Imaaraatka Carabta

Imaaraadka Carabta
Imaaraadka Carabta الإمارات العربية المتحدة (Carabi)
	Heesta qaranka:
	Goobta Imaaraadka Carabta (cagaaran) ee Jasiiradda Carabta Goobta Imaaraadka Carabta (cagaaran) ee Jasiiradda Carabta
	[[File: United Arab Emirates\|center\|280px\|alt=\|Location of UAE]]
Magaalo madax	Abu Dhabi
Magaalada uguwayn	Dubai; 25°15′N 55°18′E / 25.250°N 55.300°E
Luqadaha rasmiga ah	Carabi
Qaybaha qoomiyedaha (2015)	* 59.4% Koonfurta Aasiya 38.2% Hindi; 9.5% Bangladeshi; 9.4% Bakistani; 2.3% kuwa kale; ; 11.6% Imaaraadka Carabta; 10.2% Masar; 6.1% Filibiin; 12.8% Kuwa kale;
Dadka	Imaaraadka
Xukunka	Madaxweynaha Federaalka boqortooyo dastuuri ah
Sharci dejinta	Golaha Sare ee Federaalka;
Dhisidda
Baaxad
Tirada dadka
Wax soo saar (PPP)	2025 qiyaastii
Wax soo saar (Iskaga magacaaban)	2025 estimate
Qaybsiga (2018)	26 (low)
Kobaca (2023)	0.940 (very high / 15aad)
Lacagta	UAE dirham (AED)
Waqtiga	GST (UTC+04:00)
Thiinada telka	+971
Furaha Internetka	.ae ; امارات.;
	United Arab Emirates portal

Imaaraatka Carabta ( UAE ), oo sidoo kale loo yaqaan Imaaraadka Carabta , waa waddan ku yaal Galbeedka Aasiya , oo ku yaal cidhifka bari ee Jasiiradda Carabta . Waa boqortooyo federaal ah oo dastuuri ah oo ka kooban todobo imaaradood , iyadoo Abu Dhabi ay u adeegto caasimad qaran halka Dubay ay tahay magaalada ugu weyn dalka . Waxa ay xuduud dhuleed la wadaagtaa Cumaan bari iyo waqooyi-bari, iyo Sucuudiga oo koonfur-galbeed ka xiga; iyo sidoo kale xudduudaha badda ee gacanka Faaris ee Qatar iyo Iran , iyo Cumaan ee Gacanka Cumaan . Ilaa 2024 , Imaaraadku waxa lagu qiyaasaa in ka badan 10 milyan, kuwaas oo ah qowmiyado badan. Islaamku waa diinta rasmiga ah , Carabigana waa luqadda rasmiga ah, halka Ingiriisiga uu yahay luqadda ugu badan ee lagaga hadlo iyo luqadda ganacsiga.

Xubin

Waddanamha Deggan Emmaratka

Bahrain: 20,000+

Qatar:10,000+

Kuwait: 20,000+

Oman: 30,000+

Saudi Arabia:50,000++

sido kale fiiri

Imaaraatka Carabta ee hadda jira waxa uu ku yaalaa dhexda dhexe ee Bariga Carabta oo wadaaga dhaqanka badweynta . Boqortooyadii Boortaqiisku waxay timid gobolka qiyaastii 1500 waxayna saldhigyo ka sameysatay dhulkaas iyagoo dagaal kula jira Faaris . Ka dib markii la eryay, Nederlaanku waxay xakameeyeen cidhiidhiga waxayna dejiyeen awoodda badda ee caalamiga ah. Qarnigii 19aad, iyadoo luul noqday dhaqaale weyn, budhcad-badeedda gacanka ay sababeen qaar ka mid ah qabaa'ilka maxalliga ah ayaa sababay in Ingiriisku yimaado, taas oo keentay in sheekhyadu ay heshiis la samaystaan iyaga oo abuuraya Dawlado run ah , si wax ku ool ah u ilaalinaya aagga Sucuudiga iyo Cumaan ee ku andacoonaya suzerainty in ka badan. Dawladaha dhabta ah waxay sii ahaan jireen maxmiyad Ingiriis ah ilaa madax-bannaani buuxda sida Isutagga Imaaraadka Carabta ee 1971. Zayed bin Sultan Al Nahyan , taliyaha Abu Dhabi iyo madaxweynihii ugu horreeyay ee dalka (1971-2004), wuxuu kormeeray horumarka degdegga ah ee Emirates isagoo maalgelinaya dakhliga saliidda cusub ee la helay daryeelka caafimaadka, waxbarashada, iyo kaabayaasha. Caalami ahaan, UAE waxaa loo arkaa quwad dhexe iyo magaalada Dubia waxay u adeegtaa sidii xarun caalami ah. Kaliya 11% dadka ayaa ah Imaaraatka udhashay wadankaas oo ay ka tiro badan yihiin ajaanibka iyo shaqaalaha soogalootiga , kuwaas oo intooda badan ka yimid Koonfurta Aasiya . Imaaraadka Carabta waxa uu leeyahay kaydka saliidda ee toddobaad ee ugu weyn adduunka iyo kaydka gaasta dabiiciga ah ee toddobaad ee ugu weyn . Dalku wuxuu leeyahay dhaqaalaha ugu kala duwan ee xubnaha Golaha Iskaashiga Khaliijka (GCC), ka dib markii ay noqdeen kuwo aan ku tiirsanayn kheyraadka dabiiciga ah qarniga 21aad oo sii kordheysa diiradda dalxiiska iyo ganacsiga. Waa xubin ka tirsan Qaramada Midoobay , Jaamacadda Carabta , Ururka Iskaashiga Islaamka , OPEC , Dhaqdhaqaaqa Aan Isbahaysiga ahayn , Ururka Ganacsiga Adduunka , iyo BRICS . Imaaraadku sidoo kale waa saaxiibka wadahadalka ee Ururka Iskaashiga Shanghai . Golaha Sare ee Federaalka oo ka kooban toddobada Amiir ee talada haya ayaa ah maamulka ugu sarreeya dowlad goboleedyada, iyagoo si wadajir ah hal xubin u magacaabaya Madaxweynaha Federaalka oo isna soo magacaabaya Ra’iisul Wasaare, isaga laftiisa ayaa soo dhisaya Golaha Wasiirada . [ 27 ] Dawlad awood leh , UAE guud ahaan waa xor marka loo eego heerarka gobolka [ 17 ] waxayna si heer sare ah ugu jirtaa dhowr tilmaame bulsheed sida guriyeynta, daryeelka caafimaadka, waxbarashada iyo badbaadada shakhsi ahaaneed, iyo sidoo kale gobolka ugu sarreeya ee Heerka Horumarinta Aadanaha . [ 28 ] Ururada xuquuqal insaanku waxay tixgeliyaan UAE heerka hoose ee xuquuqda bini'aadamka, oo ay ku hooseeyaan tusmada xorriyadda aadanaha . Arintaan ayaa waxaa sabab u ah wararka sheegaya in dadka dhaliila dowladda loo geysto xarig iyo jirdil, qoysas ay hey’adaha ammaanka dowladda dhibaateeyaan, iyo kiisas la sheegay in si qasab ah lagu waayay . [ 29 ] Xuquuqda shakhsiga ah sida xorriyaadka shirarka , ururrada , ra'yi dhiibashada , iyo xorriyadda saxaafadda ayaa si ba'an loo cabudhiyaa.

Asalka erayga

Imaaraatka carabta waxaa loogu magac daray todobada imaaradood ee samaystay federaal ee kala ah imaarada Abu Dhabi , imaarada dubai , imaarada cajmaan , imaarada sharjah , imaarada ras al khaimah , imaarada umm al quwain , imaarada fujairah .

Taariikhda

Qadiimiga

Aaladaha dhagaxa ah ee la helay ayaa daaha ka qaaday in la degay dad ka yimid Afrika ilaa 127,000 oo sano ka hor iyo qalab dhagax ah oo loo isticmaalo qalitaanka xoolaha oo laga helay xeebaha Carabta ayaa tilmaamaya in xitaa deegaan ka sii da'weyn 130,000 sano ka hor. Waqti ka dib, xiriiro ganacsi oo firfircoon ayaa la kobciyay ilbaxnimada Mesobotaamiya , Iran, iyo dhaqanka Harappan ee Dooxada Indus. Xidhiidhku wuu sii socday oo wuu sii ballaadhay, malaha waxa dhiirigeliyay ka ganacsiga naxaasta ee Buuraha Xajar , kaas oo bilaabmay qiyaastii 3,000 BC. Ilaha Sumerian waxay ka hadlaan ilbaxnimada Magan , taas oo loo aqoonsaday inay ka kooban tahay UAE iyo Cumaan casriga ah. Waxa jira lix xilli oo ay dadku degeen oo leh dhaqammo gaar ah oo ka jira gobolka Islaamka ka hor, kuwaas oo ay ku jiraan xilligii Hafit laga bilaabo 3,200 ilaa 2,600 BCE, dhaqanka Umm Al Nar ee 2,600 ilaa 2,000 BCE, iyo dhaqanka Wadi Suq laga bilaabo 2,000 ilaa 1,300 BCE. Laga soo bilaabo 1,200 BC ilaa imaatinka Islaamka ee Bariga Carabta, iyada oo loo marayo saddex qarni oo bir ah oo kala duwan iyo xilligii Mleiha , aagga waxaa si kala duwan u qabsaday Achaemenids iyo ciidamada kale, waxaana la arkayay dhismayaal deyr leh iyo beero ballaaran oo ay ugu wacan tahay horumarinta nidaamka waraabka ee Falaj

Islaamka

Fidinta Islaamka ee cidhifka waqooyi-bari ee Jasiiradda Carabta ayaa loo malaynayaa inay si toos ah uga timid warqad uu nebi Islaamku Muxammad u diray madaxdii Cumaan sannadkii 630-kii. Tani waxay keentay in koox ka mid ah madaxda ay u safraan Madiina , oo soo galaan diinta Islaamka, ka dibna ay wateen kacdoono guul leh oo ka dhan ah Sassanids aan la jeclayn , oo xeebaha ka talinayay wakhtigaas. Ka dib dhimashadii Muxammad , bulshooyinka cusub ee Islaamka ee koonfurta Gacanka Faaris waxay ku hanjabeen inay burburaan, oo ay la socdaan kacdoono ka dhan ah hoggaamiyayaasha Muslimiinta . Khaliifkii Abuu Bakar wuxuu ka soo diray ciidan uu ka soo diray caasimadda Madiina oo dhameeyay dib u qabsashadii dhulkii ( Dagaalladii Ridda ) ee uu la galay dagaalkii Dibba oo loo malaynayo in lagu dilay 10,000 oo qof. Tani waxay xaqiijisay hufnaanta Khilaafada iyo midaynta Jasiiradda Carabta oo hoos imanaysa Khilaafada Raashidun ee dhawaan soo shaac baxday . Sanadkii 637, Julfar (oo ku taal aagga Ras Al Khaimah ) waxay ahayd deked muhiim ah oo loo isticmaali jiray goob laga soo abaabulo duullaankii Islaamka ee Boqortooyadii Sasaniya . Aagga Al Ain / Buraimi Oasis waxaa loo yaqaanay Tu'am waxayna ahayd goob ganacsi oo muhiim u ah waddooyinka geela ee u dhexeeya xeebta iyo gudaha Carabta. Meesha ugu horraysa ee Kiristaanka ee Imaaraadka waxa markii ugu horreysay la helay sagaashamaadkii, dhisme ballaadhan oo monastic ah oo ku yaalla waxa hadda loo yaqaan Jasiiradda Sir Bani Yas oo soo taxnayd qarnigii toddobaad. Malaha Nestorian oo la dhisay 600 CE, kaniisaddu waxay u muuqataa in si nabad ah looga tagay 750 CE. Waxay samaysaa xidhiidh naadir ah oo jireed oo la xidhiidha dhaxalka Masiixiyadda, kaas oo loo malaynayo inuu ku faafay jasiiradda 50 ilaa 350 CE ka dib waddooyinka ganacsiga. Dhab ahaantii, qarnigii shanaad, Cumaan wuxuu lahaa hoggaamiyaha kiniisadda la odhan jiray John - hoggaamiyaha kiniisaddii ugu dambeeyay ee Cumaan wuxuu ahaa Etienne, 676 CE.

Waagii Bortuqiisku

Deegaanka saxaraha ah ee qallafsan ayaa horseeday in ay soo baxaan "qabiilka badan", kooxaha reer guuraaga ah oo ku noolaaday dhaq-dhaqaaqyo kala duwan oo dhaqaale, oo ay ku jiraan xannaanada xoolaha, beeraha, iyo ugaarsiga. Dhaqdhaqaaqa xilliyeedka ee kooxahani ma keenin oo kaliya isku dhacyo soo noqnoqda oo u dhexeeya kooxaha laakiin sidoo kale waxay abuureen deegaamayn xilliyeed iyo xilli-xilliyeedyo iyo xarumo. Kooxahan waxa ay sameysteen kooxo qabiilo ah oo magacyadooda ay wataan Imaaraatka casriga ah, oo ay ku jiraan Bani Yas iyo Al Bu Falah ee Abu Dhabi , Al Ain, Liwa , iyo xeebta galbeed; Dhawahir , Awamir, Al Ali , iyo Manaasirkii gudaha ; Sharqiiyinkii xeebta bari ; iyo Qawaasimkii waqooyi. Markii ay ballaarteen boqortooyooyinkii gumeysiga Yurub , Boortaqiis , Ingiriisi , iyo ciidamada Nederland waxay ka soo muuqdeen gobolka Gacanka Faaris. Qarnigii 18-aad, ururka Bani Yas wuxuu ahaa xoogga ugu sarreeya inta badan aagga hadda loo yaqaan Abu Dhabi, halka Waqooyiga Al Qawasim (Al Qasimi) uu xukumayay ganacsiga badda. Bortuqiisku waxay ku adkaysteen inay saameyn ku yeeshaan degsiimooyinka xeebaha, iyagoo dhistay qalcado ka dib qabsashadii qarnigii 16aad ee dhiigga ee beelaha xeebaha ee Albuquerque iyo taliyayaashii Bortuqiisku ee raacay isaga - gaar ahaan xeebta bari ee Muscat , Sohar , iyo Khor Fakkan . Xeebta koonfureed ee Gacanka Faaris waxa Ingiriisku u yaqaannay " Xeebta Budhcad-badeedda ", sida doomaha federaalka Al Qawasim ay dhibaateeyeen maraakiibta calanka Ingiriiska ee qarnigii 17aad ilaa qarnigii 19aad. Eedaynta budhcad-badeednimada waxaa ku muransan taariikhyahannada casriga ah ee Imaaraatka, oo uu ku jiro taliyaha hadda ee Sharjah, Sheikh Sultan Al Qasimi , buuggiisa 1986 ee Khuraafaadka Budhcad-badeedda Carabta ee Gacanka .

Socdaalkii Ingiriiska ee lagu ilaalinayay jidadkooda ganacsi ee Hindiya ayaa horseeday olole ka dhan ah Ras Al Khaimah iyo dekedaha kale ee xeebta, oo ay ku jiraan ololihii Gacanka Faaris ee 1809 iyo ololihii guusha badnaa ee 1819 . Sannadkii xigay, Ingiriiska iyo tiro ka mid ah hoggaamiyeyaasha maxalliga ah ayaa saxeexay heshiis xabbad-joojin badeed ah , taasoo keentay ereyga Dawlad-goboleedka , kaas oo u yimid inuu qeexo xaaladda imaaradaha xeebaha. Heshiis dheeraad ah ayaa la saxeexay 1843 iyo 1853-kii, waxaa la isku raacay Heshiiskii Badda ee Joogtada ah . Tan waxaa lagu daray 'Heshiiska Gaarka ah', ee la saxiixay 1892, kaas oo ka dhigay Waddamada Xaqiiqda ah maxmiyad Ingiriis ah. Sida ku cad heshiiskii 1892-kii, shuyuukhdii xaqa ahayd waxay ku heshiiyeen in aan dhulna laga tuurin marka laga reebo Ingiriis iyo in aanay xidhiidh la samayn dawlad shisheeye oo aan Ingiriis ahayn iyaga oo aan raalli ka ahayn. Taa baddalkeeda, Ingiriisku wuxuu ballanqaaday inuu ka ilaalinayo Xeebta Trucial dhammaan gardarrada badda iyo inuu caawiyo haddii weerar dhulka ah. Bilayska badda ee Ingiriiska waxa uu ka dhigan yahay in maraakiibta luulku ay ku shaqayn karaan ammaan sugan. Si kastaba ha ahaatee, mamnuucida Ingiriiska ee ganacsiga addoonta waxay ka dhigan tahay ilo dhaqaale oo muhiim ah ayaa lumay sheekhyada iyo ganacsatada qaarkood. Sannadkii 1869kii, qabiilka Qubaysat waxa ay degeen Khor Al Cadaaid oo ay isku dayeen in ay taageero ka helaan Cusmaaniyiinta. Khor Al Cadaaid waxaa xilligaas sheegan jiray Abu Dhabi, taas oo uu taageeray Ingiriiska. Sannadkii 1906dii, Deganaanshaha Siyaasadda Ingiriiska, Percy Cox , ayaa qoraal u xaqiijiyay taliyihii Abu Dhabi, Zayed bin Khalifa Al Nahyan ('Zayed the Great'), in Khor Al Cadaaid uu ka tirsan yahay sheekhnimadiisa.

Waagii Ingiriiska iyo helista shidaalka

Intii lagu guda jiray qarniyadii 19-aad iyo horraantii 20-aad, warshadaha luulka ayaa horumaray, taasoo dakhliga iyo shaqadaba siin jirtay dadka Gacanka Faaris. Dagaalkii Koowaad ee Adduunka wuxuu saameyn ba'an ku yeeshay warshadaha, laakiin waxay ahayd niyad-jabka dhaqaale ee dabayaaqadii 1920-meeyadii iyo horraantii 1930-meeyadii, oo ay weheliso abuuritaanka luul-dhaqameedka , kaas oo tirtiray ganacsiga. Hadhaagii ganacsiga ayaa aakhirkii meesha ka baxay wax yar ka dib dagaalkii labaad ee aduunka , markii dawlada cusub ee xornimada qaadatay ee Hindiya ay canshuur culus ku soo rogtay luul dibadda laga keeno. Hoos u dhaca luulku wuxuu keenay dhibaato dhaqaale oo aad u daran oo ka jirta Dawladaha Xaqiiqda ah. Sannadkii 1922-kii, dawladda Ingriisku waxay ballan-qaadyo ka samaysay taliyayaashii Dawlad-goboleedka oo aan heshiisyo la saxeexin shirkado shisheeye ogolaansho la'aan. Iyadoo la ogsoon yahay suurtogalnimada horumarinta khayraadka dabiiciga ah sida saliidda, ka dib markii laga helay Faaris (laga bilaabo 1908) iyo Mesopotamia (laga bilaabo 1927), shirkad shidaal oo British ah, Shirkadda Shidaalka Ciraaq (IPC), ayaa muujisay xiisaha gobolka. Shirkadda Saliida ee Anglo-Persian (APOC, oo markii dambe noqotay British Petroleum , ama BP) waxay lahayd 23.75% saamiga IPC. Laga soo bilaabo 1935kii, heshiisyada badda ee lagu sahaminayo shidaalka waxaa bixiyay taliyayaasha maxalliga ah, iyadoo APOC ay saxiixday tii ugu horreysay oo ay wakiil ka tahay Petroleum Concessions Ltd (PCL), oo ah shirkad xiriirisa IPC. APOC waxaa laga hor istaagay inay horumariso gobolka oo keliya sababtoo ah xannibaadaha Heshiiska Khadka Cas , kaas oo u baahan inuu ku shaqeeyo IPC. Tiro door ah oo u dhexeeya PCL iyo taliyayaasha dhabta ah ayaa la kala saxeexday, taasoo dakhli waxtar u leh bulshooyinka soo maray faqriga ka dib burburkii ganacsiga luul. Si kastaba ha ahaatee, hantida saliidda ee madaxda ay ka arki karaan dakhliga ka soo xerooda wadamada ku xeeran ayaa ahaa mid aan la garanayn. Godadki ugu horeeyay ee Abu Dhabi waxa qoday shirkadii IPC ee ka shaqaynaysay, Petroleum Development (Trucial Coast) Ltd (PDTC) ee Ras Sadr 1950kii, iyada oo god dhererkiisu dhan yahay 13,000 cagood (4,000-mitir) godad qodis ah oo qaatay sanad in la qodo kana soo baxo qalalan, waxaana ku baxay lacag aad u badan oo £1 million ah wakhtigaa

Ingriisku waxa uu sameeyay xafiis horumarineed oo ka caawiyay horumarada yaryar ee imaaradaha. Todobadii sheekh ee imaaradaha ayaa markaas go’aan ku gaaray in la sameeyo gole ka shaqeeya arrimaha dhexdooda, waxayna la wareegeen xafiiskii horumarinta. 1952, waxay samaysteen Golaha Dawladaha Trucial, waxayna u magacaabeen Adi Al Bitar , Dubai's Sheikh Rashid bin Saeed Al Maktoum ' lataliyaha sharciga, xoghaye guud iyo lataliyaha sharciga ee golaha. Golahan ayaa la joojiyay markii la dhisay Imaaraadka Carabta. Dabeecadda qabiilka ee bulshada iyo qeexitaan la'aanta xudduudaha u dhexeeya imaaradaha ayaa had iyo jeer keena khilaaf, lagu dhammeeyo dhexdhexaadin ama, marar dhif ah, xoog. Cuman Scouts Trucial waxay ahayd ciidan yar oo Ingiriisku u isticmaalo ilaalinta nabadda. Sanadkii 1953, shirkad hoos timaada BP , D'Arcy Exploration Ltd, waxay ka heshay heshiis dhinaca badda ah taliyihii Abu Dhabi. BP waxay ku biirtay Compagnie Française des Pétroles (kadib Total ) si ay u sameeyaan shirkado ka shaqeeya, Abu Dhabi Marine Areas Ltd (ADMA) iyo Dubai Marine Areas Ltd (DUMA). Dhowr sahan oo saliidda hoosteeda ah ayaa la sameeyay, oo uu ku jiro mid uu hogaaminayo sahamiyaha caanka ah ee badda Jacques Cousteau . Sannadkii 1958-kii, riig sabeynayay ayaa laga soo jiiday Hamburg , Jarmalka , waxaana la dhigay sariirta Umm Shaif luul, oo ku taal biyaha Abu Dhabi, halkaas oo qodista laga bilaabay. Bishii Maarso, waxay ku dhufatay saliid samaynta dhagaxa sare ee Thamama. Tani waxay ahayd markii ugu horreysay ee la helo ganacsigii ugu horreeyay ee Xeebta Trucial, taasoo keentay dhoofinta ugu horreysa ee saliidda 1962. ADMA waxay sahan dheeraad ah ka samaysay Zakum iyo meelo kale, shirkado kale waxay sameeyeen ganacsiyo ganacsi sida saliidda Fateh ee Dubai iyo beerta Mubarak ee Sharjah (oo lala wadaago Iran). Dhanka kale, sahaminta xeebaha waxaa hor istaagay muran dhuleed. Sanadkii 1955, Boqortooyada Midowday (UK) waxay wakiil ka ahayd Abu Dhabi iyo Cumaan khilaafkii Sucuudiga ee ku saabsanaa Buraimi Oasis . Heshiis 1974 dhex maray Abu Dhabi iyo Sacuudi Carabiya ayaa u muuqday mid lagu xaliyay murankii xudduudda ee Abu Dhabi iyo Sacuudiga , laakiin tan lama ansixin. Xadka Imaaraadku la leeyahay Cumaan waxa la ansixiyay 2008. PDTC waxay sii waday sahaminta badda ee ka fog aagga lagu muransan yahay, iyada oo qoday shan godad oo kale oo iyaguna qalalan. Si kastaba ha ahaatee, 27kii Oktoobar 1960, shirkaddu waxay heshay shidaal tiro ganacsi ah ceelka Murban No. 3 ee xeebta u dhow Tarif. Sannadkii 1962, PDTC waxay noqotay Shirkadda Shidaalka ee Abu Dhabi . Markii dakhliga saliidda uu kordhay, taliyaha Abu Dhabi, Zayed bin Sultan Al Nahyan , wuxuu qabtay barnaamij dhisme oo ballaaran, dhisidda dugsiyo, guriyeynta, isbitaallada, iyo waddooyinka. Markii dhoofinta saliidda ee Dubai la bilaabay 1969, Sheikh Rashid bin Saeed Al Maktoum , oo ah taliyaha Dubai, wuxuu awooday inuu maalgeliyo dakhliga ka soo baxa kaydka xaddidan ee la helay si uu u kiciyo dhaqdhaqaaqa kala-duwan ee abuurista magaalada casriga ah ee caalamiga ah ee Dubai

Madaxbanaanida

Sannadkii 1966kii, waxa caddaatay in dawladda Ingiriisku aanay awood u lahayn inay maamusho oo ay ilaaliso Dawladaha Saxda ah , oo hadda loo yaqaan Imaaraadka Carabta. Xubnaha baarlamaanka Ingiriiska (MPs) ayaa ka dooday diyaargarowga ciidamada badda ee boqortooyada si ay u difaacaan sheekhyada . 24-kii Janaayo 1968, Ra'iisul Wasaarihii Ingiriiska Harold Wilson wuxuu ku dhawaaqay go'aanka dowladda, oo uu xaqiijiyay March 1971 Ra'iisul Wasaarihii Edward Heath , si loo soo afjaro xiriirka heshiiska ee toddobada sheekh ee dhabta ah. Maalmo ka dib markii lagu dhawaaqay, taliyaha Abu Dhabi, Sheikh Zayed bin Sultan Al Nahyan , oo ka baqaya nuglaanshaha, ayaa isku dayay inuu ku qanciyo Ingiriiska si ay u ixtiraamaan heshiisyada ilaalinta isaga oo bixinaya kharashka buuxa ee ku haynta Ciidamada Qalabka Sida ee Ingiriiska ee Imaaraadka. Dawladda Ingiriiska ee muxaafidka ah ayaa diiday dalabkaas. Ka dib markii xildhibaanka xisbiga shaqaalaha Goronwy Roberts uu u sheegay Sheikh Zayed warka ka bixitaanka Ingiriiska, sagaalka sheekh ee Khaliijka Persian waxay isku dayeen inay sameeyaan midowga imaaradaha Carabta, laakiin bartamihii 1971 wali way awoodi waayeen inay ku heshiiyaan shuruudaha midowga inkastoo xiriirka heshiiska Ingiriiska uu dhacayo December ee sanadkaas. Cabsida nuglaanta ayaa la xaqiiqsaday maalin ka hor xornimada. Koox burburiye Iiraaniyiin ah ayaa ka jabtay dhoolatus ay ku sameynayeen gacanka hoose, iyagoo u shiraacday jasiiradaha Tunb . Jasiiradaha waxa lagu qabsaday xoog , shacab iyo difaacyo carbeed si isku mid ah ayaa loo ogolaaday inay cararaan. Markab dagaal oo Ingiriis ah ayaa istaagay intii uu socday duulaanka. Koox wax burburisa ayaa iyana u soo dhawaaday jasiiradda Abuu Muusa . Laakin halkaas, Sheikh Khalid bin Mohammed Al-Qasimi wuxuu horey ula xaajooday shahka Iran, jasiiradda ayaa si degdeg ah loogu kireeyay Iran $ 3 milyan sanadkii. Dhanka kale, Sacuudi Carabiya ayaa sheeganeysa in Abu Dhabi ay ku badan tahay. Waxay ahayd ilaa 1974kii markii heshiis xuduudeed lala saxeexday Sucuudiga, kaas oo si rasmi ah u calaamadaynaya soohdimaha u dhexeeya Imaaraadka iyo Sucuudiga. Dareenka Qatarta Imaaraatka ee Iran ayaa saameyn ku yeelatay taageeradii dhaqaale ee Ciraaq intii uu socday dagaalkii Iran iyo Ciraaq Asal ahaan loogu talagalay inay ka mid noqoto Isutagga Imaaraadka Carabta ee la soo jeediyay, Bahrain waxay xorowday bishii Agoosto, iyo Qatar Sebtembar 1971. Markii heshiiskii Sheikhdoms ee Ingiriiska iyo Ingiriiska uu dhacay 1dii Disembar 1971, labada imaaradoodba waxay noqdeen madax-bannaani buuxda. 2dii Diisambar 1971, lix ka mid ah imaaradaha (Abu Dhabi, Ajman, Dubai, Fujairah, Sharjah, iyo Umm Al Quwain) waxay ogolaadeen inay galaan urur la magac baxay Imaaraadka Carabta. Ras al-Khaimah wuxuu ku biiray ka dib, 10 Janaayo 1972. Bishii Febraayo 1972, Golaha Qaranka ee Federaalka (FNC) ayaa la sameeyay; waxay ahayd gole la tashi oo ka kooban 40 xubnood oo ay soo magacaabeen todobada masuul. Imaaraadku wuxuu ku biiray Jaamacadda Carabta 6 December 1971 iyo Qaramada Midoobay 9 December. Waxay ahayd xubin aasaasi ah oo ka tirsan Golaha Iskaashiga Khaliijka bishii Maajo 1981, iyadoo Abu Dhabi ay martigelisay shirkii ugu horreeyay ee GCC .

Aabayaashii asaasay

Asaasayaashii Imaaraadka Carabta waxaa ka mid ahaa: Zayed bin Sultan Al Nahyan ee Abu Dhabi ; Rashid bin Saeed Al Maktoum ee Dubai ; Khaalid bin Muxammad Al Qasimi ee Sharjah ; Rashid bin Xumaid Al Nuaimi of Ajman ; Axmad bin Rashid Al Mucalla ee Umm Al Quwain ; Saqr bin Mohammed Al Qasimi of Ras Al Khaimah iyo Mohammed bin Hamad Al Sharqi of Fujairah .

