Mucaad Bin Jabal
Mucaad Bin Jabal R.C: Waa saxaabi ka mid ah saxaabada, wuuxuu isku ahaa faqiih iyo qaari quraanka yaqaan, furashada makka ka dib waxa oo nabiga scw ku dhaafay makka si uu dadka u baro diinta, sanadkii 9aad ee hijriga yaman ayuu u diray asigoo ku maqan buu dhintay rasuulka scw.
| mucaad bin jabal معاذ بن جبل | |
| saxaabi | |
|---|---|
| xog ku saabsan | |
| aabihiisa: | jabal bin camar |
| hooyadii | hinda bint sahal |
| Dhashay: | 18 sano ka hor hijrada |
| Ku dhashay: | Madiina |
| Diintiisa: | Islaam |
| xaaska | Umu camar binti Khaalid |
| ilmahiisa | Cabdi raxmaan bin mucaad |
| Dhintay: | 18H/639 |
| Ku dhintay: | Waqooyiga shawna, urdun |
mucaad wuxuu ka qeyb ka noqday furashooyinka shaam, sanadkii 18H ayuu ku dhintay daacuunkii camwaas.
Taariikh nooleedkiisa[wax ka badal | wax ka badal xogta]
Mucaad wuxuu ku dhashay madiina (yasrib) wuxuu ka ahaa ansaar ree khazraj, Aabihiis wuxuu dhintay asigoo yar, Hooyadii hinda binti sahal ayaa guursatay nin reer banii salima ahaa mucaad ayaa ku soo dhex koray reerkaas halka asaga uu laf ahaan ahaa ree banii udday, hooyadiina ree juhayna ahayd [1]
wuxuu islaamay asigoo jira 18 sano[2], wuxuuna xaadiray beca caqaba labaad.
Markuu nabiga u soo haajiray madiina wuxuu walaaleeyay mucaad iyo ibni mascuud[3], waxa uu kala qeyb galy rasuulka scw dagaalkii badar iyo dhamaan dagaalada kale [4]
Markii la furtay makka sanadkii 8aad hijiriga wuxuu Nabiga scw u xushay cataab bin useyd inuu tujiyo salaada, mucaadna wuxuuna faray inuu dadka baro Qur'aanka oo u sharaxo mabaadi'da diinta, Markii uu waajibkaas gutay oo uu Madiina ku soo laabtay, waxa uu sii waday baridda qur’aanka iyo cilmiga diinta, wuxuu la tukan jiray nabiga scw kadib tolkiisa ree banii salima ayuu aadi jiray oo tujin jiray[5] waxaa dhacday mar inuu ka soo dacwooday nin cabanaya salaada oo dadka ku dheereen jiray, nabiga scw ayaa aad uga carooday waxa uu faray inuu fududeeyo salaada maadaama uu ku daba tukanayaan qof weyn, qof yar iyo mid dan leh [6]
Sanadkii 9aad hijiriga nabiga scw ayaa u diray cariga yaman si uu dadka diinta ugu yeero, waxa uu siiyay dadrdaan oo ku dhahaayay;
mucaadow waxaa u tagi doontaa qolo ahlu kitaab ah waxa ugu horeeya aa ugu yeereeso ha ahaado inay Alla waxidaan, hadeey kaa yeelaan ogeysii inuu Alla ku faral yeelay shan salaadood maalin kasta iyo habeen kasta, hadeey kaa yeelaan ogeysii inuu Alla ku faral yeelay sadaqo laga qaadaayo kuwooda taajiriinta ah laguna celinaayo kuwooda fuqarada ah, hadeey kaa iska jir xoolahooda wanaagsan kana dhowrso habaarka qofka dhibana ah uma dhaxeeyo asaga iyo Alla wax xijaab ah [7]
In mudo ah ayuu ka waday mucaad dacwad dhulka yaman wuxuuna ka xaqiijiyay guulo fara badan wuxuu soo saaray jiil door muhiim ah ka qaatay dagaaladii ridada iyo furashooyinka shaam iyo ciraaq, sidoo kale masjidkii ugu horeeyay ayuu ka dhisay dhulka yaman [8], intuu ku maqnaa yaman ayuu dhintay rasuulka scw.
Waqtigii khulafa raashidiin[wax ka badal | wax ka badal xogta]
khilaafada abuubakar ayuu ka soo laabtay yaman wuxuu ku sugnaa madiina ilaa waagii cumar markaas oo dalbadeen ree shaam dad quraanka bara iyo axkaamta sharciga, cumar ayaa isugu yeeray shan ansaarta ka mid ah oo xafideen quraanka Xilligii rasuulka scw, kuwaas oo kala ahaa; mucaad, ubay bin kacab, abuu dardaa, abuu ayuub iyo cabaada bin saamit, wuxuu u sheegay inay iska sooraan rag aado shaam, waxey dhaheen abuu ayuub waa odey da' ah Ubayna wuu xanuunsan yahay, sedexda soo hartay ayaa baxeeso, cumar wuxuu u kala diray ximsa, dimishiq iyo falastiin, mucaad wuxuu u baxay ximsa, halkaas ayuu ka bilaabay faafinta diinta.
Mid ka mid ah taabiciinta oo sheekeenaya ayaa yiri; waxaa soo galay masjidka xamza waxaa uu ku arkay wiil dhalinyaro ah oo dadka ku hareersan yihiin iskuna cariirinaayaan, aad moodid inuu afkiisa kasoo baxaayo nuur iyo luul, waxaa dhahay yaa waay kan? Waxee dhaheen waa mucaad [9].
Dhimashadiis[wax ka badal | wax ka badal xogta]
waxaa ka dilaacay dhulka shaam daacuun loo bixiyay daacuunkii camwaas kaas oo ay ku la'deen kumanaan muslimiinta ka mid ah, waxaa ku jiray dadka ku dhintay abuu cubeyda hogaamiyihii shaam wuxuuna ka dardaarmay inuu mucaad hogaamiyo muslimiinta[10], mucaad wuxuu ahaa inuu doon doonaayay la kulanka Alle, khudbab ayuu jeediyay oo ku lahaa: «Cudurkaan waa naxariis, waa ducada nabigiina iyo dhimashada dadka wanaagsan hortiina, mucaadna wuxuu Alla weydiisanaa inuu ka siiyo mucaad iyo reerkiis qeybtooda»[11], wiilkiisa cabdiraxmaan ayuu cudurka ku dhacay wuu dhintay, labadiisa xaas ayaa cudurka u dhintay, kadib mucaad ayuu cudurka haleelay asna wuu ku dhintay[12], daacuunkaan wuxuu ahaa sanadii 18aad ee hijriga.
Mucaad wuxuu dhahay markuu sakaraadka u yimid: «fiiriya waaga ma baryay?» «waxaa la dhahay may wali ma baryin» xoogaa ka dib ayaa baa lagu dhahay wuu baryay, wuxuu dhahay: «Alla ayaa ka magan galay habeen subaxdeedu naar tahay, soo dhawaaw mowdoow mid booqdo oo la jecel yahow, Allahayow waxaa ahaa inaa kaa baqaayo, maantase waa ku rajeynaa, waa ogtahay inaa aduunyada u jecleen talaalida geedaha iyo dureerinta wabiyada, laakin inaa oomo maalin weynta oo dhibtooda saacadaha iyo inaa culumada ku cariirsado xalqadaha»[13].
