Ugaas Yaasiin Ugaas Cabdirixmaan

Ka Wikipedia
Ugaas Yaasiin Ugaas Cabdirixmaan
أغاس ياسين أغاس عبد رحمن
Ugaaskii 28-aad ee Beelaha Dishiishe ahaanna Ugaaska guud ee Beelaha Ahna Ugaaskii Xukumi jiray Boosaaso
Xilka1940–2000
Ka horeeyayUgaas Ibraahim
Ku xigayUgaas Xasan Ugaas Yaasiin
Dhashay1915
Boosaaso Woqooyi Bari Soomaaliya
DhinteyLuuliyo 2000 ( 1987–1988 jir)
Boosaaso Soomaaliya,
Diinta Islaam (sunni)

Ugaas Yaasiin Ugaas Cabdirixmaan (Af Carabi : ar‎) Wuxuu ku dhashay Magaalada Boosaaso, Taariikhdu markay ahayd 1915. Wuxuu Ugaasnimada hayey 60 Sano. Wuxuu xukumi jiray magaalada Boosaaso ka hor Madaxbannaanida.

Guudmaris[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Wuxuu waxbarashadiisii diinta islaamka ka bilaabay Magaalada Boosaaso, halkaasoo uu Xaafidil qura’aan uu ku noqday. 1935-1938 wuxuu waxbarasho u tegey Muqdisho oo uu ka dhiganaayey iskuul Talyaanigu ugu talo galay Ilmaha madax-dhaqameedyada Soomaaliyeed, oo ahaa iskuul isbishaale ah (Schola Speciale per I figli di capi Somali).

Sannadkii 1941dii Waxaa Ugaas Yaasiin Ugaas cabdiraxmaan loo caleemo saaray Ugaasnimada. Wuxuu ka mid ahaa halgamayaashii gobanimodoonka Soomaaliyeed. 1947-dii wuxuu noqday Xaghayaha Xisbiga SYL ee Degmada Boosaaso. 1951-dii Guddoomiyihii Magaalada boosaaso ee Talyaaniga u joogay wuxuu talo ku bixiyey in la dilo Ugaaska, oo markaas ahaa xoghayihii Xisbiga SYL, Ugaasku markuu ka warhelay Arrintaas wuxuu u baxsaday dhinaca Waqooyi uu ka galay Ceelaayo -Ceerigaabo, Burco -Hargeysa. Magaalooyinkaas oo si fiican loogu soo dhoweeyey, kadibna wuxuu u gudbay Xamar, waxaana lagaga hor yimid magaalada Jowhar. Ugaasku markuu xamar tegey xog-warran ayuu u jeediyey Golihii dhexe ee SYL, kadibna Dacwadoodii ayey UN-ka u gudbiyeen, UN-kiina waxay Talyaaniga culays ku saareen in dadka cadaadiska laga daayo, ammaanka Ugaaskana la sugo, markaas kadib ayuu Boosaaso kusoo laabtay waxaana loogu soo dhoweeyey si wanaagsan.

1956-1959 Ugaasku wuxuu ka mid noqday xubin baarlammaankii ugu horreeyey ee loo sameeyey dalka Soomaaliya (Daakhiligii), intii ka danbeysay wuxuu ka mid ahaa Baarlamaanka Soomaaliyeed ilaa 1969kii. Xilligaas ka dib wuxuu ka shaqaynayey caanna ku ahaa Nabadaynta & suluxa Ummadda Soomaaliyeed, wuxuu kaloo caan ku ahaa Astaan hoggaamiye dhaqameed iyo mid diineed, isagoo ahaa xaafidil Qur’aan kuna xeeldheer shareecada diinta islaamka, wuxuu ku hadli jirey Luqadaha (afafka) Carabiga iyo Talyaaniga.

1991dii Ugaas yaasiin wuxuu ka mid ahaa Guddigii Odayaasha ee isu xil-saaray in ay kala dhex-galaan dhinacyadii ku dirirayey Magaalada Muqdisho, wuxuuna ahaa shakhsigii Raadiyow Muqdisho kala hadlay ummadda Soomaaliyeed, isaga oo kasii daayey baaq Nabadeed, habeenkaasna ka baaday isku day dil, isaga iyo kuwo kale oo ka mid ahaa guddigaas. Guddigaas odayaasha ee nabadaynta ummadda qaar ka mid ahaa ayaa naftoodii ku waayey sida: Marxuum Xaaji Muuse Boqor (Allaha u Naxariistee) Marxuum xaaji xaashi weheliye (Allaha u Naxariistee), waxaa kaloo isla goobtaas ku dhaawacmay Marxuum Sheekh Maxamed Maxamuud (faruur) (Allaha u Naxariistee) oo guddiga ka mid ahaa & shakhsiyaad kale. Dalalka uu maray waxaa ka mid ahaa Djibouti, Ethiopia, Kiinya, Ugaandha, Tansaaniya, Yemen, UAE, Ciraaq, Suuriya, Urdun, Lubnaan, Masar, Turkiga, Baytul Muqdis ka hor inta uusan u gudbin Dawladda Yuhuudda, Jarmalka, Talyaaniga iyo dalka Maraykanka oo uu joogay 1963 markii lagu dilay Madaxweyne John F. Kenedy. Isku Soo Wada Duuboo Taariikh Nololeedkii Alla Haw Naxariistee Ugaas Yaasiin Ma Ahan mid qoraalo Kooban Lagu soo Bandhigi karo Waxaase la Dulmaray Dulucda Taariikhdiisii oo Kooban.