Xornimada ka dib

Imaaraadku waxa uu taageeray hawlgallada milatari ee Maraykanka iyo dawladaha kale ee isbahaysiga ee ku hawlanaa dagaalkii khaliijka ee ka dhanka ahaa Saddam Hussein ee Baathist Ciraaq (1991), iyo sidoo kale hawlgallada taageeraya dagaalka caalamiga ah ee argagixisada Geeska Afrika ee saldhigga hawada ee Al Dhafra ee ku yaala meel ka baxsan Abu Dhabi. Saldhigga cirku wuxuu kaloo taageeray hawlgallada Isbahaysiga intii lagu jiray Dagaalkii Gacanka Faaris ee 1991 iyo Hawlgalkii Ilaalada Waqooyi . Wadanku waxa uu hore u saxeexay heshiis difaac milatari oo Maraykan ah 1994 iyo mid Faransiis ah 1995. Bishii Janaayo 2008, Faransiiska iyo UAE waxay saxiixeen heshiis u oggolaanaya Faransiiska inuu saldhig milatari oo joogto ah ka sameysto imaarada Abu Dhabi. Imaaraadku wuxuu ku biiray hawlgallada milatari ee caalamiga ah ee Liibiya Maarso 2011. 2-dii Noofambar 2004, madaxweynihii ugu horreeyay ee Imaaraadka, Sheikh Zayed bin Sultan Al Nahyan , ayaa geeriyooday. Sheikh Khalifa bin Zayed Al Nahyan ayaa loo doortay madaxweynaha Imaaraadka Carabta . Sheikh Mohammed bin Zayed Al Nahyan ayaa xilka kala wareegay Sheikh Khalifa oo ah dhaxal sugaha Abu Dhabi. Bishii Janaayo 2006, Sheikh Maktoum bin Rashid Al Maktoum , ra'iisul wasaarihii Imaaraadka iyo xaakimkii Dubai, ayaa dhintay, iyo Sheikh Mohammed bin Rashid Al Maktoum ayaa qaatay labada door. Doorashadii ugu horreysay ee heer qaran ah ayaa la qabtay 16kii Disembar 2006. Tiro codbixiyeyaal ah ayaa doortay kala bar xubnaha Golaha Qaranka ee Federaalka . Imaaraadku wuxuu si weyn uga badbaaday kacdoonkii Carabta , kaas oo ay dalal kale soo mareen; si kastaba ha ahaatee, 60 ka mid ah dhaq-dhaqaaqa Imaaraatka ee ka tirsan Al Islaax ayaa gacanta lagu dhigay, kuwaas oo lagu eedeyay in ay isku dayeen afgambi iyo isku daygii ay ku doonayeen in ay ku dhistaan dowlad Islaami ah oo ka dhisan Imaaraadka. Anigoo ka duulaya mudaaharaadyadii ka dhacay Baxrayn ee u dhow, bishii Nofembar 2012 Imaaraadku wuxuu mamnuucay jeesjeeska khadka tooska ah ee dawladdiisa ama isku dayga lagu abaabulayo mudaharaadyada dadweynaha iyada oo loo marayo warbaahinta bulshada. Janaayo 29, 2020, Faafida COVID-19 ayaa la xaqiijiyay inuu gaaray Imaaraadka . Laba bilood ka dib, bishii Maarso, dawladdu waxay ku dhawaaqday xidhitaanka xarumaha dukaamaysiga, dugsiyada, iyo goobaha cibaadada, marka lagu daro soo rogida bandow 24 saacadood ah, iyo joojinta dhammaan duulimaadyada rakaabka ee Emirates . Tani waxay keentay hoos u dhac dhaqaale oo weyn, kaas oo aakhirkii horseeday inay midoobaan in ka badan 50% hay'adaha federaalka ee Imaaraadka Carabta . 29kii Agoosto 2020, Imaaraadku wuxuu xidhiidh diblomaasiyadeed oo caadi ah la samaystay Israa'iil , isagoo gacan ka helaya Maraykanka , waxay la saxeexdeen Baxreyn Heshiiskii Abraham 9kii Febraayo 2021, Imaaraadku wuxuu gaaray guul taariikhi ah markii baaritaankeedii, loogu magac daray Hope , uu si guul leh u gaaray meeraha Mars . Imaaraadku wuxuu noqday waddankii ugu horreeyay ee dunida Carabta ah ee gaadha Mars, waa waddankii shanaad ee si guul leh ku gaadhay Mars, iyo waddankii labaad, ka dib baadhitaan Hindi ah , si uu ugu wareego Mars isku daygii ugu horreeyay. 14 May 2022, Sheikh Mohamed bin Zayed Al Nahyan ayaa loo doortay madaxweynaha cusub ee Imaaraadka kadib geeridii Sheikh Khalifa bin Zayed Al Nahyan

Juqraafiga

Imaaraadka Carabta waxa uu ku yaalaa Bariga Dhexe , waxa uu xad la leeyahay Gacanka Cumaan iyo Gacanka Faaris , waxa uu u dhexeeyaa Cumaan iyo Sucuudiga ; waxa ay ku taal meel istaraatiiji ah oo in yar ka xigta marin biyoodka Hormuz , oo ah marin muhiim u ah saliida cayriin ee aduunka . UAE waxay u dhaxaysaa 22°30' iyo 26°10' waqooyi loolka iyo inta u dhaxaysa 51° iyo 56°25′ east longitude. Waxay xuduud dhan 530 kiiloomitir (330 mi) la wadaagtaa Sucuudiga galbeed, koonfur, iyo koonfur-bari, iyo 450 kiiloomitir (280 mi) oo xuduud ah oo ay la leedahay Cumaan ee koonfur-bari iyo waqooyi-bari. Soohdinta dhulka ee Qatar ee aagga Khor Al Cadaaid waa qiyaastii sagaal iyo toban kiiloomitir (12 mayl) ee waqooyi-galbeed; si kastaba ha ahaatee, waa isha khilaaf joogta ah . Ka dib bixitaankii millatari ee Ingiriisku ka baxay Imaaraadka sannadkii 1971-kii, lagana aasaasay dawlad cusub, Imaaraadku waxa ay sheegteen jasiiradaha Abu Muusa ee ay Iiraan gumaysan jirtay iyo Tunbiyada Weyn iyo tan ka yarba, markii ay Iran qabsatay intii uu Ingiriisku xukumayay, taas oo keentay in Iiraan la isku haysto oo aan weli xal loo helin. Imaaraadku sidoo kale wuxuu ku muransan yahay sheegashada jasiiradaha kale ee ka dhanka ah dawladda ay jaarka yihiin ee Qatar. Imaaradda ugu weyn, Abu Dhabi , waxay ka dhigan tahay 87% bedka guud ee Imaaraadka, 67,340 kiiloomitir laba jibaaran (26,000 sq mi). Imaarada ugu yar, Ajman , waxa ay ka kooban tahay 259 km2 ( 100 sq mi). Xeebta Imaaraadku waxay fidsan tahay ku dhawaad 650 km (404 mi) oo ku teedsan xeebta koonfureed ee Gacanka Faaris , oo ay muddo kooban hakisay meel go'doonsan oo ka tirsan Saldanada Cumaan. Lix ka mid ah imaaradaha waxay ku yaalliin gacanka Faaris, ta toddobaadna, Fujairah, waxay ku taal xeebta bari ee jasiiradda iyadoo si toos ah u gelaysa Gacanka Cumaan. Inta badan xeebta waxay ka kooban tahay weel milix ah oo fidsan 8-10 km (5.0-6.2 mi) gudaha gudaha. Dekadda ugu weyn ee dabiiciga ahi waxay ku taal Dubai, in kasta oo dekedo kale lagu jeexjeexay Abu Dhabi, Sharjah, iyo meelo kale. Jasiirado badan ayaa laga helaa Gacanka Faaris, lahaanshaha qaar ka mid ahina waxay ahayd mawduuc muran caalami ah oo ka dhexeeya Iran iyo Qatar labadaba . Jasiiradaha yaryar, iyo sidoo kale dhul-badeedyo badan oo shacaab ah iyo bacaad-is-beddelasho, ayaa khatar ku ah socodka. Mawjadaha xooggan iyo dabaylaha mararka qaarkood waxay sii adkeeyaan dhaqdhaqaaqa markabka ee u dhow xeebta. Imaaraadku wuxuu kaloo leeyahay fidsan xeebta Al Bāţinah ee Gacanka Cumaan. Jasiiradda Musandam , oo ah cidhifka Carabta ee marin biyoodka Hormuz, iyo Madha waa dhulkii Cumaan ee ay kala qaybiyeen Imaaraadku.

Koonfurta iyo galbeedka Abu Dhabi, godad bacaad ah oo rogrogan ayaa ku biiraya Rub al-Khali (Qarter Madhan) ee Sucuudiga. Meesha saxaraha ah ee Abu Dhabi waxaa ku jira laba oases oo muhiim ah oo leh biyo ku filan oo dhulka hoostiisa ah oo loogu talagalay degsiimooyinka joogtada ah iyo beerashada. Liwa Oasis oo ballaadhan waxa ay ku taal koonfurta oo u dhaw xuduudka aan la cayimin ee Sucuudiga. Qiyaastii 100 km (62 mi) waqooyi-bari ee Liwa waa Al-Buraimi oasis, kaas oo ku fidsan labada dhinac ee xudduudda Abu Dhabi iyo Cumaan. Harada Zakher ee Al Ain waa haro bini'aadanku sameeyay oo u dhow xudduudda Cumaan taas oo laga sameeyay biyo wasakh ah oo la daweeyay. Kahor inta aysan ka bixin aaggaas 1971-kii, Ingriisku wuxuu xadeeyay xudduudaha gudaha ee toddobada imaaradood si ay uga hor-tagaan murannada dhuleed ee carqaladayn kara samaynta federaalka. Guud ahaan madaxda imaaraadku waxay aqbaleen faragelintii Ingriiska, laakiin marka la eego muranka xuduudeed ee u dhexeeya Abu Dhabi iyo Dubai, iyo sidoo kale Dubai iyo Sharjah, sheegashooyinka iska soo horjeeda lama xalin ilaa markii Imaaraadku xoroobay. Soohdimaha ugu murugsan waxay ahaayeen buuraha Hajar-galbeed , halkaas oo shan ka mid ah imaaradaha ay ku muransanaayeen in ka badan toban deegaan

Kala duwanaanshaha noolaha

Imaaraadku wuxuu ka kooban yahay dhulalka soo socda ee dhulalka: Al-Hajar montane dhulalka iyo dhirta geedaha, Gacanka Cumaan ee saxaraha ah iyo saxaraha-yar , iyo Al-Hajar foothill xeric geedo iyo geedo yaryar . Geeduhu waxay koraan timirta , qudhacyada , iyo geedaha eucalyptus . Saxaraha dhexdiisa, flora waa mid aad u yar oo ka kooban caws iyo geedo qodax leh. Xayawaanka wadaniga ah ayaa ku dhawaaday inay dabar go’aan sababtoo ah ugaarsi xooggan, taas oo keentay barnaamij lagu ilaalinayo Jasiiradda Sir Bani Yas oo uu bilaabay Sheikh Zayed bin Sultan Al Nahyan 1970-meeyadii, taasoo keentay badbaadada, tusaale ahaan, Oryx Carabta , Geela Carabta , iyo shabeelka . Kalluunka xeebaha iyo naasleyda ayaa ka kooban inta badan mackerel , kalluun , iyo tuna , iyo sidoo kale shark iyo nibiriyada.

Cimilada

Cimilada Imaaraadku waa dhul-kuleelo-hoosaad oomane leh xagaaga kulayl iyo jiilaal diiran. Cimilada waxaa loo kala saaraa cimilo saxare ah. Bilaha ugu kulul waa Julaay iyo Agoosto, marka celceliska heerkulka ugu sarreeya uu gaaro 45 °C (113 °F) ee bannaanka xeebta . Buuraha Xajar, heerkulku aad buu u hooseeyaa, taasoo ka dhalatay kor u kaca. Celceliska heerkulka ugu yar bilaha January iyo February waa inta u dhaxaysa 10 iyo 14 °C (50 iyo 57 °F). Inta lagu jiro bilaha xagaaga dambe, dabaysha qoyan ee koonfur bari ee loo yaqaan Sharqi (ie "Easterner") ayaa gobolka xeebta ka dhigta mid aan wanaagsanayn. Celceliska roobabka sanadlaha ah ee aagga xeebuhu waxa ay ka yar yihiin 120 mm (4.7 in), laakiin meelaha buuraleyda ah qaarkood roobabka sannadlaha ahi waxa ay gaadhaan 350 mm (13.8 in). Roobabka ka da'a gobolka xeebta ayaa si kooban u da'a, roobab mahiigaan ah ayaa dillaaca bilaha jiilaalka, mararka qaarkoodna ay sababaan daadad ku soo rogmado sariiraha wabiyada ee sida caadiga ah qalalan . Gobolku wuxuu u nugul yahay marmar, duufaanno boodh rabshado wata , kuwaas oo si ba'an u yarayn kara aragtida. 28kii Diseembar 2004, baraf ayaa laga duubay UAE markii ugu horeysay, oo ku yaal kooxda buurta Jebel Jais ee Ras al-Khaimah. Dhawr sano ka dib, waxaa la arkay baraf iyo roobdhagaxyaale badan. Kooxda buurta Jebel Jais waxa soo maray baraf kaliya laba jeer tan iyo markii la bilaabay diiwaanada.