Darajadiisa cilmiga[wax ka badal | wax ka badal xogta]
Mucaad wuxuu laazimay Nebiga scw tan iyo markii madiina u soo hijrooday wuxuu ka bartay quraanka iyo axkaamta shareecada heer wuxuu gaaray inuu ka mid dad yar waagii rasuulka scw dadka u iftoon jireen [14]
Anas bin maalik ayaa yiri «waqtigii rasuulka scw afar qof oo ree ansaar ah ayaa quraanka dhan xifdiyeen waana ubay bin kacab, mucaad bin jabal, zeyd bin saabit iyo Abuu zeyd oo ina adeertey ka mid ahaa»
Xadiis uu Nebiga scw ku xusay fadliga saxaabada qaar ayaa ahaa «Umadeyda waxaa ugu naxariis badan umada abuubakar, waxaa ugu daran diinta allah cumar, waxaa ugu run sheeg badan xishoodka cusmaan waxaa ugu aqoon badan xakaasha iyo xaaraanta mucaad, waxaa ugu dhaxl siin badan zeyd bin saabit, umad kasta amiin bay leedahay amiinka umadaana waa abuu cubeyda» [15]
Dhaqankiisa wanaagsanaa[wax ka badal | wax ka badal xogta]
Xigasho[wax ka badal | wax ka badal xogta]
- ↑ عبد الحميد الهماز (1994)، معاذ بن جبل إمام العلماء ومعلم الناس الخير (الطبعة الثالثة)، دمشق: دار القلم، صفحة 13-14. بتصرّف. إقرأ المزيد على موضوع.كوم: https://mawdoo3.com/%D9%85%D9%86%D8%B2%D9%84%D8%A9_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B0_%D8%A8%D9%86_%D8%AC%D8%A8%D9%84#cite_note-LDDwqDLonn-10
- ↑ أسد الغابة في معرفة الصحابة - معاذ بن جبل Archived Abriil 15, 2017 // Wayback Machine Template:Whive Archived 2017-04-15 at the Wayback Machine
- ↑ الطبقات الكبرى لابن سعد - مُعَاذُ بْنُ جَبَلِ (2) Archived Abriil 15, 2017 // Wayback Machine Archived 2017-04-15 at the Wayback Machine
- ↑ ابن منظور، مختصر تاريخ دمشق، صفحة 368 369. بتصرّف إقرأ المزيد على موضوع.كوم:
- ↑ https://islamic-content.com/hadeeth/929
- ↑ https://www.alukah.net/sharia/0/149351/%D8%B4%D8%B1%D8%AD-%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D8%AB-%D8%A3%D8%A8%D9%8A-%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF-%22%D8%A5%D9%86-%D9%85%D9%86%D9%83%D9%85-%D9%85%D9%86%D9%81%D8%B1%D9%8A%D9%86%22/
- ↑ https://hadeethenc.com/ar/browse/hadith/3390
- ↑ https://www.albayan.ae/supplements/ramadan/sites/2012-08-05-1.1701969?ot=ot.AMPPageLayout
- ↑ https://www.islam.ms/ar/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B0-%D8%A8%D9%86-%D8%AC%D8%A8%D9%84
- ↑ الطبقات الكبرى لابن سعد - مُعَاذُ بْنُ جَبَلِ (5) Archived Abriil 15, 2017 // Wayback Machine Archived 2017-04-15 at the Wayback Machine
- ↑ أبو عبيدة بن الجراح رضي الله عنه - شبكة الألوكة Archived 2017-08-27 at the Wayback Machine
- ↑ الطبقات الكبرى لابن سعد - مُعَاذُ بْنُ جَبَلِ (6) Archived Abriil 15, 2017 // Wayback Machine Archived 2017-04-15 at the Wayback Machine
- ↑ https://mqaall.com/the-death-of-muadh-bin-jabal/
- ↑ http://m-noor.com/showthread.php?p=28641
- ↑ رواه ابن حبان، في صحيح ابن حبان، عن أنس بن مالك، الصفحة أو الرقم: 7252، أخرجه في صحيحه إقرأ المزيد على موضوع.كوم: https://mawdoo3.com/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B0_%D8%A8%D9%86_%D8%AC%D8%A8%D9%84#cite_note-ypxK3sFwMz-5