Jump to content

Dawladda Somaliland

Ka Wikipedia
Government of Somaliland
Astaanta Xukuumada Somaliland
Formation1991; 33 sano ka hor (1991)
Founding documentConstitution of Somaliland
JurisdictionSomaliland
Legislative branch
LegislatureParliament
Executive branch
LeaderPresident of Somaliland
HeadquartersPresidential Palace - Qasriga Madaxtooyada JSL
Judicial branch
SeatHargeisa

The Xukuumadda Somaliland ama Dowladda Somaliland ( JSL ) waa dowladda midaysan ee gacanta ku haysa Dhulka Somaliland iyo Saylac Archipelago waa dowlad iskeed isku dhawaaqday, caalamkuna u arko inay qayb ka tahay Soomaaliya Madaxweynaha waa madaxa qaranka. Xukuumaddu waxay ka kooban tahay Madaxtooyada iyo saddex laamood oo kala ah: Sharci-dejinta ( Golaha Wakiillada ), Fulinta iyo Garsoorka .

Dawladda dhabta ah ee Somaliland waxay isu tixgelinaysaa inay tahay dawlad beddashay maxmiyadii hore ee British Somaliland .

Markii uu qarxay dagaalladii sokeeye 1991-kii, go’aammadii Shirkii Beelaha Somaliland waxaa lagu qabtay magaalada Burco 27-kii Abriil illaa 5-tii May 1991-kii markii xorriyadda lagala soo noqday 18-kii May 1991-kii.

Nidaamka dowladnimada

[wax ka badal | wax ka badal xogta]
Gudoomiyaha guurtida oo ku dhawaaqaya natiijada doorashada. Maxamed Ibraahim Cigaal ayaa si aqlabiyad leh loogu doortay madaxweyne halka Cabdiraxmaan Aw Cali Faarax isna loo magacaabay madaxweyne-ku-xigeen.

Somaliland waxay leedahay nidaam isku dhafan oo maamul oo isku dhafan hay'adaha dhaqanka iyo kuwa reer galbeedka. In taxane ah oo shirarka beelaha, ku dhammaatay ee Borama Shirkii 1993, nidaam dawlad heybta (reeraha ama bulshada) waxaa la dhisay, kuwaas oo ka koobnaa Executive ah, oo leh madaxweyne, Madaxweyne ku-xigeenka, iyo dawladda sharci-dejinta; Sharci dejinta labada aqal; iyo garsoor madaxbanaan. The elderates dhaqameed Soomaali (Guurtida) waxa lagu daray qaab-dhismeedka maamul iyo sameeyay aqalka sare, mas'uul ka ah maaraynta isku dhacyada gudaha. Dawladnimadu waxay noqotay nuxur ahaan "isbahaysi awood-qaybsi ah oo ka socda qabaa'ilka ugu waaweyn ee Somaliland," iyadoo kuraasta Aqalka Sare iyo Aqalka Hoose si saami ahaan loogu qoondeeyey qabaa'ilka iyadoo lagu saleynayo qaaciido horay loo go'aamiyay. Sannadkii 2002, ka dib markii dhawr jeer loo kordhiyey dawladdan ku-meel-gaadhka ah, ugu dambayntii Somaliland waxay u gudubtay nidaamka dimuqraadiyadda xisbiyada badan, iyada oo doorashooyinka golayaasha deegaanka ay ku tartamayeen lix xisbi.

Hoggaanka dalku wuxuu madaxwaynaha masuul kas igu sarreeya oo si toos ah oo wada jir ah ay u doortaan reer Somaliland .

Laanta sharci dejinta

[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Dastuurku wuxuu u aqoonsan yahay Hargeysa inay tahay caasimadda Somaliland. Baarlamaanka Somaliland wuxuu ku shiraa magaalada, oo sidoo kale xarun u ah maxkamadda sare ee qaranka. Intaas waxaa sii dheer, Hargeisa waa xarunta madaxtooyada, oo uu degan yahay Madaxweynaha. Ku-xigeenka Madaxweynaha ayaa sidoo kale ku nool magaalada.

Safar ahaan, muwaadiniinta reer Somaliland waxay ka heli karaan baasaboorka Somaliland meelaha ay dowladdu ugu talagashay.

Xiriirinta dibedda

[wax ka badal | wax ka badal xogta]