Dowladda iyo siyaasadda

Dowladda

Imaaraatka Carabta waa boqortooyo dastuuri ah oo federaal ah oo ka kooban federaal ka kooban todobo qabiil oo la iska dhaxlo oo la iska dhaxlo unugyo siyaasadeed oo la yiraahdo Shiikhdoms . Waxaa maamula Gole Sare oo Federaal ah oo ka kooban Sheikhyada Abu Dhabi , Ajman , Fujairah , Sharjah , Dubai , Ras Al Khaimah , iyo Umm Al Quwain . Dhammaan mas'uuliyadaha aan la siin dowladda federaalka waxay ku kooban yihiin imaaradaha gaarka ah. Boqolkiiba dakhliga imaarad kasta waxaa loo qoondeeyay miisaaniyadda dhexe ee UAE. Imaaraadku wuxuu adeegsadaa magaca Sheekh halkii Amiir si uu ula jeedo madaxda imaaradaha gaarka ah. Ciwaanka waxaa loo adeegsadaa nidaamka maamul ee u qaabaysan sheekhnimada iyadoo la raacayo dhaqanka qabaa'ilka Carabta , halkaasoo Sheekh uu ula jeedo hoggaamiye, oday, ama caaqilka qabiilka oo ka qayb qaata go'aan qaadashada la wadaago xertiisa. Madaxweynaha iyo ku xigeenkiisa waxaa dooranaya Golaha Sare ee Federaalka . Caadi ahaan, Madaxa qoyska Al Nahyan , ee fadhigoodu yahay Abu Dhabi, ayaa haya madaxweynaha iyo madaxa qoyska Al Maktoum , oo fadhigiisu yahay Dubai, ra'iisul wasaaraha. Dhammaan ra'iisul wasaarayaasha mid ka mid ah ayaa isla markaa noqday madaxweyne ku xigeen. Dawladda federaalku waxay ka kooban tahay saddex qaybood: Sharci-dejin : Gole Sare oo Federaal ah oo aan hal aqal ahayn iyo Golaha Qaranka ee Federaalka ee la-talinta (FNC). Fulinta : Madaxweynaha , ahna taliyaha guud ee ciidamada, ra'iisul wasaaraha , iyo golaha wasiirada . Garsoorka : Maxkamadda Sare iyo Maxkamadaha hoose ee federaalka

File:Palacio Presidencial de los Emiratos, sede del Poder Ejecutivo Nacional..jpg

Dawlada Imaaraatka e-Government waa kordhinta dawlada dhexe ee UAE qaab elegroonig ah. Golaha Wasiirrada ee UAE ( Af-Carabi : مجلس الوزراء ) waa laanta fulinta ee dawladda uu hogaamiyo ra'iisul wasaaruhu. Ra'iisul wasaaraha oo uu soo magacaabo Golaha Sare ee Federaalka , ayaa magacaabaya wasiirrada. Golaha Wasiirada ayaa ka kooban 22 xubnood, waxaana ay maamulaan dhammaan arrimaha gudaha iyo dibadda ee Federaalka sida uu qabo sharciga dastuuriga ah iyo federaalka. Bishii Diseembar 2019, Imaaraadku wuxuu noqday dalka keliya ee Carbeed, iyo mid ka mid ah shanta waddan ee adduunka, si ay u helaan sinnaanta jinsiga ee hay'ad sharci-dejineed oo qaran, iyada oo aqalkeeda hoose 50 boqolkiiba haween ah. Imaaraadku waa dalka kaliya ee adduunka ee leh Wasaaradda Dulqaadka , Wasaaradda Farxadda , iyo Wasaaradda Sirdoonka Artificial. Imaaraadku waxa kale oo uu leeyahay wasaarad muuqaal ah oo lagu magacaabo Wasaaradda suurtagalka ah, oo loogu talagalay in lagu xalliyo caqabadaha iyo horumarinta tayada nolosha. Imaaraadku waxa kale oo uu leeyahay Golaha Dhallinyarada Qaranka , kaas oo uu ku matalo golaha wasiirrada UAE Wasiirka Dhallinyarada. Hay’adda sharci-dejinta ee Imaaraadka waa Golaha Qaranka ee Federaalka oo qabanqaabiya doorashooyin dalka oo dhan afartii sanaba mar. FNC waxay ka kooban tahay 40 xubnood oo laga soo kala xulay imaaradaha oo dhan. Imaaraad kasta waxaa loo qoondeeyay kuraas gaar ah si loo xaqiijiyo matalaad buuxda. Kala badh waxaa soo magacaabaya saldanada Imaaraatka ka dhisan, halka qeybta kalena ay soo doorteen tiro yar oo Imaaraat ah, oo hadda ah 33%, oo ay soo xulaan madaxda imaaraad kasta.Sharci ahaan, xubnaha golaha waa in ay si siman u qaybsadaan ragga iyo dumarka. FNC waxay ku xaddidan tahay door wada tashi ah . Imaaraatka Carabta waa boqortooyo federaal ah oo kali talis ah . Sida laga soo xigtay New York Times , Imaaraadku waa "ka-talisnimo leh dhalasho horumar, dawlad casri ah". Imaaraatka waxa lagu tilmaamay inay tahay "Qabiil madax-bannaani" halkaasoo toddobada boqortooyo ee ka kooban yahay ay hoggaamiyaan saldanad qabiil oo hab iskeed u madaxbannaan. Ma jiraan hay'ado si dimoqraadi ah loo soo doortay, mana jirto ballanqaad rasmi ah oo ku aaddan xorriyadda hadalka. Sida laga soo xigtay ururada xuquuqul insaanka, waxaa jira xad-gudubyo nidaamsan oo xuquuqul insaanka, oo ay ku jiraan jirdilka iyo waayitaanka qasabka ah ee dhaleeceynta dowladda. Imaaraadku wuxuu ku liitaa tusaha xorriyadda ee cabbiraya xorriyadaha madaniga ah iyo xuquuqda siyaasadeed . Imaaraadku sannad walba waxa lagu qiimeeyaa "Non Free" warbixinta sannadlaha ah ee Freedom House 's Freedom in the World , taas oo cabbiraysa xorriyadaha madaniga ah iyo xuquuqda siyaasadeed. Imaaraadku sidoo kale wuxuu ku jiraa meel aad u liidata tusmada xorriyadda saxaafadda ee suxufiyiinta aan xuduudda lahayn . Tusaha isbeddelka Bertelsmann wuxuu UAE ku sifeeyaa "Boqortooyo dhexdhexaad ah". Dalku waxa uu ku jiray 91 ka mid ah 137 dawladood waxana uu aad uga hooseeyaa celceliska dhibcaha horumarka ee dimuqraadiyadda. Marka loo eego 2023 V-Dem Democracy tusaha , Isutagga Imaaraatka Carabta waa dalka saddexaad ee ugu dimuqraadiga yar Bariga Dhexe .

Qaybaha maamulka

Imaaraadka Carabta waxa uu ka kooban yahay todobo imaaradood. Imaaradda Dubia waa imaaradaha ugu dadka badan oo leh 35.6% dadweynaha Imaaraadka. Emirate -ka Abu Dhabi waxa uu haystaa 31.2%, taasoo la macno ah in saddex meelood laba meel dadka Imaaraadka ay ku nool yihiin Abu Dhabi ama Dubai midkood. Abu Dhabi waxa ay leedahay bed dhan 67,340 kiiloomitir laba jibaaran (26,000 square miles), taas oo ah 86.7% bedka guud ee dalka, marka laga reebo jasiiradaha. Waxay leedahay xeeb dhererkeedu ka badan yahay 400 km (250 mi) waxayna u qaybsantaa arrimo maamul saddex gobol oo waaweyn. Imaaradda Dubai waxay ku fidsan tahay xeebta Gacanka Faaris ee Imaaraadka ilaa 72 km (45 mi). Dubia waxay leedahay bed dhan 3,885 kiiloomitir laba jibaaran (1,500 square miles), oo u dhiganta 5% bedka guud ee dalka, marka laga reebo jasiiradaha. Imaarada Sharjah waxay ku fidsan tahay qiyaastii 16 km (10 mayl) ee xeebta Gacanka Faaris ee Imaaraadka Carabta iyo in ka badan 80 km (50 mi) gudaha. Imaarada waqooyi oo ay ku jiraan Fujairah, Ajman, Ras al-Khaimah, iyo Umm al-Qaiwain dhamaantood waxay leeyihiin bedka guud ee 3,881 kiiloomitir laba jibaaran (1,498 mayl laba jibaaran). Waxaa jira laba aag oo si wadajir ah loo maamulo. Mid waxaa si wadajir ah u maamula Cumaan iyo Ajman, ka kalena Fujairah iyo Sharjah. Waxaa jira carro weyn oo Cumaan ah oo uu ku hareereysan yahay dhulka Imaaraadka Carabta, oo loo yaqaan Wadi Madha . Waxay ku taallaa kala badh u dhexeeya Jasiiradda Musandam iyo Cumaan inteeda kale ee Imaarada Sharjah . Waxay daboolaysaa qiyaastii 75 kiiloomitir laba jibaaran (29 mayl laba jibaaran) xuduuda waxaa la dejiyay 1969. Geeska waqooyi-bari ee Madha ayaa ugu dhow wadada Khor Fakkan-Fujairah, oo u jirta 10 mitir (33 cagood). Dhulka Cumaan ee Madha, waxaa ku yaal carro Imaaraatka oo lagu magacaabo Nahwa , oo sidoo kale iska leh imaarada Sharjah. Waxay qiyaastii siddeed kiiloomitir (5.0 mayl) u jirtaa waddo wasakh ah oo galbeed ka xigta magaalada New Madha. Waxay ka kooban tahay ilaa afartan guri oo leh rug caafimaad iyo telefoon isweydaarsi u gaar ah

Xiriirka dibadda

Imaaraadka Carabta ayaa xiriir diblomaasiyadeed iyo mid ganacsi oo ballaaran la leh inta badan dalalka iyo xubnaha Qaramada Midoobay . Waxay kaalin mug leh ka ciyaartaa OPEC , waxayna ka mid tahay xubnihii aasaasay Golaha Iskaashiga Khaliijka (GCC). Imaaraadku waa xubin ka tirsan Qaramada Midoobay iyo dhowr hay'adood oo gaar ah ( ICAO , ILO , UPU , WHO , WIPO ), iyo sidoo kale Bankiga Adduunka , IMF , Jaamacadda Carabta , Ururka Iskaashiga Islaamka (OIC) iyo Dhaqdhaqaaqa aan Isbahaysiga ahayn . Sidoo kale, waa goobjooge ka tirsan Ururka Internationale de la Francophonie . Waddamada intooda badan waxay xafiisyo diblomaasiyadeed ku leeyihiin caasimadda Abu Dhabi iyadoo qunsuliyadaha ugu badani ay ku yaalliin magaalada ugu weyn Imaaraadka Carabta, Dubai . Xidhiidhka arrimaha dibadda ee Imaaraatka waxa si weyn u dhiirigeliya aqoonsiga iyo xidhiidhka dalalka Carabta . Isutagga Imaaraatka Carabta waxay xidhiidh adag la leedahay Bahrain, China, Egypt, France, India, Jordan, Pakistan, Russia, Saudi Arabia, and the United States. Ka dib ka bixitaankii Ingiriiska ee Imaaraadka 1971 iyo aasaaskii Imaaraadku dawlad ahaan, Imaaraadku waxay ku murmeen xuquuqaha saddex jasiiradood oo ku yaal Gacanka Faaris oo ka dhan ah Iran, oo kala ah Abu Musa , Tunb weyn , iyo Tunb yar . Imaaraatka Carabta ayaa isku dayay in ay arintaan geeyaan maxkamada caalamiga ah ee cadaalada , balse Iran ayaa ku gacan seyrtay fikradaas. Pakistan waxay ahayd waddankii ugu horreeyay ee si rasmi ah u aqoonsada Imaaraadka Carabta markii la dhisay. Imaaraadka Carabta oo ay weheliyaan dalal badan oo Bariga Dhexe iyo Afrikaan ah ayaa xiriirka diblomaasiyadeed u jaray Qatar bishii Juun 2017 sababo la xiriira eedeymaha Qatar ee ah in Qatar ay tahay dowlad taageerta argagixisada , taasoo keentay xiisadda diblomaasiyadeed ee Qatar . Xidhiidhka ayaa dib loo soo celiyay bishii Janaayo 2021. Imaaraadku wuxuu aqoonsaday Israa'iil Agoosto 2020, isagoo gaadhay heshiis nabadeed oo taariikhi ah oo Israa'iil iyo Isutagga Imaaraadka Carabta ah oo horseedaya in si buuxda loo caadiyeeyo xidhiidhka labada waddan.

Milatari

Ciidamada Imaaraatka Carabta ayaa ka kooban 44,000 oo askari oo firfircoon , 2,500 oo askari iyo 46 markab oo ciidamada badda ah , 4,500 askari iyo 386 diyaaradood oo ciidamada cirka ah iyo 12,000 oo askari oo ka tirsan ciidamada ilaalada madaxtooyada . 2022 wadanku waxa uu ku kharash gareeyay US$20.4 bilyan difaaca, taas oo ah 4% GDP. Imaaraatka Carabta ayaa lagu tiriyaa in uu yahay kan ugu awooda badan dhanka ciidamada wadamada Khaliijka. In kasta oo markii hore ay tiro yaraayeen, ciidamada qalabka sida ee Imaaraadku aad ayay u kordheen sannadihii la soo dhaafay, waxaana hadda lagu qalabeeyay qaar ka mid ah hababka hubka ee ugu casrisan, oo laga soo iibsaday dalal kala duwan oo militariga reer galbeedka ah, oo ay ugu horreeyaan Faransiiska, Mareykanka, iyo UK. Saraakiisha badankoodu waa kuwa ka qalin jabiyay Akadeemiyada Militariga Boqortooyada Ingiriiska ee Sandhurst , iyadoo qaar kalena ay ka soo baxeen Akadeemiyada Militariga Mareykanka ee West Point , Royal Military College, Duntroon ee Australia, iyo St Cyr , akadeemiyada militariga ee Faransiiska. Faransiiska iyo Maraykanku waxay ciyaareen doorarka istaraatiijiyadeed ee ugu muhiimsan heshiisyada iskaashiga difaaca iyo bixinta agab milatari. Qaar ka mid ah ciidamada Imaaraatka Carabta la geeyay waxaa ka mid ah guuto lugta ah oo ka tirsan ciidamada Qaramada Midoobay ee UNOSOM II ee Soomaaliya 1993, guutadii 35aad ee Mechanized Infantry ee Soomaaliya, Kosovo , guutooyin u socday Kuwait intii uu socday dagaalkii Ciraaq , howlgalladii miino baarista ee Lubnaan , Howlgalka Xoreynta Afgaanistaan , Faragelinta Mareykanka uu hoggaamiyo ee Liibiya , faragelintii Yemen ee uu hoggaamiyo Mareykanka iyo Suuriya . Doorka ciidan ee fir fircoon ee wax ku oolka ah, inkastoo ay yar yihiin shaqaale firfircoon, ayaa keentay in millatariga Imaaraatka lagu naanayso "Little Sparta" ee Generalada Ciidamada Qalabka Sida ee Mareykanka iyo xoghayihii hore ee difaaca Mareykanka James Mattis . Imaaraadku wuxuu soo farageliyay dagaalka sokeeye ee Liibiya si uu u taageero General Khalifa Haftar ee Ciidanka Qaranka Liibiya ee dagaalka kula jira dawladda caalamku aqoonsan yahay ee Axdiga Qaranka (GNA). Tusaalooyinka hantida militariga ee la geeyay waxaa ka mid ah fulinta aagga duulimaadka ka caagan ee Liibiya iyadoo loo dirayo lix UAEAF F-16 iyo lix Mirage 2000 oo ah diyaaradaha dagaalka ee doorka badan , ciidamo dhulka ah oo la geynayo Afgaanistaan, 30 UAEAF F -16s iyo ciidamada dhulka ee la geeyay Koonfurta Yemen bartilmaameedyada Suuriya. Imaaraadku waxa uu bilaabay soo saarista tiro badan oo qalab milatari ah, si loo yareeyo ku tiirsanaanta shisheeye iyo caawinta warshadaha qaranka. Tusaalooyinka horumarinta millatariga qaranka waxaa ka mid ah shirkadda Abu Dhabi Shipbuilding (ADSB), oo soo saarta maraakiib kala duwan oo qandaraasle ah oo ku jira Barnaamijka Baynunah , barnaamij lagu naqshadeeyo, horumarinta, iyo soo saarista corvettes ee loogu talagalay hawlgalka biyaha gacmeed ee Gacanka Faaris . Imaaraadku waxa kale oo uu soo saarayaa hubka iyo rasaasta Caracal International , gaadiidka dagaalka ee Nimr LLC , iyo diyaaradaha aan duuliyaha lahayn ee si wada jir ah u soo saara shirkadda Imaaraad ee Difaaca Warshadaha . Imaaraadku waxa uu ka shaqeeyaa General Dynamics F-16 Fighting Falcon F-16E Block 60 nooc gaar ah oo si aan rasmi ahayn loo yaqaan " Desert Falcon ", oo ay soo saartay General Dynamics oo kaashanaysa Imaaraadka Carabta iyo gaar ahaan Ciidanka Cirka ee Imaaraadka Carabta . Ciidanka Isutagga Imaaraatka Carabta ayaa ka shaqeeya taangiga Leclerc oo la habeeyey waana ta kaliya ee ka shaqeysa taangiga marka laga reebo Ciidanka Faransiiska. Bandhigga ugu weyn ee difaaca iyo shirka Bariga Dhexe, Bandhigga Difaaca Caalamiga ah , wuxuu ka dhacaa Abu Dhabi sannadkiiba mar. Imaaraadku wuxuu soo rogay adeeg ciidan oo qasab ah ragga qaangaarka ah, tan iyo 2014-kii, muddo 16 bilood ah si loo ballaariyo ciidamadooda kaydka ah. Khasaaraha nafeed ee ugu badan taariikhda ciidamada Imaaraatka Carabta ayaa dhacay Jimcihii 4-tii Sebtembar 2015, kaas oo 52 askari lagu dilay deegaanka Marib ee bartamaha Yaman oo loo adeegsaday gantaal Tochka ah oo lala beegsaday kayd hub ah oo sababay qarax weyn

Sharciga

Isutagga Imaaraadka Carabta waxa ay leedahay nidaam maxkamadeed oo federaal ah, imaaradaha Abu Dhabi , Dubai , iyo Ras Al Khaimah sidoo kale waxay leeyihiin habab maxkamadeed oo maxalli ah. Nidaamka garsoorka Imaaraadku waxa uu ka soo jeedaa nidaamka sharciga madaniga ah iyo shareecada . Nidaamka maxkamaduhu wuxuu ka kooban yahay maxkamadaha madaniga ah iyo maxkamadaha shareecada. Maxkamadaha shareecada islaamku waxay leeyihiin awood gaar ah arimaha sharciga qoyska muslimka ah, halka maxkamadaha madaniga ahi ay qabtaan dhamaan arimaha kale ee sharciga ah. Ilaa Sebtembar 2020, ciqaabta jidhku hadda ma ahan qaab ciqaabeed sharci ah sida uu dhigayo sharciga federaalka UAE. Sida ku cad wareegtada, qaababka sharciga ah ee ciqaabtu waa aargoosiga iyo bixinta lacagta dhiigga, ciqaabta dilka, xabsi daa'im, xabsi ku meel gaar ah, xarig aan xad lahayn, iyo ganaaxyo. Qodobka 1aad ee Xeerka Ciqaabta Federaalka waxa wax laga beddelay 2020 si uu u sheego in Shareecada Islaamku ay khusayso oo keliya ciqaabta magta iyo dhiigga; Horey maqaalku wuxuu u sheegay in " sharciga Islaamka lagu dabaqi doono dembiyada ciqaabta caqiidada, ciqaabta ciqaabta iyo lacagta dhiigga." Kahor 2020, karbaashka , dhagxaanta , goynta , iyo iskutallaabta waxay ahaayeen ciqaabo farsamo oo sharci ah dembiyada dembiyada sida sinada , galmada ka hor , iyo isticmaalka daroogada ama khamriga. Taariikhda dhow, Imaaraadku wuxuu ku dhawaaqay inuu doonayo inuu u dhaqaaqo xeer sharci oo dulqaad badan, iyo inuu meesha ka saaro ciqaabta jirka guud ahaan si loo helo ciqaab gaar ah. Iyadoo sharciyada khamriga iyo wada-noolaanshaha la sii daayay ka hor 2020 World Expo , sharciyada Imaaraadku waxay noqdeen kuwo si isa soo taraysa loo aqbali karo booqdayaasha ka imanaya wadamada aan muslimka ahayn.

