Xuquuqda dadka
- Kani waa maqaal ku saabsan dadka xaqa dadka. Maqaalo kale fiiri Taariikhda Xuquuqda Aadamaha
- Boga "Xuquuqda Aadamaha" halkan aya laga soo toosiyay.
Xuquuqda Aadamaha (Af Ingiriis : human rights; Af Carabi : ar) marka la tixraacayo sharciga, xuquuqda dadku, waa xoriyada qofka ee nafsada, maalka, diinta, jinsiga, fikrada, taageerida, isirka, wadanka iyo guud ahaan jiritaanka qof xor ah. Intaas waxaa dheer xuquuqda aadamuhu waa fikrada in dadku siman yahay dhamaantoodna xaq leeyihiin:
Dhamaan dadku waxay ku dhasheen xoriyad iyo sharaf isku mid ah, waxayna leeyihiin xaq.
Sida uu dhigayo Maqaalka 1aad Qaramada Midoobay ee Xuquuqda Dadka Caalamiga (UDHR)[1]
Hadaba maanta qodobada xoriyada dadka waa mid ay ilaaliyaan sharciyada wadanada iyo sharciyada caalamiga ahi.[2]
Sidoo kale xuquuqdaasi waxaa loo yaqaanaa kuwo caalami ah, sababtoo ah waa kuwo qof kasta xaq u leeyahay ayadoon la fiirinaynin midabka, qolada, diinta, wadaniyada, da'da, jinsiga (sidoo kale xuquuqda haweenka), fikirka siyaasadeed (ama fikrado kale noocay rabaan ha noqdeen), caqliga, naafonimada, iyo wixii kale ee la halmaala.
Qof kasta waxaas oo dhan ayuu leeyahay (iyo waliba xuquuq kale oo badan), waxaana macquul ahayn in qofka badh ka mid ah xuquuqdaasi loo diido, sida uu xusayo heshiiskan:
Dhamaan xuquuqda dadku waa mid siman, caalami ah (dhamaan dunida), mid la kala qeybin karin (ama badh laga tegi kari), waa mid isku xidhan oo qaraabo ah. Bulshada caalamku waa ineey ugu dhaqmaan xuquuqda dadka caalamiga ah si cadaalad iyo sinaan leh, taasi oo ku salaysan wanaag iyo xaqdhowr.
Shirkii Xuquuqda Aadamaha Aduunka, Fiyeena, 1993
Taariikh
[wax ka badal | wax ka badal xogta]Fikrada ku saabsan xuquuqda dadka waxay asal ahaan ka soo jeedaa diimaha iyo cilmiga filosofiga.
Qoraalo La Xidhiidha
[wax ka badal | wax ka badal xogta]Linkiyo Kale
[wax ka badal | wax ka badal xogta]- United Nations: Human Rights
- UN Practitioner's Portal on HRBA Programming Archived Nofeembar 14, 2019 // Wayback Machine UN centralised webportal on the Human Rights-Based Approach to Development Programming
- Simple Guide to the UN Treaty Bodies Archived Oktoobar 1, 2013 // Wayback Machine (International Service for Human Rights)
- Country Reports on Human Rights Practices U.S. Department of State.
- International Center for Transitional Justice (ICTJ)
- The International Institute of Human Rights
- IHRLaw.org
Tixraac
[wax ka badal | wax ka badal xogta] |
Wikimedia Commons waxee heysaa war la xiriiro: |