingiriisi iyo Jarmal) ee maalgashiga dhaqaalaha Ruushka ayaa gaadhay 72%.

Marka la barbardhigo, sannadkii 2007 GDP-ga Ruushka qofkiiba, oo la xisaabiyay iyadoo la adeegsanayo sinnaanta awoodda wax iibsiga, waxay ahayd 28 boqolkiiba ka Maraykanka. Taas macnaheedu waa, marka loo eego Maraykanka, 20 sano gudahood waxaan la kulannay hoos u dhac ku dhawaad ​​2 jeer, iyo tan iyada oo aan wax dagaal ah dhicin! Sannadkii 1950kii, wax-soo-saarka shaqadu wuxuu kordhay 3.2 jeer marka loo eego 1913kii.


Isku geynta tirada wax soo saarka warshadaha qofkiiba 1913-1950. USSR waxay korodhay 4 jeer. Qaybta wax soo saarka warshadaha adduunka ee USSR: 1913 - 3.6% 1920 - 0.6% 1938 - 5.6% 1950 - 6.9% 1986 - 14.6%. Sannadkii 2007, saamiga Ruushka ee GDP adduunka wuxuu ahaa 3.2%. Kobaca wax-soo-saarka beeraha ee 1938 wuxuu ahaa + 45% marka la barbar dhigo 1913 iyo + 100% marka la barbar dhigo 1920.

July 16, 1914, waxaa jiray ku dhawaad ​​1,240 tan oo dahab ah khasnadaha Bangiga Dawladda Ruushka. 110 tan oo kale ayaa lagu kaydiyay dibadda. Wadarta qiyaastii 1350 tan. 1914-1917 waxa uu ku wareejiyay ilaa 690 ton oo dahab ah bangiyada New York, London, Paris iyo Japan, isaga oo marka hore bixinaya kharashka saadka ka dibna si fudud uga hortagayo in ay ku dhacaan gacanta Bolsheviks. Sannadkii 1920-kii, kaydku wuxuu horey u ahaa 317 tan. Dhammaadkii taliskii Stalin ee 1953, kaydka dahabku wuxuu kordhay 6.5 laab wuxuuna gaadhay 2,050 tan. Habeenkii perestroika ee 1985, kaydka dahabka ee USSR wuxuu ahaa qiyaastii 2,500 tan, laakiin 1991 waxay hoos u dhaceen 10-laab! Kaydka Dahabka ah ee Kaydka Dawladda Ruushka laga soo bilaabo 01.12.2008 ayaa gaadhay ku dhawaad ​​445 tan.

Tan iyo 1933, ma jirin shaqo la'aan gudaha USSR. Marka loo eego qiyaasaha sahaminta muunadda ee Rosstat, wadarta guud ee tirada shaqola'aanta ee 01.2008 waxay ahayd ku dhawaad ​​4.6 milyan (2000 - 7.1 milyan). Si kastaba ha ahaatee, tirada shaqo la'aanta ee sida rasmiga ah u diiwaangashan (tusaale kale) ayaa kordhay ilaa 1.6 milyan oo qof. 1940kii, dakhliga dhabta ah ee shaqaaluhu wuxuu kordhay 2.7 jeer marka loo eego 1913, iyo kan beeralayda 2.4 jeer,in kasta oo qaar ay yiraahdeen 1928 ka dib waxaa jiray hoos u dhac ay sabab u tahay warshadaynta (Chapman) ama kobac gaabis ah (Allen)

Sannadkii 1947, USSR, oo ah waddankii ugu horreeyay ee meeraheena dagaalka ka dib, ayaa baabi'iyay nidaamka qaybinta. Laga soo bilaabo 1948-kii, sannad kasta ilaa 1954-kii, waxay hoos u dhigtay qiimaha cuntada iyo badeecadaha. Tusaale ahaan, halkan waa saamiga heerarka qiimaha 01/01/51 ilaa qiimaha 01/01/46: rootiga (39%), hilibka (42%). Hadda Sicir bararka Milkiilayaasha Shirkadaha Dawladdu ay abaabulayaan kordhinta Tacriifadaha Kastamku waxa uu ku habsaday Jeebka Muwaadiniinta caadiga ah.

