Moringa (geed)

Ka Wikipedia
Moringa oleifera i Panchkhal, Nepal

Moringa (Moringa oleifera, البان ama المورنغا) waa geed kumanaan sano loo soo isticmaali jiray siyaabo kala duwan, cunno ahaan iyo daawo ahaanba. Waa geed la sheego inuu leeyahay boqolaal faa'ido oo aan halkaan lagu soo koobi karin, waana geed aad loogu sameeyay baaritaano cilmibaaris oo kaal duwan, haba u badnaan baaritaanandaas in lagu tijaabiyay xayawaanka. geedkaan ayaa wxuu daawo u yahay cudurrada oo dhan wuxuuna la dagaaldaa dhamaan bagteeriyada nool ee dhibta noolaha oo dhan, sida uu daawo ugu yahay nafaqo daarrada iyo abateedka wuxuu leeyahay fiitamiinno kala nooc ah oo aad u badan, waxaa ku jira 7 jibaar fitamin C-ga laga helo liinta iyo afar jibaar fiitamiin A-ga la ga helo karootada iyo afar jibaar kaalshiyamka laga helo caanaha[1].[2][2]

Tilamaan[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Ubaxa moringaha
Geedka iyo miraha Moringa oleifera
miraha moringa

Geedka Moringa waa geed asalkiisu ka soo jeedo dhulka hindida, waxayna u isticmaali jireen weligood in ay ku daaweeyaan xanuuno badan, waana geed meelo badan ka bixi karo haddii lagu beero oo ay ka mid tahay dhulalka soomaaliya, wayna jiraan dad guryahooda ku beertay s ay uga faa'ideystaan.

Haddii aad leedahay xanuunka wadnaha, sonkorta, dhiig-karka ama kolestaroolka, waa in geedkaan la saaxiibtaa. Haddii ay nafaqo darri jirto ama cunnadaada aysan isu dheelli tirnayn iyaduna waa kuu muhiim in aad cunnada ku darsato. Midda ku saabsan welwelka, waxuu ka mid yahay waxyaabaha badan ee la sheego in lagu daweeyo, laakiin ma arag cilmibaaris u gaar ah arrintaan oo ku talinayso in daawo welwel ahaan loo qaato.[3][4][5]

Waxtarkiisa[wax ka badal | wax ka badal xogta]

  • Moringa waa geed aad u nafaqo badan: hal koob oo caleenta geedka markii la shiido waxaa ku jiro 2 gram oo protein ah, Vitamin B6 19%, Vitamin C 12%, Bir 11%, Vitamin A 9% iyo Magnesium 8%. waa geed caleentiisu iyo jiridkiisuba aysan kala yaraysan xaggan nafaqada. waxaa jiro kaniiniyo capsule ah oo laga sameeyay caleenta geedka oo la shiiday, loona adeegsado fitamiin ahaan, waxaana la siiyaa dadka nafaqo darrida hayso.
  • Moringa waxaa ka buuxo waxa loo yaqaano 'Antioxidant': waa walxo jirka kala dagaallama wixii sun ku ah, sidaas darteed walxahaas uu la dagaallamo waxay keenaan wadna xanuunka iyo sokorta nooca 2, walxaha la dagaallamo sunta oo laga helay geedkaan waxaa loo yaqaanaa "Quercetin" iyo "Chlorogenic acid" kan hore wuxuu hoos u dhigaa dhiig karka, kan dambane wuxuu hoos u dhigaa sokorta khaasatan markii wax la cuno kadib, si marka maadadaan faa'idada leh jirkaaga in ku filan aad u heshid, waxaa lagu taliyaa hal qaado oo budada geedka shiidan in aad maalin walba isticmashid muddo sadax bilood oo isku xiga.
  • Moringa wuxuu hoos u dhigaa sokorta: dhowr baaritaan oo lagu sameeyay dad qaba sokorta, waxaa la arkay in sokorotoodii aysan u kicin siday u kici jirtay, daawadii ay qaadan jireene cabirkeedii hoos u dhigmay, isbadalka la arkay waxay ahayd in sokorta hoos u dhacday boqolkiiba 21% markii la isticmaalay 50 grams muddo 3 bilood ah.
  • Geedika Moringa wuxuu hoos u dhigaa infekshanka: khaasatan infekshanka qofka muddada dheer soo hayay oo difaaca jirka la qabsaday waxay ku caawisaa in awooda difaaca jirka ay kordhiso si infekshanka heerkisia loo yareeyo, maadada ku jirto geedka oo difaaca kordhiso waxaa loo yaqaanaa "Isothiocyanates"
  • Moringa wuxuu hoos u dhigaa kolestaroolka: diraasado kala duwan oo lagu sameeyay xayawaanka iyo bini'aadankaba waxaa lagu arkay in kolestarool ama dufanka dhiiga uu hoos u dhacay markii la siiyay geedka Moringa.
  • Moringa wuxuu jirka ka ilaaliyaa sunta loo yaqaano "Arsenic": suntaan oo siyaabo kala duwan qofka u soo gaari karto, haddii ay dhacdane badin karto jaaniska inuu qofka kansar ku dhaco, waxaa la arkay dadka isticmaalka Morniga joogteeyo in ay sunta ka hortag uga tahay.[2][3][5]

Tixraac[wax ka badal | wax ka badal xogta]

  1. Leone A, Spada A, Battezzati A, Schiraldi A, Aristil J, Bertoli S. Int J Mol Sci. 16 (6): 12791–835. PMID 26057747. doi:10.3390/ijms160612791 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4490473/.  Maqan ama ebar |title= (caawin)
  2. 2.0 2.1 2.2 http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxon.pl?24597.  Maqan ama ebar |title= (caawin)
  3. 3.0 3.1 http://somalidoc.com/smf/index.php?topic=6743.0[dead link]
  4. "Nuqul Archive". Waxaa laga kaydiyay the original 2016-04-21. Soo qaatay 2016-04-29.  Barameter aan la aqoon |ciwaan= ignored (caawin)
  5. 5.0 5.1 http://somalidoc.com/smf/index.php?topic=6743.0[dead link]