Mudulood

Ka Wikipedia

MUDULOOD Waa qabiil ka mid ah qabaa'ilada [{Hawiye}].Mudulood Hiraab: Mudulood Waxay ukala baxaan (3,4.9 ) “SAGAAl” Beel hosaad oo kala ah. Maxamed Mudulood oo loo yaqano (beelweeynta cabdi shiiq) waa curudkii guud ee mudulood, ciise Mudulood,oo loo yaqano (udeejeen), Darandoole Mudulood.; Cabdiraxmaan mudulood oo looyaqaano ((wacweeteen ).:•

Cismaan wuxuu Dhalay .Cali Cisman(Abgaal) Moobleen Cisman Ilaway cisman Wacdaan Cisman Ilaawaay Cisman intaas waa Ilmo Darandoole Mudulood.Hilibi waa adeerka ilmo Cismaan ( c.raxmaan mudulood,Udeejeen,Iyo Maxamed Waa isku hooyo).[1] Archived Agoosto 7, 2020 // Wayback Machine

Abgaal is one subclan of the Mudulood family, which also includes Wacdaan, Moobleen, and Ilaawaay.[[1]].

Sido kalana waa qabiilka ugu badan Beesha hawiye Mudullood waxa lugu xushmeeyaa Sh/Dhexe Dhexe ee Soomaaliya. Mudulood Degaan ahaan waxey degaan laga soo bilaabo xeebta magaalada Cadale ee gobolka Sh/Dhexe Ilaa iyo Aadan Yabaal oo ka tirsan Sh/Dhexe ga illaa qoriga faaxeed oo ku yaal galmudug . taleex,dowladi darwiish, 1910 waxaa heestay talada sare, khaalig iyo khusuuigi ugu weeyna ee waqooyiga xaga diinta wuxuu ahaa nin mudulood Xaaji AxmedFIQI 1905 1910- 1915,gabygi kubaxay wuxuu ahaa, waxa sidatan iigalay waa sedigeey rumee sawaab kaga'mahelin sadaqdii AxmedFiqi Beelweynta MUDULOOD waa beesha Kowaad ee ugu tiro badan beelaha Hawiye,waxaa aad loogu qadariyaa Magaalada caasimada ee Muqadisho iyo Hareeraheeda oo ah Degaanka ay Taariikh ahaan Degaan. Madaxweynihii ugu horeeyay Aadan Cabdulle Cusmaan ee Jamhuuriyada Soomaliya Xusen Kulmiye Afrax Madaxweyne Ku xegeen Waxay Ka Soo jeedaan Beelweynta Mudulood.Sidoo kale waxaa ka dhashay beesha Mudulood Madaxweyneyaasha kala ah Ali Mahdi Mohammed iyo [Sharif Sheikh Ahmed] iyo [Xasan Sheekh Maxamuud] .Waxaa sidoo kale ka dhashay Beelweynte MUDULOOD labo raysulwasaar oo kala ah Ali Mohammed Ghedi iyo Nur Hassan Hussein.(waxaa kalo ka dhashay madaxweeyne xasan shikkh maxamuud 2012,kadib markii uu ka guuleeysay ex madaxweyne Shariif.cabdullah Nuur

Dagaalkii teyteeyle:

Dagaalka teyteeyley waxuu kadhacay Shabeelada dhexe gaar ahaan Balcad waxaana gacan weyn kageestay dhamaan mudulood 

Waxaan dagaalka Si aad ah uga qeyb galay Ilaawaay cusmaan, Hilibi iyo c.raxmaan mudulood( wacweyteen ) oo dad badan ku waayay dagaalkaas wana dad sharaf iyo wanaag baan udhashay rèerkas. [2].:•

Ilaawaay Cismaan waxa uu dagaa Gobolka Benaadir iyo Hirshabeelle.

Gobolka benaadir waxa uu ka dagaa ilaawaay dagmooyinka kala ah, 1. Boondheere 2. Shibis 3. Kaaraan 4. Yaaqshiid 5. Hurwaa

Maamul goboleedka hirshabeelle waxa uu ka dagaa shabeellada dhex gaar ahaan balcad.

Deegaanada uu ka dago balcad waxaa kamid ah 1. Daaangaaley 2. Carro madow {Carbiska} 3. Janfalle 4. Ceel cirfiid 5. Darmooleey.

Abtirsiimada Beesha ilaawaay

1. Iidle 2. Macalin Maxamuud 3. Aamin 4. wehliye 5. Barkaan 6. Aboow xasan 7. Yuusuf 8. Maxamed 9. Cali 10. Arwaaq 11. Muuse 12. cumar 13. Ibraahim 14. Cisman 15. Daaran-doole 16. Mudulood 17. Hiraab 18. Daame 19. Gor-gaati 20. Hawiye

Beesha ilaawaay waxa ay ukala baxdaa Wehliye waxa uu dhalay. 1. Macalin Aamin wehliye 2. Xabeey wehliye 3. Makaraan wehliye

Aamin wehliye waxa uu ukala baxaa 1. Xuseen macalin aamin 2. Gacal macalin aamin 3. Iidle macalin aamin

Xuseen macalin waxaa ka joogo 1. Cabdulle xuseen macalin 2. Iidle macalin aamin waxa uu ukala baxaa 1. Maxamed Iidle 2. Xasan iidle 3. Cumar iidle 4. Kulmiye iidle 5. Cali iidle


Maxamed iidle waxa uu ukala baxaa 1.................. 2................ ..........


Xasan iidle waxa uu ukala baxaa 1. Maxamed Xasan iidle 2. Maxamuud xasan iidle


Cumar iidle waxa uu ukala baxaa 1. Cali Cumar Iidle 2. macoow cumar iidle 3. Maxamuud cumar iidle 4. Gacal Cumar Iidle


Kulmiye iidle waxa uu ukala baxaa 1. Maxamed Kulmiye Iidle

Cali iidle waxa uu ukala baxaa 1. Barrow Cali iidle 2. Cadow Cali iidle 3. Cabdi Cali iidle 4. Axmed Cali iidle


Murusadaha waa (3+.9): Waxeey Ukale Jajabaan Sedax Bello Hooseed: Kale baxaan Beello iyo (4+: AFARTA) Karanle HAAWIYEE. Sidaa ayeey kudhalatay Isla Degaanka Labada ee hada Uga Caansan Caasimdda Ummadda SOOMAALIYEED: Waa Seddexdaan Beelllood: ABQAAL, HABERGIDIR-ta, iyo MURUSADE-ha.:•

Taariikh[wax ka badal | wax ka badal xogta]

( .يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُم مِّن ذَكَرٍ وَأُنثَىٰ وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا ۚ إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ Ilaawaay cismaan waxa uu ka mid yahay beelaha ugu taajirsan beelaha soomaaliyeed.

Waxa uu Allah makaniyay dhul balaaran oo lagu qiyaasay 90km² oo ka bilaabanaayo Dagmada cabdalcasiis.

Ilaawaay maanta wax matalaad ah ay ku leeyihiin dowladda fadaralka malaha.

Xuquuqdooduna wax ay ku maqneyd walaalahood abgaal cismaan.

Ilaawaay waxaa kasoo baxay aqoonyahanno caalimiin ah, adduunkana laga yaqaan.

Ilaawaay waxa ay leedahay culimo waqaf ahaan u haayo abtiriska saxda ee HAWIYE.

HAWIYE halka uu kasoo jeedo iwm

Qaab Dhismeedka Beesha Mudulood (Mudulod Hirab & Hirab Madable)[wax ka badal | wax ka badal xogta]

  • Beesha Mudulood waxa ay ka u kala bbaxdaa sida soo socota:
  • Maxammed MUDULOOD ama udugeen "MUDULOOD" ama udgoon mudulood. (cabdi shiiq dhiblaawe)
    • Ciise Mudulood.(Ujeejeen)
      • Wacweteen mudulood (c/raxmaab) MUDULOOD.!!
  • Dalandoole Mudulood; iyo Heilebi oo adeer u ah.!!
    • Dalandoole Mu.
    • Hiilebi Dalandoole Mu.
      • Wacdaan A. Cusmaan Mu.
      • Abgaal A. Cusmaan Mu.
      • Moobleem A. Cusmaan Mu.
      • Ilawaay A. Cusmaan Mu.