Hantida ma-guurtada ah ee magaalooyinka iyo magaalooyinka. waxay ahayd 180 milyan m2 sanadkii 1913 iyo intii u dhaxaysay 1918 ilaa 1956. 953 milyan m2 oo guud ahaan (la isticmaali karo) meel lagu noolaado ayaa la soo bandhigay. Intii lagu jiray USSR, guriyeynta waxaa siisay gobolka lacag la'aan, si joogto ah loo isticmaalo. Hadda, mugga hoyga bilaashka ah ee la bixiyay ayaa hoos u dhacay ku dhawaad ​​toban laab. Qoyska da'da yar waxaa laga yaabaa in ay ku qasbanaadaan in ay kaydsadaan toban sano si ay u iibsadaan guri, iyaga oo iska dhigaya dakhligooda oo dhan, ama ay galaan deyn oo ay ku dhameeyaan bixinta waqti xitaa ka badan. Qiimaha guryaha ayaa kor u kacaya (50% sanadkii 2006) waxayna noqonayaan kuwo aan la awoodin dadka intiisa badan (kaliya 12% dadka Ruushka ah ayaa awoodi kara inay iibsadaan guri halka 5% ay heli karaan deyn).

Tirada dhakhaatiirta ee 1950 waxay kordheen 1.5 jeer marka loo eego 1940. Tirada shaqaalaha sayniska ee 1950 ayaa kordhay 1.5 jeer marka loo eego 1940. Tirada machadyada sayniska ee 1950 ayaa kordhay 40% marka loo eego 1940. Tirada ardayda kuliyadaha 1950 ayaa kordhay 50% marka loo eego 1940.

Mareykanka ayaa sameeyay bamka atomiga sanadkii 1945-tii wuxuuna ku tijaabiyay dadka degan magaalada Japan. Waxaan samaynay bamka atomiga 1949; Maraykanku waxa uu tijaabiyey bam hydrogen ah 1952, anaguna sidaas oo kale ayaanu samaynay 1953. Sidan, waxa la abuuray shuruudihii lagama maarmaanka ahaa si loo ilaaliyo sinnaanta nukliyeerka iyo, sidaas awgeed, amniga Ruushka. Gaashan Nukliyeerka ah ee Ruushka, oo la abuuray xilligii Soofiyeedka, ayaa hadda si firfircoon loo burburiyay. Yeltsin ayaa burburiyay 3807 qaybood oo ka mid ah ciidamada istaraatiijiga ah ee nukliyeerka Ruushka (laga bilaabo 10271 ee 1990 ilaa 6464 ee 2000) iyo Putin wuxuu burburiyay 3380 kale (Natiijo ahaan, waxaan wali haysannaa seddex meelood meel hubka Soofiyeedka (3084) iyo burburinta ayaa sii socota), gaar ahaan iyo ka sarreeya dhammaan kuwa ugu awoodda badan iyo kuwa aan la taaban karin ee dunida oo dhan iyo gantaalada Shaydaanka 5. haray). Ma jiro wax cusub oo la abuuray. Xataa gantaaladii "ugu dambeeyay" ee Topol-M iyo RS-24 ma aha wax ka badan wax ka bedelka gantaalada Soofiyeedka.

Tan iyo 1946 gudaha USSR waxay sidoo kale ka shaqeynayeen: 1) difaaca hawada; 2) dhanka farsamada gantaalaha; 3) ku saabsan iswada ee hababka tignoolajiyada; 4) ku saabsan soo bandhigida tignoolajiyada ugu dambeeyay ee kumbuyuutarka (kumbuyuutarkii ugu horreeyay waxaa la sameeyay 1950); 5) Duulimaadyadii hawada sare (1957 dii waxa aanu hawada sare u dirnay dayax-gacmeedkii ugu horeeyay ee aduunka, 1961-kiina ninkii ugu horeeyay); 6) ku saabsan gaaska dalka; 7) qalabka guriga, iwm.

Ciidan iyo dagaal

[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Habeenimadii weerarkii Jarmalku ku qaaday USSR 1941kii, Stalin waxa loo doortay Guddoomiyaha Golaha Komisarrada Dadka (dawladda USSR) iyo Taliyaha Difaaca Dadweynaha. Markii dagaalku bilaabmay, Stalin wuxuu noqday taliyaha ugu sarreeya ee Ciidanka Cas. Su'aalaha ugu waaweyn ee mawduucan ku saabsan waa: u diyaargarowga dagaalka iyo khasaaraha ka dhashay. Reer galbeedku waxay ku qanceen in Jarmalku uu awood u leeyahay inuu ka adkaado USSR laba bilood gudahood, laakiin waxay ku khaldan tahay qiimeynta xoogga dhabta ah ee Midowga.

Miisaanka awoodda habeenka dagaalka.

Halabuurka tirada iyo dagaalka ee ciidamada qalabka sida ee Germany, xulafadeeda iyo USSR ka hor bilowgii dagaalkii Great Patriotic ee xuduudaha galbeed ee USSR: Shaqaalaha (malaayiin): Jarmalka - 5.5; USSR - 2.9 (1.9: 1) Qoryaha iyo madaafiicda (kumanaan cutub): Jarmalka - 47.2; USSR - 32.9 (1.4: 1) Haamaha (kumanaan cutub): Jarmalka - 4.3, USSR - 14.2 (0.3: 1) Diyaaradaha dagaalka (kumanaan cutub): Jarmalka - 5.0; USSR - 9.2 (0.5: 1) Wadarta (guud) saamiga ciidamada iyo kheyraadka Jarmalka, xulafadiisa iyo USSR (1.2:1)

Bilowgii dagaalka ee ciidamada, badda iyo waaxaha kale waxaa jiray 4,901.8 kun oo qof. Intii uu dagaalku socday, 29,574.9 kun oo nin ayaa hubka loogu yeedhay oo la abaabulay. Wadarta: 34,476.7 kun.

Khasaaraha aan lasoo koobi karin ee ciidamada qalabka sida ee USSR Ku dhacay oo u dhintay nabarrada inta lagu jiro marxaladaha daadgureynta: 5,226.8 + Ku dhintay dhaawacyada isbitaallada - 1,102.8 + U dhintay cudur, u dhintay shilal, dil lagu xukumay (khasaaraha dagaalka) - 555.5 - Waxaa laga soo celiyay maxaabiis ahaan - 1,836 (40% kuwii la qabtay) - Hubka loogu yeedhay dhulkii la xoreeyay oo loo diray ciidamadii ka mid ahaa askartii hore loogu hareereeyay ama lagu waayay - 939.7 Wadarta khasaaraha tirakoobka aan laga soo kaban karin - 8,668.4 (25.1% tirada guud ee ciidamada)


Tirada guud ee dadka loo qoray ciidamada Jarmalka intii uu socday dagaalka, iyadoo la tixgelinayo kuwii u adeegay ka hor 1-dii Maarso 1939 - 21107

Khasaaraha aan la soo koobi karin ee bini'aadamka ee ciidamada qalabka sida ee Jarmalka iyo ciidamada xulafadiisa ee ku sugan safka hore ee Soofiyeedka-Jarmalka laga bilaabo 22 Juun 1941 ilaa 9 May 1945 (kumanaan kun) + Ku Dhacay, U Dhintay Dhaawacyo iyo Cudurro, Waxqabad Ku Maqan, Khasaare Aan Dagaal Ahayn - 4273.0 + La Qabtay - 4376.3 Wadarta Khasaaraha La Soo Kaban Karo - 8649.3 (oo ay ku jiraan Jarmalka - 7181.1 (34.0% tirada guud ee ciidamada Jarmalka)) - Waxaa laga soo celiyay maxaabiis ahaan - 3572.6 (82% kuwii la qabtay) Wadarta khasaaraha dadweynaha ee aan laga soo kaban karin - 5076.7 (oo ay ku jiraan Jarmalka - 4270.7 (20.2% tirada guud ee ciidamada))


