Ileys

Ka Wikipedia
Kani waa maqaal ku saabsan "Ileyska ili-qabateyga ah".
Boga "Iftiin" halkan ayaa laga soo toosiyay.
Walax sadex-gees ah oo baahineysa iftiin cadaan ah una kala soocaysa midabo badan oo kala duwan.
Iftiin
Ileys

Ileys (Af Ingiriis : Light; Af Carabi : ar‎) sidoo kale loo yaqaano Iftiin waa falaadho electromagnetic taas oo u muuqata Aadamaha. Qoraxda ayaa ah meesha dhulku ka helo iftiinka. Inta ugu badan ereyga ileys waxaa loo isticmaalaa iftiinka ili qabateyga ah, laakiin micnaha iyo noocyada soo hoosgalaya intaas way ka badan tahay; waxaana ka mid ah iftiinka aan la arki karin iyo noocyo kale.[1] Sidoo kale, iftiinka ili qabatayga ah waxaa loo yaqaanaa mowjado dhaadheer oo iskujira 400–700 nanometre (nm).[2][3] Moowjadaha iftiinka heerkoodu waa kuwo kala duwan qiyaaas ahaan ka bilaabma 430 ilaa 750 terahertz (THz). Halbeega lagu cabiro iftiinka waxaa loo yaqaanaa terahartis (astaatedu tahay THz).

Guud ahaan, isha iftiinka ee dhulku waa qoraxda, taasi oo meerahan siisa awooda ay dhirta cagaaran ka sameysato cuntada ayadoo raacaysa hab lo yaqaano Habka Samayska Cuntada. Dhirtu waa noolaha taageera dhamaan nolosha kale ee ka jirta aduunka. Dhinaca kale, marka laga hadlayo taariikhda aadamaha waxaa il kale oo dadku ka helaan awooda iftiinku wuxuu waligiisb ahaa dabka kaasi oo aad u taageeray nolosha dadka tan iyo wakhtigii la bartey isticmaalka dabka. Maanta xadaarada iyo horumarka dadku gaadheen waxaa suurtogal noqotay in la helo ilo (source) kale oo laga helo awood iftiin, kuwaas waxaa ka mid ah iftiinka korantada kaasi oo maanta loo isticmaalo dhamaan noocyada kala duwan ee iftiinka dadku u baahan yahay.

Marka la tixraaco Cilmiga Fisikiska ereyga iftiin waxaa lagu sharaxaa mowjado iftiin elektaromagnetik ah kaasi oo isha dadka u muuqata ama aanan u muuqan (la arki karin).[4][5]

Ileyska waxaa caksi ku ah oo ka soo horjeeda mugdiga.

Sharaxaad Mugdi[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Samaysanka iftiinka

Mugdi (Dark) waa caksiga (ka soo horjeedka) iftiinka. Sharaxaada saxda ah waa maqnaanta (la'aanta) ileyska. Marka meeli noqoto iftiin la'aan waxaa adkaata in wax la arko sababtoo ah waxay noqtotaa madoow. Isha bani'aadamka waxba ma arki karto marka meeli bilaa iftiin tahay, sababtoo ah araga waxaa caawiya iftiinka ileyska.[6]

Guud ahaan, mugdigu waa mid dadku neceb yahay isla markaana la xidhiidha cabsi, naxdin, murugo, geeri iyo wixii la mid ah.

Muuqaalka[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Muuqaalka Saynis[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Sawiro Iftiinka[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Midabo Kale[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Abuuridda[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Ilaah Yehowah wuxuu iftiin ka dhigay inuu gaaro dhulka dushiisa, taasoo dhalisay wareegyo habeen iyo maalin ah.

Tixraac[wax ka badal | wax ka badal xogta]

  1. International Commission on Illumination (1987). International Lighting Vocabulary Archived Febraayo 27, 2010 // Wayback Machine Number 17.4. CIE, 4th edition. ISBN 978-3-900734-07-7.
    By the International Lighting Vocabulary, the definition of light is: “Any radiation capable of causing a visual sensation directly.”
  2. Pal, G. K.; Pal, Pravati. "chapter 52". (1st ed.). Orient Blackswan. p. 387. ISBN 978-81-250-2021-9 http://books.google.com/books?id=CcJvIiesqp8C&pg=PA387. Soo qaatay 11 October 2013. The human eye has the ability to respond to all the wavelengths of light from 400–700 nm. This is called the visible part of the spectrum.  Maqan ama ebar |title= (caawin)
  3. Buser, Pierre A.; Imbert, Michel. MIT Press. p. 50. ISBN 978-0-262-02336-8 http://books.google.com/books?id=NSZvt8Ld2-8C&pg=PA50. Soo qaatay 11 October 2013. Light is a special class of radiant energy embracing wavelengths between 400 and 700 nm (or mμ), or 4000 to 7000 Å.  Maqan ama ebar |title= (caawin)
  4. Gregory Hallock Smith. SPIE Press. p. 4. ISBN 978-0-8194-6093-6 http://books.google.com/?id=6mb0C0cFCEYC&pg=PA4.  Maqan ama ebar |title= (caawin)
  5. Narinder Kumar. Laxmi Publications. p. 1416. ISBN 978-81-7008-592-8 http://books.google.com/?id=IryMtwHHngIC&pg=PA1416.  Maqan ama ebar |title= (caawin)
  6. http://www.uni-leipzig.de/~psycho/wundt/opera/wundt/OLiPsych/OLiPsy06.htm.  Maqan ama ebar |title= (caawin)
Wikimedia Commons waxee heysaa war la xiriiro: