Haaydarojiin

Ka Wikipedia
(Waxaa laga soo toosiyay Haydarojiin)
Haydarojiin
1H
Hydrogen (other non-metal)
Helium (noble gas)
Lithium (alkali metal)
Beryllium (alkaline earth metal)
Boron (metalloid)
Carbon (other non-metal)
Nitrogen (other non-metal)
Oxygen (other non-metal)
Fluorine (halogen)
Neon (noble gas)
Sodium (alkali metal)
Magnesium (alkaline earth metal)
Aluminium (post-transition metal)
Silicon (metalloid)
Phosphorus (other non-metal)
Sulfur (other non-metal)
Chlorine (halogen)
Argon (noble gas)
Potassium (alkali metal)
Calcium (alkaline earth metal)
Scandium (transition metal)
Titanium (transition metal)
Vanadium (transition metal)
Chromium (transition metal)
Manganese (transition metal)
Iron (transition metal)
Cobalt (transition metal)
Nickel (transition metal)
Copper (transition metal)
Zinc (transition metal)
Gallium (post-transition metal)
Germanium (metalloid)
Arsenic (metalloid)
Selenium (other non-metal)
Bromine (halogen)
Krypton (noble gas)
Rubidium (alkali metal)
Strontium (alkaline earth metal)
Yttrium (transition metal)
Zirconium (transition metal)
Niobium (transition metal)
Molybdenum (transition metal)
Technetium (transition metal)
Ruthenium (transition metal)
Rhodium (transition metal)
Palladium (transition metal)
Silver (transition metal)
Cadmium (transition metal)
Indium (post-transition metal)
Tin (post-transition metal)
Antimony (metalloid)
Tellurium (metalloid)
Iodine (halogen)
Xenon (noble gas)
Caesium (alkali metal)
Barium (alkaline earth metal)
Lanthanum (lanthanoid)
Cerium (lanthanoid)
Praseodymium (lanthanoid)
Neodymium (lanthanoid)
Promethium (lanthanoid)
Samarium (lanthanoid)
Europium (lanthanoid)
Gadolinium (lanthanoid)
Terbium (lanthanoid)
Dysprosium (lanthanoid)
Holmium (lanthanoid)
Erbium (lanthanoid)
Thulium (lanthanoid)
Ytterbium (lanthanoid)
Lutetium (lanthanoid)
Hafnium (transition metal)
Tantalum (transition metal)
Tungsten (transition metal)
Rhenium (transition metal)
Osmium (transition metal)
Iridium (transition metal)
Platinum (transition metal)
Gold (transition metal)
Mercury (transition metal)
Thallium (post-transition metal)
Lead (post-transition metal)
Bismuth (post-transition metal)
Polonium (post-transition metal)
Astatine (halogen)
Radon (noble gas)
Francium (alkali metal)
Radium (alkaline earth metal)
Actinium (actinoid)
Thorium (actinoid)
Protactinium (actinoid)
Uranium (actinoid)
Neptunium (actinoid)
Plutonium (actinoid)
Americium (actinoid)
Curium (actinoid)
Berkelium (actinoid)
Californium (actinoid)
Einsteinium (actinoid)
Fermium (actinoid)
Mendelevium (actinoid)
Nobelium (actinoid)
Lawrencium (actinoid)
Rutherfordium (transition metal)
Dubnium (transition metal)
Seaborgium (transition metal)
Bohrium (transition metal)
Hassium (transition metal)
Meitnerium (unknown chemical properties)
Darmstadtium (unknown chemical properties)
Roentgenium (unknown chemical properties)
Copernicium (transition metal)
Ununtrium (unknown chemical properties)
Flerovium (unknown chemical properties)
Ununpentium (unknown chemical properties)
Livermorium (unknown chemical properties)
Ununseptium (unknown chemical properties)
Ununoctium (unknown chemical properties)
-

H

Li
- ← HaydarojiinHelium
Haydarojiin qaab liis ah
Muuqaalka
Gaas midab la'