Khasaaraha aan laga soo kaban karin ee ciidamada Jarmalka iyo xulafadooda ayaa sidoo kale ahaa mid aad u weyn (8.6 milyan oo qof), iyadoo aan la xusin guuldarradii iyo awooddoodii oo dhan. Intaa waxaa dheer, waa in aan tixgelinno 1.59 askarta Wehrmacht iyo saraakiisha kuwaas oo qabsaday May 9, 1945 ka dib, oo kaliya hortooda Ciidanka Soofiyeedka. Warbixinta khasaaraha aan la soo koobi karin ee ciidamada USSR iyo Jarmalka (oo leh xulafada) Khasaaraha aan laga soo kaban karin: 1.32:1 Khasaaraha tirakoobka ee aan dib loo soo celin karin: 1.71:1 Farqiga u dhexeeya waxaa lagu macnayn karaa in laga soo bilaabo maxaabiistii faashiistaha laga soo celiyay maxaabiista dagaalka laba jibaar ka badan kuwii naga (40% vs 82%), taas oo aan la yaab leh, marka la eego yoolalka Nazis ee addoonsiga iyo burburinta Ruushka.

Intii lagu jiray dagaalkii weynaa ee Waddaniga, 588,700 oo nin ayaa ka baxay (1.7% tirada guud ee ciidamada). Marka la barbardhigo, intii lagu jiray dagaalkii koowaad ee aduunka 1,865,000 oo qof ayaa ka baxay (12.1% wadarta ciidamada), taas oo ah, 7 jeer ka badan! Intii lagu guda jiray dagaalkii koowaad ee aduunka, ciidanka Tsarist Russia waxay lumiyeen in ka badan 72 kun oo sarkaal (la dilay, u dhintay dhaawacyo, gaas, dhaawac iyo dhaawac, la qabtay oo la waayay waxqabad). Dagaalkii Labaad ee Adduunka, 1,023.1 milyan oo qof ayaa ku dhintay dagaalka, dhaawacyo iyo cudurro, ayaa la waayey ama la qabtay. (35% tirada guud ee saraakiisha). Khasaaraha aan la soo koobi karin ee ciidanka Ruushka ka soo gaaray dagaalkii 1914-1918 wuxuu ahaa 2.25 milyan (14.7% tirada guud ee askarta loo diray ciidanka iyo badda sannadihii dagaalka); Si kastaba ha ahaatee, Ruushku wuu awoodi waayay inuu dagaalka si guul ah u soo gabagabeeyo. Waxaan ku guuleysanay dagaalkii weynaa ee Patriotic, inkastoo khasaaraha aadanaha ee aan laga soo kabsan karin uu xitaa ka weyn yahay kuwa cadowga (25% ka dhanka ah 20.2%), taas oo ka marag kacaysa midnimada iyo geesinimada ballaaran ee dadka Soofiyeeti ee uu hogaaminayay Stalin.

Laga soo bilaabo May 1937 ilaa Sebtembar 1939, oo dhan 40 kun oo qof. Waxay ahayd jaantuskan wareega ah markii ugu horeysay ee lagu sheegay majaladda "Ogonyok" (No. 26, 1986), oo ay ku xigto "Moskovskiye Novosti" iyo kuwo kale. Halkee buu ka yimid tiradan? Waana halka ay ka timi. Xaqiiqdu waxay tahay in May 5, 1940, madaxa Agaasinka Guud ee Shaqaalaha ee Commissariat ee Ciidanka Difaaca, Sarreeye Guud E. Shchadenko, u gudbiyay Stalin "Warbixin ku saabsan Shaqada Agaasinka" ee 1939. Waxa ay sheegtay in muddada 1937-1939 36,898 Red laga saaray taliyaha. Kuwaas, 18,658 qof ayaa shaqada laga eryay 1937 (13.1% liiska taliska iyo shaqaalaha siyaasadda), 16,362 qof ayaa la ruqseeyay 1938. (9.2%), 1939 1878 qof ayaa shaqada laga joojiyay. (0.7%) Sababtu waxay ahaayeen sidan soo socota: 1) da'da; 2) sababo caafimaad awgood; 3) dembiyada edbinta; 4) xasilooni la'aanta anshaxa; 5) 19,106 ayaa shaqada looga eryay sababo siyaasadeed awgood (kuwaasoo, cabashooyin iyo baaritaanno ka dib, 9,247 ayaa dib loo soo celiyay 1938-1939); 6) 9,579 xubnood oo ka tirsan shaqaalaha taliska ayaa la xidhay, yacnii la cabudhiyey (kuwaas oo 1,457 ka mid ah dib loo soo celiyey 1938-1939). [militera.lib.ru] Haddaba, tirada saraakiisha la xidhay 1937-1939kii. (marka laga reebo Ciidanka Cirka iyo Badda), waa 8,122 qof. (3% tirada guud ee shaqaalaha taliska ee 1939). Kuwaas, oo ku saabsan 70 ayaa lagu xukumay dil, 17 ayaa la toogtay, inta badan darajooyinka ugu sarreeya, tusaale ahaan laba ka mid ah shan marshals (Tukhachevsky oo abaabulaya Trotskyist shirqool military, Yegorov ka qayb basaasnimo, diyaarinta weeraro argagixisanimo iyo ka qaybqaadashada urur kacaanka ah), Marshal kale, qayb ka mid ah Blupacist, ayaa la xidhay. taasoo keentay khasaare aan loo meel dayin iyo in si ula kac ah loo fashiliyo howlgalka harada Khasan, balse uu ku dhintay xabsiga. Intaa waxaa dheer, 5 ka mid ah taliyeyaasha darajada 9 1aad (Belov, Yakir, Uborevich, Fedko, Frinovsky) iyo wakiillo kale oo ka mid ah "cirifka shanaad" ayaa la toogtay si la mid ah, gaar ahaan dembiyada khatarta ah. "... Wehrmacht ayaa si fudud ii khiyaantay, waxaan ku dhimanayaa gacanta Jeneraaladayda. Stalin waxa uu sameeyay wax aad u wanaagsan isaga oo abaabulaya nadiifinta Ciidanka Cas iyo ka takhalusida aristocracy-ka qudhuntay"


