Cali Gurey

Cali Maxamuud Samantar (Cali Gurey) dishishe ugaastooyo Ali Mohamud Samanter (Ali Gurey) علي محمود السمنتر
Ku dhashay	Soomaaliya
Qoomiyada	Soomaali
Shaqada	Hoggaamiye, Gabayaa, halabuur
Ciwaan	Hoggaamiyaha Saldanadii Cal Miskaad

Cali Maxamuud Samatar, oo Cali Gurey, Ali Gorie; ku magac dheeraa, wuxuu ahaa Hoggaamiye, Dagaalyahan, Gabyaa, wuxuu ahaa Hoggaamiyihii Saldanadii Cal Miskaad ee ka talin jirtay Magalaada Boosaaso, buuraleyda Cal Miskaad iyo deegaano ka mid ah galbeedka gobolka bari. Wuxuu dagaalo la galay Gumaystihii Talyaaniga, dagaalada Saldanadda iyo Talyaaniga waxaa maqlay Sayid Maxamed Cabdule Xasan wuxuuna u diray ergo dhanka Cali Gurey isaga oo doonaayey inuu gacan saar la yeesho, hase yeeshee Cali Gurey wuu diiday arrinkaas. Cali Wuxuu ahaa Halabuurka keliya ee ka gabyay Xarafka (Y) oo lagu tiriyo inuu yahay midka ugu yar, uguna adag Af-soomaaliga ee gabay laga curin karo. Wuxuu ka dhashay qoyska Ugaastooyada Beesha Dishiishe, ee Daaroodka. Wuxuu ku dhashay Magaalada Boosaaso ee Woqooyi Bari Soomaaliya.Gobolka waxa usoo hayaamay beelo badan oo ka tirsan Daarood iyo qaybo ku abtirsadda Beesha dir intuu u ka ariminayey Saldanidii cal-Miskaad oo aad ugaso horjeeday gumaystihii Talyaaniga

Taariikh

Weedh abwaan soomaaliyeed ku sifeeyay Cali Gurey".

"Gar la noqo gudoon la isugu waco iyo gole rag xaajoodo, gur iyo toosba nimaan gaal ahayn cali guraan sheegay"

Sayidka ayaa maqalay Cali Gurey inaysan isku sal banaanayn talyaanigii dhowr goorna ay isku dheceen oo dagaalo lagu ololay ay isla galeen. Markaas ayuu Sayidku ergo usoo diray Cali Gurey fariina usoo faray in uu siin doono Geel cas-cas oo gaaraya 500 oo neef.

Ugaas Cali gurey ma ahayn nin la dhacsan qaabka uu Sayidku wax u wado iyo geela uu xalaalaystay ee dadka soomaliyeed qaarkood laga dhici jiray oo uu Sayidku ku caan baxay oraahdii caanka ahyd ee oranaysay:

(Dhaqaaleeya dhaha geelu wey naga dhexeeyaa e.)

Cali gurey ergadii ayuu u yeeray si fiicana u casumay kadibna gabaygan caanka noqday ayuu tiriyey oo uu ugu quus gooyay Sayidka in uusan usoo socon uuna yahay nin maal aduun ku fadhiya Saldano balaarana haysta.

Wuxuu yiri;

• Waataan af gabay yeerin jirey, yarow ahaantiiye.

• Uma yoomo hawd yaalaley hays, nin yuurura ee'.

• Ma yakfiyo yaloonkoo cidla ah, yeris nin jiifaaye.

• Isba Nebi Yacquub bacdal ya’si buu, Yaasafaa yiriyee.

• Allena u yeel ducaduu yu’doo, yoomayoo kacay ee.

• Suu rabayna Ilaahay u yeel, samirki Ayuube.

• Tan iyo Yuusuf weliyaa jireyee, yaab kanaa dhigayee.

• Yaa ayuha nebaa laga galiyo, Bariyo Yaasiine!

• Waxba yaan wadaad Doy ka yimid, orannin yaabuuye.

• Waxba yuu i siin qaalmuhuu, soo yakoobsadaye.

• Nin qabiiladiisii yu’ tidhi, yuu anay rabine.

• Yuufuuna dhaha taladiisu waa, yuux aan roob di’ine.

• Nin suldaan yuleeciis na baday, yaahu baan idhiye.

• Col ha yedo yaraysoo ha gasho, ciidan yuu heline.

• Kun yagoola guutooyin yugan, rayfal wada yeesa.

• Nin u yeeray yaayuunka bari, yeel ma buuxsado e.

• Libin kama yamsado niman dagaal, yeelmuhuu bixinne.

• Mar haddaad yedduu jeedisaan, yeekfiruu noqonne.

• Inuu yahay walaal col isu yimid, waa yaqiin rumahe.

• Goortii la yiri baad qisada, yaab u dhimataaye.

• Dadku wuxuu u kala yaacayaa, yaarahoo da’aye!

• Xareed yibal baxeed waa intuu, yadanku buuxaaye.

• Wax la yicib wiyeer maalintey, yaabatiin tahaye!

Cali Gurey Iyo Boqor Cismaan

Saldanada Cal Miskaad ee uu hogaamin jiray Cali Gurey waxaa hoos imaan jiray Beesha Dishiishe iyo qaar kamid ah Beelaha Majeerteen iyo Warsangeli. Dhanka kale Boqor Cismaan oo hogaamin jirey inta badan Beesha Majeerteen iyo Cali Gurey waxaa ka dhex taagnaan jirey ismaandhaaf aad u weyn, iyadoo ay saa tahay ayaa qaar ka mid ah beelaha Majeerteen ee deganaa deegaanadii ay ka talin jirtay Saldanadii Cal Miskaad ee Cali Gurey madaxda ka ahaa u iisheen xaga Boqor Cismaan iyagoo markaa eegayey in marka xagga haybta ay noqoto uu Boqor Cismaan xigo. Muddo markii ay maqnaayeen ayeey Boqor Cismaan ka waayeen wixii ay ka naawilayeen kadib waxay go'aansadeen inay Bosaso dib ugu laabtaan Ugaas Cali Gurey ayaa loo sheegay dadki berigaas tegay inay dib usoo laabteen, Cali Gurey wuxuu amray in lasoo dhoweeyo Hartiguna uusan dhul kala lahayn, wuxuuna tiriyey gabaygaan caanka ka noqday bulshada Soomaaliyeed dhexdeeda.

• Qaaciidadaan tirin jiriyo helay qasiidkiiye
• Qardhe maan ka guro waa xikmado ii qorraan jiraye
• Qawiga iyo laciifkaan sharciga wax ugu qaybshaaye
• Qaamuus nin galay baa yaqaan qawlka raajaxa e
• qorax dhaafka shamis so qurbaxay qaman hadu yeesho
• quwi dhaafka goortu yahaa qamar gadoodaye
• qar wax dumiya nimuu eebahay quwad u yeelayo
• Qalalaasyo dirireed halkeey qac iyo weey joogto
• Qassaamkaan ku dhaartaye ma jiro nin iga qab weynaane
• quwi iyo xeelad qawl iyo gudoon qaadac iyo maanac
• Nin cismaan u qoojaajsadaan qurux ka dheelmayne
• Ugaas qumiya mooyee hunguri nooma qooshana e
• qaahira iyo qowmkii reer qadar waxan ahay qooqagi so afqaban jiray
• Qaddar eebe weeyee tolow hayna kala qubina.