Maxkamadaha shareecada islaamku waxay leeyihiin awood gaar ah oo ku saabsan arrimaha sharciga qoyska Muslimka sida guurka, furriinka, xannaanaynta carruurta, iyo dhaxalka. Haweenka Muslimiinta ah waa inay ka helaan ogolaansho nin mas'uul ah si ay u guursadaan oo ay dib u guursadaan. Shuruuddan waxa ay ka timid shareecada shareecada waxana ay ahayd sharci federaal ah ilaa 2005 . Qurbajoogta aan Muslimka ahayn waxay mas'uul ka ahaayeen xukunnada shareecada ee guurka, furriinka, xannaanada carruurta, iyo dhaxalka, si kastaba ha ahaatee, sharciga federaalka ayaa la bedelay si loo soo bandhigo sharciga sharciga shakhsi ahaaneed ee aan shareecada ahayn ee dadka aan muslimka ahayn. Dhowaan, imaaradda Abu Dhabi waxay furtay maxkamad qoys oo sharciga madaniga ah oo loogu talagalay dadka aan muslimka ahayn waxayna Dubai ku dhawaaqday in dadka aan muslimka ahayn ay dooran karaan guurka madaniga ah. Riddada waa fal-dembiyeed farsamo ahaan weyn oo Imaaraadka ka jira, si kastaba ha ahaatee, ma jiraan kiisas la diiwaangeliyay oo murtad lagu fuliyay. caydu waa sharci darro; Qurbajoogta ku lug leh aflagaadada Islaamka ayaa mas'uul ka ah masaafurinta. Sodomigu waa sharci darro waxaana lagu ciqaabayaa ugu yaraan 6 bilood oo xadhig ah ama ganaax ama labadaba, laakiin sharciga ma khuseeyo "marka laga reebo cabasho ka timid ninka ama mas'uulka sharciga ah", laakiin ciqaabta waa la laali karaa haddii cabashada la dhaafo. Sannadkii 2013-kii, nin Imaaraati ah ayaa lagu soo oogay dacwad isaga oo lagu eedeeyay "gacan qaadka". Sababo la xiriira kastamka maxalliga ah, bandhigga kalgacalka dadweynaha ee meelaha caamka ah qaarkood waa sharci-darro waxayna keeni kartaa in la masaafuriyo , laakiin gacmaha is-qabsiga waa loo dul-qaadanayaa. Qurbajoogtii Dubai ayaa loo tarxiilay dhunkashada meel fagaare ah. Marar badan, maxkamadaha Imaaraadku waxay xidheen dumar soo sheegay kufsi. Sharciga federaalka ee UAE ayaa mamnuucaya in lagu dhaariyo baraha bulshada. Qoob ka ciyaarka dhexdiisa waa sharci darro gudaha UAE. Bishii Noofambar 2020, UAE waxay ku dhawaaqday inay mamnuucday khamriga, waxay qaadday mamnuucidda lammaanaha aan isqabin ee wada nool, waxayna soo afjartay ciqaabta naxariista leh ee dilka sharafta . Ajaanibta ku nool Imaaraadka ayaa loo ogolaaday inay raacaan sharciga dalkooda hooyo ee ku saabsan furriinka iyo dhaxalka. Inkasta oo sharciyada shareecada ee xaddidaya qalabka khamaarka iyo mishiinnada UAE, waddanku wuxuu siiyay shatiga ganacsigiisa ugu horreeya ee ganacsiga Wynn Resorts kaas oo horumarinaya dalxiis qaali ah, oo ay ku jiraan 224.000 sq ft (20.800 m 2 ) qaybta casino, ee Al Marjan Island ee Ras Al Khaimah . Bishii Sebtembar 2023, Imaaraadku wuxuu aasaasay Maamulka Guud ee Ciyaaraha Ganacsiga ee Ganacsiga (GCGRA), isagoo ka dhawaajiyay qorshihiisa sharciyaynta khamaarka . GCGRA waxay qeexday qaab-dhismeed dhamaystiran oo ay ku jiraan shatiyada casinos, mashiinnada booska , iyo miisaska turubka , iyo sidoo kale bakhtiyaa-nasiibka , ciyaaraha internetka , iyo wagering isboortiga. GCGRA waxay xooga saartaa ciyaaraha masuuliyada leh, waxay u baahan tahay hawl wadeenada inay hirgaliyaan barnaamijyada ciyaaraha ee mas'uul ka ah bulshada oo ay maraan xisaab hubin labadii sanaba mar. Barnaamijyadan waxaa ka mid ah waxbarashada cayaartoyga, suuqgeyn mas'uul ka ah, tababarka shaqaalaha, iyo qorshayaasha qiimeynta si loo cabbiro waxtarkooda. Hawl wadeenada ciyaaraha waa in ay ku lahaadaan "sharaf u qalma" gudaha UAE, oo lagu qeexay shirkad kasta oo UAE ah oo hawlo ganacsi oo la taaban karo ku leh xukunka. GCGRA waxa kale oo ay amar ku bixisaa qalabka maaraynta ciyaartoyga, oo ay ku jiraan xadaynta deebaajiga iyo wakhtiyada qaboojinta ciyaaraha khadka tooska ah. Shatiga ugu horreeya ee bakhtiyaanasiibka waxaa la siiyay Game LLC, oo hoos yimaada calanka 'UAE Lottery'. Tallaabadan ayaa ka sarraysa hawl-wadeennada bakhtiyaanasiibka sida Mahzooz iyo Big Ticket, kuwaas oo aan hadda si sharci ah loo oggolayn inay bixiyaan adeegyadooda. Ciyaartoyda waxaa looga baahan yahay inay la xiriiraan hawl wadeenada ciyaaraha shatiga leh si ay uga fogaadaan ganaaxyada daran. Xeerarka ayaa sidoo kale qeexaya in hawl-wadeenadu ay awood u siiyaan ciyaartoydu inay iska xakameeyaan goobaha ciyaaraha ee khadka ah ugu yaraan 72 saacadood marka la codsado. Tani waa qayb ka mid ah hindisaha ballaadhan ee lagu xaqiijinayo ammaan iyo mas'uul ka ah jawiga ciyaaraha ganacsiga ee UAE. Talaabada Imaaraadku ku sharciyeynayo ciyaaraha ayaa loo arkaa inay tahay tilaabo istiraatijiyadeed oo lagu wanaajinayo dalxiiska iyo qaybteeda madadaalada, iyada oo ka faa’iidaysanaysa kaabayaashiisa jira iyo deegaan ganacsi oo saaxiibtinimo leh. Horumarkan ayaa la filayaa inuu soo jiito hawl-wadeennada ciyaaraha oo si weyn uga qayb qaata dhaqaalaha dalka. Wadanku ma laha sharciyo rasmi ah oo ciyaaraha rasmiga ah, sidaas darteed faahfaahinta mashruuca ee casino si buuxda looma soo bandhigin dadweynaha. Muwaadiniinta maxalliga ah looma ogola khamaarka, taas oo weli ah mamnuuc sharci iyo dhaqameed.