Markay ahayd Maarso 1, 1944, 312,594 la qabtay ama lagu hareereeyay askartii hore ee Ciidanka Cas ayaa lagu sameeyay hubinta NKVD. 75.1% maxaabiistii hore waxay ku guulaysteen baaritaanka waxaana loo qoondeeyay ciidamada, dhaqaalaha qaranka ama daaweynta. Boqolkiiba 0.6 kale ayaa dhintay, taasoo aan la yaab ahayn marka loo eego xaaladaha nololeed ee ka jira xeryihii Jarmalka ee laga xoreeyay. Kaliya 6.2% ayaa lagu sameeyay cadaadis (la xiray ama loo diray guutooyinka ciqaabta).


Laga soo bilaabo warbixinta: Laga soo bilaabo bilowgii dagaalka ilaa October 10, 1941, NKVD cutubyo gaar ah iyo dhufto ee ciidamada NKVD ee ilaalinta gadaasha waxay xireen 657,364 adeegayaal ah, kuwaas oo ka dhacay cutubyadooda oo ka saaray xagga hore. Maxaabiista, 25,878 (4%) waxaa xiray waaxyo gaar ah, inta soo hartay 632,486 qof ayaa laga sameeyay cutubyo waxaana dib loogu celiyay safka hore. Waxaa ka mid ah dadka ay xireen ciidamada gaarka ah. basaasiin - 1,505 qaswadayaasha - 308 khaa'inul waddan - 2,621 fulay iyo qaylo-dhaan- 2,643 cidla - 8,772 faafiyay xanta kicinta - 3,987 is-qarxiyay - 1,671 kuwa kale - 4,371 Wadarta - 25,878 Digreeto ka soo baxday Ciidamada sida gaarka ah u tababaran iyo kuwa Maxkamadaha Ciidamada Qalabka sida, ayaa waxaa la toogtay 10,201 qof (1.6% dadka la xiray), kuwaasi oo 3,321 ka mid ah lagu dilay dhismaha hortiisa. Moscow - 0.3%. Dalka Maraykanka heerka sii dayntu waa 17-25%.

Sannadkii 1946-kii, markii kooxaha Bandera ay weli ku sii qulqulayeen galbeedka dalka, dhibaatada hoy la'aanta ee ciidamada aan weli la tirtirin, 0.546 milyan oo dambiyo ah oo nooc kasta ah ayaa lagu sameeyay USSR (heerka ogaanshaha 90%). Marka la barbardhigo, sida uu qabo Xafiiska Xeer Ilaaliyaha Guud ee Ruushka, 6.6 jeer ka badan dambiyada ayaa la galay 2007 marka loo eego 1946 ee Stalin, ama 3.58 milyan (oo leh heerka lagu ogaanayo 50%). Sannadkii 1946-kii, 10,300 oo dil ayaa ka dhacay USSR (6,500 sannadkii 1940kii). Tirada dilalka ee ka dhacay Ruushka 2007 ayaa ka badan laba jibaar tii sannadkii ugu horreeyay ee dagaalka ka dib: 22,200.

Mas'uuliyadda gaajada

[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Taariikhda Ruushku waa sannado badan oo macaluul ah, iyada oo ay si joogto ah u korodhay tirada dalagyada goosashada iyo macaluusha ilaa qarnigii 20aad. Waxaa la ogaaday in Ruushka dalaggu uu ku guuldareysto inuu dhaco 6-7 sano kasta oo uu socdo laba sano. Qeybtii labaad ee qarnigii 19-aad, sannadihii macaluusha ee ka dhalatay goosashada xun ee 1873, 1880, 1883, 1891, 1892, 1897 iyo 1898 waxay ahaayeen kuwo naxariis daran. Qarnigii 20-aad, abaarihii baahsanaa ee ugu caansanaa ayaa dhacay 1901, 1905, 1906, 1907, 1908, 1911, iyo 1913, markaasoo gaajada iyo cudurrada la xidhiidha ay keeneen heerar dhimasho oo aad u sarreeya. Laakiin sabab qaar ka mid ah waxay door bidaan inay ka aamusaan mawduucan, iyagoo ka cabanaya kaliya "Holodomor".

1921-1922, 23 gobol oo ay ku nool yihiin 32 milyan oo qof ayaa waxaa halis galiyay macluul iyo cudurro faafa. Haa, abaar baa jirtay, laakiin dawladdii Soofiyeeti waxay abaabushay dagaal ka dhan ah masiibadaas. 120 milyan oo xabo oo hadhuudh ah ayaa la goostay. 5.053 milyan oo qof ayaa ka guuray degaannada gaajada oo u guuray meelaha hadhuudhka laga soo saaro ee USSR iyo dibaddaba. Intan le'eg khasaaraha dib-u-dejinta waa waxa ay beenaalayaalku "ku ciyaaraan" iyagoo u soo bandhigaya sidii iyagoo hubaal ah inay gaajo u dhinteen. Laakiin waxaa ka sarreeya dhammaan beenta ku xeeran waxa loogu yeero "Holodomor".

Waxaa la sheegay in Bolsheviks ay ka qaadeen dhammaan rootiga masaakiinta, iyaga oo gaajo u dhintay. Dhab ahaantii, iibsashada hadhuudhka, tusaale ahaan Ukraine, 1932 waxay ka hooseeyeen 1931, markii macaluuli jirin. Sanadkii 1930 mugga sahayda hadhuudhka ee Ukraine ayaa gaadhay 6.92 milyan oo tan. (30% mugga wax-soo-saarka guud), 1931 - 7.39 milyan tan (40%) iyo 1932 - 4.28 (29%). Taasi waa, Bolsheviks ma aysan la wareegin hadhuudhka oo dhan; dhab ahaantii, waxay xitaa hoos u dhigeen mugga wax iibsiga. Laakiin maxay ahayd sababta hoos u dhaca dalagyada sarreenka ee 1932, ku dhawaad ​​35% marka la barbar dhigo 1930? iyo abaartii daba socotay? Maxayse macluushu u saamaysay Ukraine iyo Don? Xaqiiqdu waxay tahay in 1932 kaliya saddex meelood meel ka mid ah dhulka la beeran karo ee Ukraine iyo Don ayaa la beeray, taasina waa sababta aan shuruudda lahayn ee macluusha. Maxaad wax yar u beeratay? Ukraine iyo Don dhulka laguma xaaqo fardo, sida bartamaha Ruushka, sababtoo ah waxay si dhakhso ah u daalan yihiin ciidda madow, laakiin dibi. Lo'duna waa hilib lo'aad, sidaas darteed waa la cunaa. Markaa tirada dibi ee Ukraine waxay hoos uga dhacday 593.7 kun (1929) ilaa 105.2 kun (1932), taas oo ah, ku dhawaad ​​6 jeer! Ujeedooyinka: qaran dumis, dacaayad ka dhan ah beeralayda, iyo hunguriga. Taasi waxay keentay in dadku ay gowracaan oo cunaan xoolahooda, iyaga oo aan doonayn in lagu wareejiyo beero wadareed.

