Garaadtooyada Daraawiish
Maqaalkan waa la bilaabay. Hadii aad wax ka taqaanid fadlan ka caawi Wikipedia in aad Wax ku dartid. Qoraalkaagu ha noqdo mid faa'iido leh oo dhexdhexaad ah.
Magac: Garaadtooyada Daraawiish
Garaad: Diiriye Guure (ku sime Garaad)
Hoggaamiye: Sayid Maxamed Cabdille Xasan
Abbaanduule: Ismaaciil Mire
Madaxa Sirdoonka : Cigayoon-Hawiye (baadicade
La mid ah: Muuse Taagane, Xirsiwaal Cashuur, Xasan Gaagguf, Aaden Udaweyne, Abshir Dhoore iqk
Waqti: 1898- 1920 (Jannaayo)
Caasimad: Taleex , Illig / Eyl, Nugaal
Hoos taga: Degmo Taleex
Garaadtooyada Daraawiishtu wuxuu dareenkooda kiciyey dhallinyaro intii u dhexaysey sannadihii 1898kii iyo 1900kii. Markiiba waxay weerar xammasaadaysan ku bilaabeen ciidanka Itoobiya ee Soomaali Galbeed. Ciidamada Itoobiyaanka waa laga guulaystay sidaasna Daraawiish ayaa ku heshay guushoodii ugu horreysey. Hoggaamiyeyaasha Daraawiishtu waxay markaa ku dhawaaqeen in gumaysiga Ingriisku yahay cadowgooda. Si loo soo afjaro Ingiriisku wuxuu adeegsaday istiraatiijiyad qaybsanaan iyo xukun ah wuxuu raadiyey qabaa'illada degaanka ee aan Daraawiish ku qanacsanayn inay noqdaan shuraako isbahaysi oo ka soo horjeeda. Ingiriisku wuxuu siiyay qabaa'ilka hub iyo sahay, wuxuu ku kiciyey dagaal beeleed dhex mara. Ingiriiska ayaa sidoo kale bilaabay weerarro toos ah intii u dhaxeysay 1900 iyo 1904 si meesha looga saaro ururkaas. Goobahaas waxaa ugu caansanaa Jidbaale, Daraawiish ayaa lagu jabiyey Sayidkuna wuxuu ka tiriyey gabaygiisa caanka ah ee uu ulu barooranayo rag badan oo reer Caligeri ahaa kuwaasoo iyaga iyo ubadkooda iyo hantooodaba la waayey.
Halgankii ‘Daraawiish’ wuxuu si ku meel gaar ah u abuuray qaab reer Darwiish, oo ah "nidaamka maamul-wanaagga" horraantii qarnigii 20aad kaasoo leh xuduudo qoqob ah iyo isbeddelka dadka; wuxuu ahaa mid ka mid ah garaadtooyada ugu dhiigga badnaa uguna dheeraa ee (koox is-abaabusha) oo ka dagaallamaha Saxaraha Hoose ee Afrika muddadii gumeysiga. Wuxuu ahaa dagaal u dhexeeya dhinacyo kala duwan - gaar ahaan, waxaa isaga soo horjeeday Daraawiish oo dhinac ah, Ingiriiska iyo qabaa'ilka qaarkiis. tobannaan sano ayaa lagu laayey ku dhowaad seddex meelood meel dadka dega Khaatumo, waxaa burburay dhaqaalihii (mood iyo nool).
Aqoonyahannada ayaa siyaabo kala duwan u turjuma soo bixitaankii iyo dumintii garaadtooyadaas reer Darwiish. Qaarkood waxay u tixgeliyaan halgan waddaniyadeed, kuwa kale waxay ku tixgeliyaan xiisad dhaqaale oo ku kacday qaab nololeedka reer-guuraaga "saadaalinta gumeysiga": (inuu hantidooda ka qaadanayo), fekerkaa ayaa kiciyey dadka marka danbe Daraawiishta asaasaya halka taariikhyahannada casriga ahi ay sheegeen in diinta iyo wadaninimadu ay ugu weyneyd wixii ay Daraawiishtu u dagaallantay.
Sida ay dad badani qabaan wuxuu ahaa halgankii ugu muhiimsanaa ee qarnigii 20aad kaasoo lagu tilmaami karo “soo noolaynta gobannimada”. Qaarkood waxay Sayid Maxamed u tixgeliyaan inuu yahay aasaasaha waddaniyadda casriga ah ee Soomaalida, qaar kalena waxay u arkaan inuu ahaa wadaad mayal adag oo aan la garan karin ujeedkiisa
Dhaxalka muuqda ee ururkaasi waa, magaca Daraawiish oo loo bixiyey ciidankii xuduudaha ee dawladdii Kacaanka iyo ciidamada gudaha ee dawladgoboleedyada maanta jira. Taallooyin Hoggaamiyihii ururkaas oo magaalooyinka soomaalida qaarkood looga dhisay, garoomada dayuuradaha ee magaalooyinka Kismaayo iyo Buuhoodle oo lagu kala magaacabay Sayid Maxamed iyo Ismaaciil Mire iyo Buugga Taariikhdii Daraawiishta ee Sh. Jaamac Cumar Ciise.
Garaadtooyada Darwiish (Somali: Daraawiish Kingdom) waxay ahayd Garaadtooyo caan ah intii u dhaxaysay 1899 ilaa 1920, kaas oo uu hogaaminayay Saalixiya Suufi Muslim gabyaa iyo hogaamiyihii dagaalyahanka ahaa ee Mohammed Abdullah Hassan oo loo yaqaanay Sayid Maxamed, kaas oo ku baaqay iin ay waarto boqortooyada Nugaaleed ee gumaystayaashii Ingiriiska iyo Talyaaniga ka hor jeeday.