Butaan

Ka Wikipedia

Coordinates: 27°25′01″N 90°26′06″E / 27.417°N 90.435°E / 27.417; 90.435

Boqortooyada Butaan
འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ (Druk Gyal Khap)
Heesta qaranka: འབྲུག་ཙན་དན་
Lua error in Module:Lang at line 15: attempt to index field 'lang_name_table' (a nil value).
"The Thunder Dragon Kingdom"
Magaalo madax
Waa Magaalada ugu balaaran
Thimphu
Luqadaha rasmiga ah Dzongkha
Dadka Bhutanese
Xukunka Unitary parliamentary semi-constitutional monarchy
 -  Druk Gyalpo Jigme Khesar Namgyel Wangchuck
 -  Prime Minister Lotay Tshering
Sharci dejinta Parliament
 -  Aqalka sare National Council
 -  Aqalka hoose National Assembly
Formation
 -  Unification of Bhutan 1616–1634 
 -  Period of Desi administration 1650–1905 
 -  Start of the Wangchuck dynasty 17 December 1907 
 -  Indo-Bhutan Treaty 8 August 1949 
 -  UN membership 21 September 1971 
 -  Constitutional monarchy 18 July 2008 
Baaxad
 -  Guud ahaan 38,394 km2 (133rd)
14,824 sq mi 
 -  Biyo (%) 1.1
Tirada dadka
 -  2021 qiyaasta 777,486[1][2] (165th)
 -  2022 Tirakoob 727,145[3]
 -  Mugga Dadka 19.3/km2 (162nd)
53.0/sq mi
Wax soo saar (PPP) 2022 qiyaastii
 -  Guud ahaan $9.8 billion[4] (166th)
 -  Qof qof $12,970[4] (95th)
Wax soo saar (Iskaga magacaaban) 2022 estimate
 -  Guud ahaan $2.6 billion[4] (178th)
 -  Calaa qof $3,144[4] (124th)
Qaybsiga (2017)37.4[5] (medium)
Kobaca (2021)Decrease 0.666[6] (medium / 127th)
Lacagta Ngultrum (BTN)
Indian rupee (₹) (INR)
Waqtiga BTT (UTC+06)
Taariikhda YYYY-MM-DD
Wadista Baabuurta left[7]
Thiinada telka +975
Furaha Internetka .bt
a. The population of Bhutan had been estimated based on the reported figure of about 1 million in the 1970s when the country had joined the United Nations and precise statistics were lacking.[8] Thus, using the annual increase rate of 2–3%, the most population estimates were around 2 million in 2000. A national census was carried out in 2005 and it turned out that the population was 672,425. Consequently, United Nations Population Division reduced its estimation of the country's population in the 2006 revision[9] for the whole period from 1950 to 2000.

Butaan ama Boqortooyada Butaan waa wadan Dhul xiran oo ku yaalo koonfurta Aasiya Bhutan (/ buːtɑːn /; འབྲུག་ ཡུལ་ Druk Yul), si rasmi ah Boqortooyada Bhutan (འབྲུག་ རྒྱལ་ཁཁབ་ Druk Gyal Khap), waa waddan baddan oo ku yaal Koonfurta Aasiya. Waxay ku taallaa dhinaca waqooyiga bari ee waqooyiga, gobolka Sikkim ee Hindiya iyo dooxada Chumbi ee Tibet ee galbeedka, gobolka Arunachal Pradesh ee bariga Hindiya, iyo dalalka Assam iyo West Bengal ee koonfurta. Bhutan waa joqraafi ahaan Koonfurta Aasiya waana gobolka labaad ee ugu tirada badan gobolka ka dib Maldives. Thimphu waa caasimadeeda iyo magaalada ugu weyn, halka Phuntsholing waa xarunta dhaqaalaha.

Madax-bannaanida Bhutan waxay ku jirtey qarniyo badan, waligeedna weligeed laguma dhicin taariikhdeeda. Waxaa lagu soo bandhigay waddada Tibaaxda ee Waddada Tibet, Hindiya iyo Koonfur Bari ee Asia, gobolka Bhutanese waxay soo saareen aqoonsi qaran oo kala duwan oo ku salaysan Buddhism. Waxaa hoggaaminaya hoggaamiye ruuxi ah oo loo yaqaano "Zhabdrung Rinpoche", dhulku wuxuu ka kooban yahay fiefdoms badan oo lagu xukumo sida Buddhist fiqi ahaan. Ka dib dagaalkii sokeeye qarnigii 19aad, Golaha Wakiilku wuxuu dib u midoobey waddanka waxana uu xiriir la sameeyey Boqortooyada Ingiriiska. Bhutan waxay sii wadeen iskaashi istiraatiiji ah oo lala yeeshay Hindiya intii lagu jiray kor u kaca wada xaajoodka Shiinaha, waxaana xuduud la leh xuduudaha dalka China. Sannadkii 2008, waxay ka gudubtay Boqortooyadii buuxsantay Boqortooyada Dastuuriga ah waxayna qabatay doorashadii ugu horreysay ee Golaha Qaranka ee Bhutan. Golaha Qaranka ee Bhutan wuxuu ka mid yahay baarlamanka xorta ah ee dimoqraadiga Bhutanese.

Muuqaalka dalka waxaa uu ka bilaabmaa bannaanka hoose ee dhulka hoostiisa ee koonfurta ilaa buuraha sare ee waqooyiga ee waqooyiga, halkaas oo ay ku jirto dusha sare ee 7,000 mitir (23,000 ft). Buuraha ugu sarreeya ee magaalada Bhutan waa Gangkhar Puensum, taas oo sidoo kale ah musharax adag oo loogu talagalay buurta ugu sarraysa aduunka oo dhan. Waxaa sidoo kale jira duur joogta kala duwan oo ku yaal Bhutan.

Koonfurta Aasiya, Bhutan ayaa markii ugu horreysay ku jirta xorriyadda dhaqaalaha, fududaynta ganacsiga, iyo nabadda; labaad ee dakhliga qofkiiba; waana waddanka ugu musuqmaasuqa badan ilaa 2016. Si kastaba ha noqotee, Bhutan ayaa weli ah waddanka ugu horumarsan. Hydroelectricity waxay xisaabisaa saamiga ugu badan ee dhoofinta. Dawladdu waa dimuqraadiyad baarlamaani ah; Madaxa dawladda waa Boqorka Bhutan, oo loo yaqaan 'Dragon King'. Bhutan waxay xiriirka diblomaasiyadeed la leedahay 52 waddan iyo Midowga Yurub, laakiin xiriir toos ah kuma laha shan ka mid ah xubnaha joogtada ah ee Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay. Waa xubin ka mid ah Qaramada Midoobay, SAARC, BIMSTEC iyo dhaqdhaqaaqa aan ku haboonayn. Ciidammada Bhutan waxay ku sii jirayaan xiriir xooggan oo ciidamada militariga ah la leh ciidamada Hindiya.

Bhutan sidoo kale waa la xusuusin karaa hormarinta fikradda farxada guud ee qaranka.

Vista de Thimphu







  1. population.un.org. United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division https://population.un.org/wpp/. Soo qaatay July 17, 2022.  Maqan ama ebar |title= (caawin)
  2. population.un.org (XSLX) ("Total Population, as of 1 July (thousands)"). United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division https://population.un.org/wpp/Download/Files/1_Indicators%20(Standard)/EXCEL_FILES/1_General/WPP2022_GEN_F01_DEMOGRAPHIC_INDICATORS_COMPACT_REV1.xlsx. Soo qaatay July 17, 2022.  Maqan ama ebar |title= (caawin)
  3. City Population https://web.archive.org/web/20031005003408/https://www.citypopulation.de/Bhutan.html. Waxaa laga kaydiyay the original 5 October 2003. Soo qaatay 7 May 2019.  Barameter aan la aqoon |url-status= ignored (caawin); Maqan ama ebar |title= (caawin)
  4. 4.0 4.1 4.2 4.3 . International Monetary Fund https://web.archive.org/web/20220930062203/https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2022/April/weo-report?c=514,&s=NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,&sy=2021&ey=2023&ssm=0&scsm=1&scc=0&ssd=1&ssc=0&sic=0&sort=country&ds=.&br=1. Waxaa laga kaydiyay the original 30 September 2022. Soo qaatay 30 September 2022.  Barameter aan la aqoon |url-status= ignored (caawin); Maqan ama ebar |title= (caawin)
  5. . World Bank https://web.archive.org/web/20140608054636/http://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI. Waxaa laga kaydiyay the original 8 June 2014. Soo qaatay 22 September 2019.  Barameter aan la aqoon |url-status= ignored (caawin); Maqan ama ebar |title= (caawin)
  6. (PDF). United Nations Development Programme. 8 September 2022 https://web.archive.org/web/20220908114232/http://hdr.undp.org/system/files/documents/global-report-document/hdr2021-22pdf_1.pdf. Waxaa laga kaydiyay the original (PDF) 8 September 2022. Soo qaatay 8 September 2022.  Barameter aan la aqoon |url-status= ignored (caawin); Maqan ama ebar |title= (caawin)
  7. WorldStandards https://web.archive.org/web/20221110051742/https://www.worldstandards.eu/cars/list-of-left-driving-countries/. Waxaa laga kaydiyay the original 10 November 2022. Soo qaatay 16 November 2022.  Barameter aan la aqoon |url-status= ignored (caawin); Maqan ama ebar |title= (caawin)
  8. . Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights (UNHCHR). 5 June 2001 https://web.archive.org/web/20090110224443/http://www.unhchr.ch/tbs/doc.nsf/0/073f330f9a61c6b0c1256aca004f2ea8?OpenDocument. Waxaa laga kaydiyay the original 10 January 2009. Soo qaatay 23 April 2009.  Barameter aan la aqoon |url-status= ignored (caawin); Maqan ama ebar |title= (caawin)
  9. . United Nations https://web.archive.org/web/20100107202521/http://esa.un.org/unpp/. Waxaa laga kaydiyay the original 7 January 2010. Soo qaatay 4 December 2009.  Barameter aan la aqoon |url-status= ignored (caawin); Maqan ama ebar |title= (caawin)