Dhab ahaantii Stalin ayaa eedda leh. Marka hore, waxay ahayd lagama maarmaan in la qaado tallaabooyin wax ku ool ah si loo ilaaliyo xayawaanka qabyada ah. Laakiin waxa ugu muhiimsan waa ka duwan yahay. Maanta, iyaga oo ka duulaya maqaalkiisa "Dizzy with Success", waxay aaminsan yihiin in ururinta ay ahayd in loo fuliyo "si jilicsan", abuurista beeraha wadajirka ah iyo soo jiidashada dadweynaha inteeda kale iyaga. Ururintu waxay bilaabantay 1929kii, horraantii March 1930kii Golaha Dhexe waxa uu soo saaray wareegto mamnuucaysa ururinta khasabka ah; qaar ka mid ah beeralaydii dhawaan la ururiyay ayaa bilaabay in ay ka tagaan beerihii la wada lahaa, waxaana la soo celiyay kala badh beerihii la dhacay. Laakin ururinta "jilicsan" waa dariiqa tooska ah ee loo maro kala qaybinta bulshooyinka miyiga, kala qaybsanaantuna waa dagaal. Isku soo wada duuboo dadka beeralayda la wada leeyahay waxay keeni lahayd daadad af-lagaado ah, laakiin sannad gudihii qof kastaa wuu iloobi lahaa wax walba. Diidmada in si degdeg ah loo fuliyo ururinta guud ayaa ahayd khaladka ugu weyn.

tirada dadka u dhintay nafaqo-xumada ayaa aad u yar. Laakiin, dabcan, macluushu waxay saamaysay xanuunka dadka iyo rajada nolosha iyo, sidaas awgeed, heerka dhimashada iyo dhalmada. Sida laga soo xigtay natiijooyinka tirakoobka All-Union, dadka dhabta ah ee Ukraine on January 1, 1927 ahaa 29,043 kun oo qof, halka January 1, 1939 ay ahayd 30,946 kun oo qof (dhulka SSR Yukreeniyaan muddadan ayaa hoos u dhacay 2%). Kobaca dadweynaha ee xaddidan (+6.6%) muddo 12 sano ah ayaa qayb ahaan lagu sharraxay qulqulka dadweynaha ee ku soo qulqulaya xarumaha cusub ee warshadaha iyo wax soo saarka. Laakiin isla mar ahaantaana, korodhka dadweynaha ee deriska la ah Belarus, kaas oo aan saameyn ku yeelan macluusha, muddadan waxay ahayd 11.76%. Sidaa darteed, waxaan ku heshiin karnaa, sida ku cad xogta la daabacay 1938, dadka reer Ukraine waa in ay dhaafaan 32 milyan oo qof. Celceliska heerka dhalashada dadka reer Yukreeniyaan SSR muddada 1927-1931 ayaa gaadhay 1,080,400, heerka dhimashada 521,800, heerka koritaanka 558,600. 1932, 782 kun oo qof ayaa dhashay, 668 kun ayaa dhintay (kor u kac ah 114 kun, ama 444.6 in ka yar qorshihii shanta sano ee hore), 1933, 359 kun oo qof ayaa dhashay, 1,309 kun ayaa dhintay (hoos u dhacay 950 kun, ama 1,508.6 ka yar). Tani waxay ka dhigan tahay in khasaaraha dadweynaha ee SSR Yukreeniyaan 1932-1933, oo ay la socdaan macaluul, lagu qiyaasi karaa ilaa 2 milyan oo qof. Dabcan, marka la eego aragtida maanta, tani waa tiro aad u sareysa. Laakiin aynu nidhaahno, gudaha USA, sababtoo ah buufiskii weynaa ee 1929-1933. Iyadoo 15 milyan ay shaqo la'aan yihiin, kumanaanna ay saf ugu jiraan maraq lacag la'aan ah, macluusha ayaa sababtay khasaare nafeed oo gaaraya 7 milyan oo qof.