______________________________________________________________________________________________________________________________________________ Ilaway cusman waxo u kala baxaa (1)Iidle macalin (2)kacal macalin

    • Iidele macalin waxoo dhalay (4)

1 xasasan iidle 2 Cali iidle 3 Cumar iidel 4 Kulmiye iidle.

Wax ka baro sida Mudulood u dhashay iyo deegaannada uu dago si aad u suureysato. Mudulood Hiraab waa beel ka mid ah Beelaha Soomaaliyeed waana Beesha ugu weyn beelaha HAWIYE Tiro ahaan iyo Deegaan ahaanba. Waana curudka beelaha Hiraab.

  • Ogow Cururadka qabaa'ilada beesha ama MUDULOOD; Sayyed-kooda waa "Mohamoud" MUDULOOD; ujeejeen'na iyo c/raxmaan mudulood oo low yaqano wacweyteen.
  • Baritaan kabacdi oo leesku heeysto ISAMADA Beelaha Muduloodka; AFARTOODA & SHANTOTOODA Faruuc aay ukala baxaan beellaha oo dhan MUDULOOD.!!

Darandole Mudulod Hirab, Eise "Udeijein" Mudulod Hirab, Waweytan Mudulod Hirab; Daro Mudulod Hirab, Eise "Udeijein" Mudulod Hirab, Mahamed Odiweyn Mudulod Hirab.


 waa 3* dhalkii, waana isku hooyo sidax das.

Odiweyn mudulood waxaa kajooga cabdi shekh dhiblaawe, iyo walaalkiisa,Macalin dhiblawe ama in waceysle looyaqan. abgaal Cismaan waxa ayuu kalabaxaa sagaal abgaal

harti abgaal, wacbuudhan, warculus(waceysle) harti waxa ayuu kalabaxaa suul harti, ciise iyo warsangele. wacbuudhan waxa ayuu ukalabaxaa daa'uud, Kabaala, yoonis daanweyne, iyo harticase wacbuudhan. waceysle waxa ayuu ukalabaxaa huuruun waceysle , , ,jibraa'iil waceysle, saleemaan waceysle, iyo cumar waceysle,

Haaruun waceysle oo ah curudka beesha waceysle ayaa wuxuu u kalabaxaa sidaan soo socoto

1) xasan dheer 2) Aadan

Xasandheer waxa uu ukala baxaa Cigaal Xasandheer Maxamuud xasandheer Cismaan xasandheer Muuse Xasandheer (yabadhaal) Cismaan wuxuu u kala baxaa Nuur Cismaan Huud Cismaan Afax Cisman Nuur Cismaan waxa ayuu u kalabaxaa Cali Nuur, cumar Nuur, Maxamed cadde Nuur, Maalin Nuur, xassan Nuur, iyo eebakar Nuur,

Cali Nuur waxa ayuu u kalabaxaa Warsame Maxamed Cali, Caddaan Maxamed Cali, cabdi Maxamed Cali, iyo culusow Maxamed Cali (reer Maxamed Cali Nuur)

Cumar Nuur . Waxuu u kalabaxaa sidaan soo socoto. 
Cali Cumar, cadaan Cumar, iyo Xuseen Cumar. Cali Cumar , Fiidow Cali Cumar, qaboobe Cali Cumar, yabarow Cali Cumar, qaboobe cali Cumar. Jimcaale qaboobe, faarax

qaboobe,reer Maxamed faarax, Maxamuud Maxamed faaraxa, cali Maxamed faarax, Nuur Maxamed faaraxa.

Muuse xasan dheer waxa ayuu u kalabaxaa eebakar Muuse iyo Jimcaale Muuse, Eebakar Muuse Maxamed eebakar Maxamuud eebakar Axmed eebakar Xasan eebakar.

aadan waxa ayuu ukalabaxaa Kulmiye aadan iyo gacal Adaan,,

Saleemaan waceysle ayaa waxuu u kalabaxaa sidaan soo socoto

Cabdi raxmaan saleemaan, iyo

Cumar saleemaaan.