Bluug iftiin ah heerka palasmaha

Diilimo qafiif ah ee haydarojiinta
Astaamaha guud
Magac, summad, tiro Haydarojiin, H, 1
Higaad /drəən/ HY-drə-jən
Urur curiyaha Birma-ahe
Urur, heerka 1, 1, s
Culays atam 1.008(1)
Ratibaad elektaroon 1s1
1
Taariikh
Helay Henry Cavendish (1766)
Loogu magac daray Antoine Lavoisier (1783)
Astaamaha fiisikista
Color midab la'
Weji gas
Cufnaan (0 °C, 101.325 kPa)
0.08988 g/L
Hoor Cufnaan bar dhalaal 0.07 (0.0763 solid) g·cm−3
Hoor Cufnaan bar dhalaal 0.07099 g·cm−3
Heerkul dhalaal 14.01 K, -259.14 °C, -434.45 °F
Bar karkar 20.28 K, -252.87 °C, -423.17 °F
Barta saddeleyda 13.8033 K, 7.042 kPa
Bar qirinqiirka 32.97 K, 1.293 MPa
Heat of fusion (H2) 0.117 kJ·mol−1
Heerka uumiga (H2) 0.904 kJ·mol−1
Qaadka kul mooler (H2) 28.836 J·mol−1·K−1
Cadaadis uumi
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T (K) 15 20
Astaamaha atamka
Weji ogsidhayn 1, -1
(amphoteric oxide)
Koronto 2.20 (Pauling scale)
Ayoonayn tamar 1st: 1312.0 kJ·mol−1
Dabar wadaag gacan 31±5 pm
Gacan faderwaalis 120 pm
Miscellanea
Dhismo wiriq hexagonal
Haydarojiin has a hexagonal crystal structure
Horsiimo birlabeed diamagnetic
Thermal conductivity 0.1805 W·m−1·K−1
Xawaaraha dhawaqa (gas, 27 °C) 1310 m·s−1
CAS registry number 1333-74-0
Dhamaan aysotoob degan
Maqaalka rasmiga ah: Aysotoob Haydarojiin
iso NA Cumri-badh DM DE (MeV) DP
1H 99.985% 1H is stable with 0 neutrons
2H 0.015% 2H is stable with 1 neutron
3H trace 12.32 y β 0.01861 3He
· ref

Hydrogen ama Haaydarojiin Waa qayb ka mid ah curiye yaasha Kimikada Waxaana loo soo gaabiyaa "H" Atam kiisuna waa 1 madab iyo dhadhan toona maleh.

Haaydarojiin[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Haaydarojiin (Ingiriis: Hydrogen) calaamad H waa curiye kimiko ah oo tiroda atomkiisu tahay kow. Haaydarojiintu waa curiyeha ugu fudud dhamaan curiyeyaasha, taasina waa sababta looga dhigay lambar kow liiska Diwaanka Curiye.

Tijaabada Hydrogen Spectrum

Meereyaal iyo Xidigyo badan ayaa ka intooda u badan ka sameeysan curiyan Haydarojiinta. Sidoo kale Haydarojiintu waa Neef bilaa ur, dhadhan iyo midab ah isla markaana firfircooni uu kula falgalo curiye kale.

Dhinaca kale waa curiye aad muhiim ugu ah nolosha dhulka, sababtoo ah marka labo atom ama hal malakuyuul oo Haydarojiin la fal-gasho Ogsajiin waxaa soo baxa biyo.

Fal-galkaas waxaa uu u dhacaa sidan:

2H + 1O = H2O.

Haydarojiintu waa curiyaha kowaad ee hawoda ugu badan Koonka waa qiyaas dhan 75%, waxa ku xigaOgsajiin iyo Hiliyaam.

Taariikhda Haydarojiinta[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Haaydarojiin waxaa markii ugu horreysay kala saaray 1671-kii Robert Boyle.[1] Sannadkii 1776-kii, Henry Cavendish waxa uu u aqoonsaday inay tahay qaybteeda wuxuuna ugu yeedhay "hawo gubanaysa". Waxa uu xaqiiqsaday 1781 in gubideeda ay biyo samaysay.[2][3][4]

Antoine Lavoisier wuxuu u bixiyay Haaydarojiin magaceeda, laga soo bilaabo erayga Giriigga ee biyaha, 'υδορ'.[5]

Atomka Haydarojiinta[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Fal-galka Curiyeha Kale[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Isticmaalka Haydarojiinta[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Haaydarojiin waxaa inta badan loo isticmaalaa isku dhafka nukliyeerka iyo warshadaha batroolka.

Tixraac[wax ka badal | wax ka badal xogta]

  1. Boyle, R. (1672). "Tracts written by the Honourable Robert Boyle containing new experiments, touching the relation betwixt flame and air..." London.
  2. Boyle, R. (1672). "Tracts written by the Honourable Robert Boyle containing new experiments, touching the relation betwixt flame and air..." London.
  3. "Hydrogen". Van Nostrand's Encyclopedia of Chemistry. Wylie-Interscience. 2005. pp. 797–799. ISBN 978-0-471-61525-5.
  4. Emsley, John (2001). Nature's Building Blocks. Oxford: Oxford University Press. pp. 183–191. ISBN 978-0-19-850341-5.
  5. https://archive.org/details/guidetoelements00stwe
Wikimedia Commons waxee heysaa war la xiriiro:
Maqaalkan guud waa la bilaabay.
Wax ma ka taqaan Haaydarojiin sida taariikhdeeda ama xidhiidhka ay la leedahay mawduucyo kale?
Waxaa laga yaabaa inaad ku aragto macluumaadka Wikibidhiya Ingiriiska ama luqado kale oo ay tahay in la tarjumo?
Markaa waxaad ku caawin kartaa Wikibidhiya leh wax ka bedel oo ku dar xog.