Sannadkii 1946-kii, markii uu waddanku hadda bilaabay inuu ka soo kabsado dagaalladii oo aanay jirin wax u soo haray, ayaa USSR waxaa soo food saartay abaar aad u xun, webiyadana waxay ka gureen koonfurta. Natiijo ahaan, 1946-kii miraha la goostay wuxuu ahaa 39.6 milyan oo tan oo hadhuudh ah, 2.4 jeer in ka yar 1940kii. Waxaana bilaabmay abaartii 1947. Laakiin 1947kii RSFSR oo keliya waxay heshay 35.7 milyan oo tan oo hadhuudh ah, macluushiina waxay ka tagtay USSR weligeed.

Si kastaba ha ahaatee, dhibaatada gaajada ayaa weli taagan: sida laga soo xigtay Ururka Cuntada iyo Beeraha ee Qaramada Midoobay, 2000-2002, 4% dadweynaha (5.2 milyan oo qof) ee Russia ayaa la soo darsay gaajo.

Eedaymaha yuhuud nacaybka

[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Dawladdii ugu horreysay ee Soofiyeedka (1917) waxay ka koobnayd 15 Ruush ah iyo hal Yuhuudi ah (18 ka mid ah). Intii u dhaxaysay 1917-kii ilaa 1924kii (Lenin's guard) waxaa hogaaminayay 48 Ruush (67%) iyo 8 yuhuud (11%). Golaha Dhexe ee Xisbiga Shuuciga ee Midowga Soofiyeeti (Bolsheviks) 1924: Ruush - 54 (62%), Yuhuudda - 14 (16%). VchK-OGPU-NKVD: laga bilaabo Maajo 1, 1924, 2,402 shaqaale ah ayaa ka shaqeeyay qalabka dhexe. Kuwaas, 1,670 ka mid ah waxay ahaayeen Ruush (70%), 208 Latvia (9%), 204 Yuhuudda (8%), 90 Pole, 80 Belarusians iyo 66 Yukreeniyaan, sida ay sheegtay Liliana Riga (2005) Latvia waxay ahaayeen kooxda ugu tirada badan, Yuhuudda ayaa ahaa saddexaad. Siyaasadaha Stalin, in kasta oo waafaqsan diinta Yuhuudda sida dhammaadka xannibaadaha ee goobaha dadweynaha iyo madax furashada bulsho weyn, si looga fogaado faafidda dareenka wadani waxay ahayd in la sameeyo cadaadis ah Sionism. Sannadkii 1934-kii meelaha cibaadada ee la xidhay (ilaa 1917) waxay ahaayeen sunagogyada (in ka badan 50%) ee ma ahayn kaniisadaha ama masaajidda. Tobannaanka sano ee soo socda doorka diinta Yuhuudda ee bulshada Soofiyeedka ayaa aad loo dhimi doonaa.

Geeri iyo dhaxal

[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Stalin waxa uu u dhintay 5 maarso 1953 ka dib markii uu ku dhacay dhiigbax maskaxda ah, kaas oo aanu helin daryeel caafimaad muddo dheer. Sida laga soo xigtay baaritaanka uu sameeyay Yuri Mukhin ee buugga "Dilka Stalin iyo Beria", Stalin ayaa lagu sumeeyay Khrushchev iyo xubnihii la socday, kuwaas oo markii dambe dilay Stalin saaxiibkii ugu dhowaa, Lavrentiy Beria, iyada oo aan maxkamad la soo taagin. Tan waxaa loo sameeyay si looga hortago fulinta go'aamadii Stalin, ee lagu ansixiyay Shirweynihii 19-aad ee Xisbiga, si dhammaan awoodda xisbiga loogu wareejiyo gobolka. Nooca sunta ah waxaa si rasmi ah u xaqiijiyay Mikhail Poltoranin, oo ah madaxa guddiga kala soocida kaydadka KGB. Inta badan Ruushku maanta waxay leeyihiin fikrad wanaagsan Stalin sida laga soo xigtay Xarunta Levada inkastoo dhammaan dhaleeceynta iyo muranka ka dhex jira bulshada Ruushka tobankii sano ee la soo dhaafay.