Cumar saleemaaan

Cabdalle cumar,

Dhagaweyne Cumar, iyo

Oogaala Cumar.

Cabdalle saleemaan,

Maxamed cabdalle iyo Maxamuud cabdalle.

Maxamed cabdalle

Absuge qombor iyo macalin dhiblaawe

Maxamuud cabdalle

Cali Maxamuud cabdale (Cali gaaf).

Abtiriska ilaway Cisman[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Macalin Maxamuud 3. Aamin 4. wehliye 5. Barkaan 6. Aboow xasan 7. Yuusuf 8. Maxamed 9. Cali 10. Arwaaq 11. Muuse 12. cumar 13. Ibraahim 14. Cisman 15. Daaran-doole 16. Mudulood 17. Hiraab 18. Daame 19. Gor-gaati 20. Hawiye ______________________________________________________________________________________________________________________________________________ Mudullood: waxey u kala baxaan: Maxamed, Darandoole, Udeejeen, Wacweyteen.!

Darandoole: waxey u kala baxaan Cusmaan iyo Hillibi. Cusmaan waxaa ka baxa Wacdaan, Moobleen, Abgaal iyo Illaawey.!

Abgaal: waxey u kala baxaa: 1.Harti Abgaal( Warsangeli iyo Sool) 2. Wacbuudhan ( Daa’uud, Reer Mataan, Celi iyo Maxamed Muuse), 3. Warculus ( Waceysle).!


_________________________________________________________________________________________________________

Beesha ilaawaay waxa ay ukala baxdaa

1. Macalin Aamin wehliye 2. Xabeey wehliye 3. Makaraan wehliye

Aamin wehliye waxa uu ukala baxaa 1. Xuseen macalin aamin 2. Gacal macalin aamin 3. Iidle macalin aamin

Xuseen macalin waxaa ka joogo 1. Cabdulle xuseen macalin 2. Iidle macalin aamin waxa uu ukala baxaa 1. Maxamed Iidle 2. Xasan iidle 3. Cumar iidle 4. Kulmiye iidle 5. Cali iidle


Maxamed iidle waxa uu ukala baxaa 1.................. 2................ ..........


Xasan iidle waxa uu ukala baxaa 1. Maxamed Xasan iidle 2. Maxamuud xasan iidle


Cumar iidle waxa uu ukala baxaa 1. Cali Cumar Iidle 2. macoow cumar iidle 3. Maxamuud cumar iidle 4. Gacal Cumar Iidle


Kulmiye iidle waxa uu ukala baxaa 1. Maxamed Kulmiye Iidle

Cali iidle waxa uu ukala baxaa 1. Barrow Cali iidle 2. Cadow Cali iidle 3. Cabdi Cali iidle 4. Axmed Cali iidle

Cabdi sheekh waxay dagaan gobolada kala ah

Bay,Shabeellaha Hoose, shabeellaha dhexe, Hiiraan,Jubbada Dhexe,Jubbada Hoose,Banaadir iyo Kenya gaar ahaan Wajeer. magalada buula gaduud iyo luglaaw kismaayo beerxaane burrgaabo jilib kutuwaareey jowhar,Gamboole,buulobarde,beledweyn, kilinka shanaad ee itoobiya dadka acraabiga ah waxeey uyaqanaan shiiqaal cabdi shiiq dadka shiiqaasha ladhaho waa dadkii ku soo dhaweeyey koofurta soomaliya lakiin sinji waa maguuraan qofkii ubahan faah fahin intaas dheer ha ka aqristo bugaagta tariikhda sida buuga sayid barkhash ee uu qoray fah fahin intaasi dheeri ah suldaanka guud ee beesha suldan cali abiikar cismaan iyo ugas Cabdisalaan sheikh Xassan

ayaad kala xiriiri kartaan sidoo kale waxaa laweydiin karaa beelwenyta mudulood sida beesha abgaal beesha ujeejeen Hilibi  moobleen iyo wacweyteen.

(ABTIRKA WACDAAN CUSMAAN)[2] [3] [4] [5] [http://www.abtirsi.com/view.php?person=626&abtirsiLang=1 [6]

  1. [7]
  2. https://en-academic.com/dic.nsf/enwiki/11180596