Matabaan
Matabaan Matabaan Garoore | |
|---|---|
|
| |
| Lua error in Module:Location_map at line 414: No value was provided for longitude. | |
| Dalka |
 Somalia |
| Gobolka | Hiiraan |
| Aag saacadeed | UTC+3 (EAT) |
Matabaan ama Matabaan Garoore waa Dagmo ku taala dhank waqooyi ee gobolka Hiiraan, una jirta 75 kiilo mitir magalada Baldweyne ee Caasimada gobolka Hiiraan,
Warbixinta degmada mataban  Wadanka: Somalia Mamulka: hirshabele Gobolka: Hiiran Gudomiyahadagmada: Bashiir sheekeye Tirada dadka magalada: 24,600 Taariikhda tira koobkan: 2020 Ganacsiga: xoolaha
Degmada Matabaan waxay ka mid tahay degmooyinka gobolka hiiraan ee dowlad goboledka hirshabeele, Waxay dhanka bari oga begantahay magaalo madaxda gobolka hiiraan ee baladweyne, waxay kalo oo ay soohdin la leedahay dhanka waqooyi dowlad deganka Somali ethopia, dhanka koofur waxaa ka xiga dagmada maxaas oo katirsan gobolka Hiiraan iyo dhanka Bari waxa ay xad la ledahay Degmada guriceel ee Gobolka Galgaduud.
Degmada matabaan waxaa lagu qiyaasaa in ay degenyihiin 24,600 (labatan iyo afar kun iyo Lix Boqol),
Sidoo kale tuuloyinka ku xiran ee hoosyimaada dagmada matabaan waa 98 (sagaashan iyo sideed tuulo).
Magaladu waxa ay ka koobantahay 4 (afar xafadood) oo waa weyn oo kala ah; waabari, iftin, wadajir Iyo onkod, Waxaa ku yaala 4 kaam (IDPs) oo ay daganyihiin dadka barakacayaasha.
Baaxadda Magaalada: Dagmada matabaan Baaxadeedu waxa ay ku fadhisaa 5𝑘𝑚2, Dismaha magaalada ayaa u qaybsan jihooyinka waqoyin,kofur,bari iyo galbeed.
Cimilada[wax ka badal | wax ka badal xogta]
Cimilada magaladu wa mid qaboow xiliga subixi iyo habeenki. Waqtiyada duhirki , gar ahan xilayada abarata ah magaladu wa kulushahay, oo heer kulku waxa uu gaara ilaa 30 °C (91 °F), lakiin habenki cimiladu wa qabowda.
Magaladu roob fiican ayeey heli jirtay xiliyada Guga iyo Deyrta, lakin burbur raga dhuxusha ka ganacsada eey ugeeysteen hareeraha magalada, aya sababay in magaladu eey hesho sanadahan danbe roobab aan sida u badneen, taaso kentay in magaldu abaaro wajahdu sandba sandka ka danbeya.
Biyaha[wax ka badal | wax ka badal xogta]
Magaldu wxey ledahay 3 ceel oo biyaha laga cabo, lakin hada waxa shaqeya oo kaliya halmid, ee loogu yeero Gawgawleye. Ceelkani si wanaagsan ayuu u shaqeeyaa wuxuna isha kaliya ee biyaha u yahay , dadka magalada ku nool, reer miyiga xoolahoda keensada iyo waliba tuulooyinka kudhaw magalada oo aan ceelal laheen. Ceelku wa mid saaid ah u biya macaan, waxana qoday Dawladda Jarmalka.
Dhul ahaan[wax ka badal | wax ka badal xogta]
Dagaalki 77 ee udhaxeyaya Soomaaliya iyo Itoobiya, waxa lasheega in duuliyashii itoobiyanka ahaa, ee duulin jiray Duyuradihii dagalaka ee itoobiya, eey ugu hor arki jireen magalada Matabaan, madama magaladu kutaalo dhul ka sareeya magaloyinka kale ee la dariska ah.
Qabiil ahaan magaalada waxa daga Beesha Agoon Cabdalle Ee ka mid ah Beelaha Xawadle
Xaafadaha magaalada[wax ka badal | wax ka badal xogta]
Dagmadu waxeey ka koobantahay xaafad ahaan
- Xariir yaale
- Xaashi indho buur
- Neeshinka
- Barakaat ama Hormuud
- Suuqa xoolaha
- Baliga
- Filla baadiyo
- ceelka biyaha ama Matoorka 9
- Qabuuraha Macalin Cumar.
- C/salaan
- Matabaan yare
- xaafada macalin Adan
Taariikh[wax ka badal | wax ka badal xogta]
Sida maglooyinka kale ee dalka, magalada waxa ka dhacay dagaalo badan oo qaba'il iyo waliba mid u dhaxeyay xogaga kale 1977 , dagaalki Itoobiy iyo Soomaaliya, Diayaradaha dagalka ee Itoobiya waxey si saa'id u duqeeyeen magaalda, kuwaas oo burbur u geystay magalada.
Magalada waxa kale oo ka dhacay dagaal u dhaxeyay Jamhadaihii kasoo horjeday dowladi Siyaad Barre iyo ciidamadi dowlada, kasoo oo isagana geyst burbur badan.
Dowladii Siyaad Bare kadib, waxa kale oo magalada ka dhacay dagaal . Sido kale, magalada waxa ka dhacay Dagal saa'id uweyna oo u dhaxeyay cidamadi Itoobiya ee dalka qabsaday iyo Maxkamadihi Islamiga ahaa. Dagalkani waxa uu ka dhacay inta u dhaxeyda Xafada Cabdi salan iyo Shiina qarxiska. Qaasarah so garay dhanka Itoobiyanka lam yaqano, lakiin dadka dagmada dagan, qaarkii waxa eey shegaan in ciidamo aad ufara badan oo Itoobiyan ah lagu dilay dagalka. Dhanka Maxkamadaha qasaruhu wuu koobnaa, lakin waxa ku dhintay dagalkas, rag aad looga yaqanay bulshada Somaliyeed dhexdeeda, sida Macalin Farxan oo ahaa taliye weyn oo Cidamadi Maxkamadaha katirsana iyo Aasbaro oo aha nin Hantila ah, oo heystay baasaborka Canada, qeyb weyna kalaha Shirkada isgarsiinta ee hormuud.
waxaa Soo uruuriyay Eng.Ahmed Mohamed farah