Xuquuqda Aadanaha

Laamaha ammaanka dowladda ee Imaaraadka ayaa lagu eedeeyay xadgudubyo ka dhan ah xuquuqda aadanaha oo ay ka mid yihiin dad si qasab ah loo waayay, xarig aan loo meel dayin iyo jirdil. Warbixinta sanadlaha ah ee Freedom House ee xoriyada aduunka ayaa ku dartay Imaaraatka Carabta kuwa aan xor ahayn sanad walba tan iyo 1999, sanadkii ugu horeeyay ee diiwaanada laga heli karo shabakadooda. Xorriyadda isu-ururinta sidoo kale aad baa loo yareeyey. Ururada iyo NGO-yada waxaa looga baahan yahay inay iska diiwaan geliyaan dowladda; si kastaba ha ahaatee, labaatan kooxood oo aan siyaasadda ku jirin ayaa la sheegay inay dalka ka hawlgalayeen diiwaangelin la’aan. Dhammaan ururada waa in loo gudbiyaa habraacyada faafreebka oo dhammaan daabacadaha waa in marka hore ay ansixiyaan dowladda. Warbixin-sannadeedkeeda 2013, Amnesty International waxay dhaleecaysay rikoorka liita ee UAE ee arrimaha xuquuqda aadanaha; muujinta xaddidaadda xorriyadda hadalka iyo isu imaatinka, adeegsiga xarig aan sabab lahayn iyo jirdil, iyo adeegsiga ciqaabta dilka. Imaaraadku wuu ka baxsaday kacdoonkii Carabta ; iyo tan iyo 2011, ururada xuquuqul insaanka waxay ku andacoonayaan in dawladdu ay si isa soo taraysa u fulisay dad si qasab ah loo waayay . [ baahi loo qabo ] Ururka Carabta ee Xuquuqda Aadanaha ayaa marqaatiyo ka helay eedaysaneyaal sheegtay in lagu afduubay, lagu jirdilay laguna tacaddiyeeyey xarumaha dadka lagu hayo; waxay sheegeen 16 hab oo jir dil ah oo ay ku jiraan garaacid, hanjabaad koronto iyo diidmo daryeel caafimaad. Tallaabooyin cadaadis ah, oo ay ku jiraan masaafurinta, ayaa lagu dabaqay ajaanibta iyadoo lagu saleynayo eedeymaha isku dayga lagu carqaladeynayo xasilloonida dalka. Arrinta xadgudubka galmada ee haweenka guryaha ka shaqeeya waa qayb kale oo walaac leh, gaar ahaan marka la eego in shaqaalaha gurigu aysan ku jirin sharciga shaqada ee UAE ee 1980 ama sharciga qabyada ah ee shaqada ee 2007 . Amnesty International ayaa sheegtay in rag u dhashay dalka Qatar ay dowladda Imaaraatka Carabta afduubatay, waxaana la sheegay inay ka qariyeen qoysaskooda xogta ku saabsan halka ay ku danbeeyeen raggaasi. Sida laga soo xigtay ururada qaar, in ka badan 4,000 shiicada shiicada ah ayaa laga soo tarxiilay Imaaraadka; oo ay ku jiraan qoysaska Shiicada Lubnaan oo lagu eedeeyay inay u damqadeen Xisbullah . Sannadkii 2013-kii, 94 qof oo u dhaqdhaqaaqa Imaaraatka ayaa lagu hayay xabsiyo qarsoodi ah waxaana la soo taagay maxkamad iyaga oo lagu eedeeyay inay isku dayeen inay afgembiyaan dowladda; Ehelka eedaysanaha ayaa loo xiray tweet-ka ku saabsan maxkamadeynta, waxaana lagu xukumay 10 bilood oo xabsi ah. Waayidii ugu dambeysay ee qasabka ah waxaa ku lug leh saddex gabdhood oo walaalo ah oo ka yimid Abu Dhabi . Sara Jacobs waxay qabatay jilayaal shisheeye, oo ay ku jiraan UAE, mas'uul ka ah dhibaatada bini'aadantinimo ee Suudaan . Waxay muujisay aragtideeda bishii Maarso 2024 booqashadii ay ku tagtay xeryaha qaxootiga, iyadoo sheegtay in carruurta Suudaan ay la nool yihiin dhaawacyo aad u ballaaran. Wakiilka Maraykanka ayaa sidoo kale ku andacooday in si degdeg ah dagaalka loo soo afjari karo hadii la joojiyo ku lug lahaanshaha wadamada sida Imaaraatka Carabta. Jacobs waxa kale oo uu sheegay in Maraykanku uu damiir ahaan waajib ku yahay inuu qaado tillaabooyinka iyo joojinta hubka Imaaraadka, ilaa Imaaraadku joojiyo hubka uu siiyo RSF-ta. 29-kii Maarso 2024, Suudaan waxay dacwad rasmi ah oo ka kooban 78 bog u gudbisay Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay (UNSC), iyadoo ku eedeysay Imaaraadka inay qorsheynayaan oo ay taageeraan maleeshiyada Rapid Support Forces (RSF) ee ka dhanka ah ciidamada Suudaan. Imaaraatka ayaa lagu eedeeyay in ay kaalmo ka qaadaneysay Chad , oo u shaqayn jirtay sidii marin loogu talagalay saadka milatari iyo calooshood u shaqeystayaal si ay u gaaraan RSF ee Suudaan. Hay'adaha xuquuqul insaanka ayaa tilmaamay in colaada Sudan ay ka mid tahay "dhibaatada bini'aadantinimo ee ugu xun aduunka", halka wadamada shisheeye sida UAE ay sii wadeen inay hub iyo qalab siiyaan dhinacyada is haya. Wararka ayaa sidoo kale daaha ka qaaday in Imaaraatka Carabta ay sheegteen in ay qaadeen olole bini'aadantinimo oo gargaar loogu fidinayo dadka Suudaan. Dhab ahaantii, waxa ay balaadhinaysay hawl-gal qarsoodi ah oo hub, lacag iyo xataa diyaaradaha aan duuliyaha lahayn ee aan duuliyaha lahayn ee aan duuliyaha lahayn ee xoogga leh u gudbinaysay maleeshiyada Suudaan. Saraakiishu waxay sheegeen in Imaaraadku doorkii ugu saamaynta badnaa ka ciyaarayay sidii uu u hurin lahaa xiisadda, iyagoo dhinaca kale ballan qaaday inay fududayn doonaan. Bishii Oktoobar 2024, Suudaan waxay warqad labaad oo rasmi ah u qortay UNSC, iyadoo ugu baaqday inay tallaabo adag ka qaado gardarrada joogtada ah ee Imaaraadku ku hayo Suudaan. Wasaaradda arrimaha dibadda Suudaan ayaa sidoo kale sheegtay in Imaaraadku aanu ahayn taageere dadban oo kaliya ee RSF, balse uu yahay "ciyaaryahan safka hore ah oo xun oo dagaalka gardarada ah" ka dhanka ah Suudaan. Bishii Disembar 2024, ECDHR waxay iftiimisay arrimaha xuquuqul insaanka ee UAE iyo maqnaanshaha madax-bannaanida garsoorka, inta badan waxay diiradda saaraysaa maxkamadaynta caddaalad-darrada ah ee u horseedaysa eedaysanayaasha inay wajahaan xaalado xadhig ah. Dacwadaha noocan oo kale ah ayaa inta badan loo qabtaa si qarsoodi ah oo qareennada eedaysanayaasha waa la dayacay inay helaan galka dacwadaha iyo waraaqaha maxkamadda. Sharciga Imaaraatka Carabta ee 2014-ka ee ka hortagga argagixisanimada waxaa loo adeegsadaa in lagu dhaqan geliyo mamnuucista safarka, xabsi daa’im iyo xitaa dil toogasho ah dadka naqdiya nidaamka iyo kuwa maamula urur. ECDHR ayaa sheegtay in sharciga Imaaraatka Carabta u degsan la dagaalanka argigixisada uu yahay mid lagu caburinayo xoriyatul qawlka waxayna ku baaqday in dowlada imaaraadku ay wax ka badasho. Isagoo tilmaamay in nidaamka garsoorka dalka uu u baahan yahay hufnaan iyo madax-bannaani dheeraad ah, hay’adda xuquuqul insaanka ayaa sheegtay in loo baahan yahay in la sameeyo guddi madax-bannaan oo dib u eegis ku sameeya dhammaan eedeymaha la xiriira jirdilka, xarigga qarsoodiga ah, iyo maxkamadeynnada caddaalad-darrada ah. Bishii Janaayo 2025, Human Rights Watch (HRW) ayaa daabacday warbixin muujineysa xadgudubyada ka dhanka ah xuquuqul insaanka ee Imaaraadku geystay 2024-kii, iyadoo inta badan diiradda saareysa maxkamadeynta baahsan ee aan cadaaladda ahayn. Waxay tilmaamtay kiiska ku lug leh xad-gudubyo badan oo muhiim ah, halkaas oo 44 qof oo ka mid ahaa "UAE94" si xaqdarro ah loogu xukumay laguna xukumay eedo la xiriira argagixisanimo. HRW waxay dhaleecaysay adeegsiga Imaaraatka Carabta Xeerka Ciqaabta Federaalka iyo Xeerka Dembiyada Internetka si ay u aamusiyaan dhaleecaynta dawladda, saxafiyiinta, mucaaradka iyo dadka u dhaqdhaqaaqa, iyadoo la xaddiday xorriyaddooda hadalka. Bishii Luulyo 2024, mas'uuliyiinta Imaaraatka ayaa 57 Bangladeshi u dhashay ku xukumay xabsi daa'in, sababo la xiriira mudaaharaadyo ka dhacay Imaaraadka oo looga soo horjeedo dowladdooda. Warbixintu waxa ay ku eedaysay Imaaraatka in ay caddeeyeen muuqaalkeeda iyada oo martigelinaysa dhacdooyin waaweyn oo caalami ah sida COP28, kuwaas oo la kulmay dhaleecayn ku saabsan ka qayb qaadashada joogtada ah ee wax soo saarka shidaalka iyo xadgudubyada xuquuqda aadanaha. Waxay kaloo walaac ka muujisay doorka Imaaraadku ku leeyahay hubaynta iyo taageerada RSF ee colaadda Suudaan, iyadoo dhanka kale jabinaysa cunaqabataynta hubka ee Qaramada Midoobay. HRW waxay ku boorisay UNSC inay cusboonaysiiyaan oo ay xoojiyaan cunaqabataynta Suudaan ee 1591, iyo inay cunaqabatayn ku soo rogaan kuwa ku xadgudba, oo ay ku jiraan kuwa Imaaraadka.

Shaqaale muhaajiriin ah

Shaqaalaha soo galootiga ah ee ku sugan Imaaraadka looma ogola inay ku biiraan ururada shaqaalaha ama shaqo joojin sameeyaan. Kuwa shaqo joojinta sameeya waxay halis gelin karaan xabsiga iyo masaafurinta, sida lagu arkay 2014 markii daraasiin shaqaale ah loo tarxiilay shaqo joojin. Isutagga Ururka Shaqaalaha Caalamiga ah ayaa ugu baaqay Qaramada Midoobay inay baarto caddaymaha sheegaya in kumanaan ka mid ah shaqaalaha muhaajiriinta ah ee Imaaraadka loola dhaqmo sidii shaqo addoonnimo. 2019, baaritaan uu sameeyay The Guardian ayaa shaaca ka qaaday in kumanaan ka mid ah shaqaalaha dhismaha ee soogalootiga ah ee ka shaqeeya kaabayaasha iyo mashaariicda dhismaha bandhigga Imaaraadka Carabta ee Expo 2020 ay ku shaqeynayeen jawi aan ammaan ahayn. Qaar ayaa xitaa la kulmay xaalado halis ah oo ay sabab u tahay arrimaha wadnaha iyo xididdada dhiigga. Saacado dheer oo qorraxdu ku jireen ayaa ka dhigay kuwo u nugul istaroogga kulaylka. Warbixin la soo saaray bishii Janaayo 2020 ayaa iftiimisay in loo shaqeeyayaasha Imaaraatka Carabta ay si xun uga faa’iidaystaan shaqaalaha Hindida oo ay ku qaataan fiisaha dalxiiska , taas oo ka sahlan kana jaban warqadaha shaqada . Shaqaalahan soogalootiga ah ayaa u furan in lagu xad-gudbo shaqada , halkaas oo ay sidoo kale ka baqayaan ka-faa'iidaysiga sharci-darrada awgeed. Ka sokow, arrintu wali waa mid aan la garanayn maadaama xogta fiisaha booqashada aan lagu haynin labadaba UAE iyo Hindida socdaalka iyo diiwaannada shaqada. 2dii Maajo 2020, Qunsulka Guud ee India ee Dubai , Vipul, ayaa xaqiijiyay in in ka badan 150,000 oo Hindi ah oo ku nool Isutagga Imaaraadka Carabta ay isu diwaangaliyeen in lagu celiyo dalkoodii iyada oo loo marayo ikhtiyaarka diiwaangelinta elektaroonigga ah ee ay bixiso qunsuliyadaha Hindiya ee Imaaraadka. Marka loo eego tirooyinka, 25% codsadayaasha ayaa waayay shaqooyinkoodii halka ku dhawaad 15% ay ku xayiran yihiin dalka sababo la xiriira xannibaadda. Ka sokow, 50% wadarta codsadayaasha waxay ka yimaadeen gobolka Kerala , India. 9kii Oktoobar 2020, The Telegraph ayaa soo warisay in shaqaale badan oo muhaajiriin ah laga tagay, maadaama ay ku waayeen shaqooyinkooda iyada oo lagu jiro dhaqaalaha sii adkeynaya COVID-19 dartiis . Ururo kala duwan oo xuquuqul insaanka u dooda ayaa walaac xoogan ka muujiyay xadgudubka lagu eedeeyay shaqaalaha soogalootiga ah ee ay ku kacayaan qandaraaslayaasha waaweyn ee qabanqaabinaya Expo 2020. Bixiyaha xalinta ganacsiga ee UAE German Pavilion ayaa sidoo kale lagula xisaabtamayaa xadgudubka shaqaalaha muhaajiriinta ah.

Siyaasadda deegaanka

Dalku waa hormuudka soo saarista saliidda iyo gaasta . Isticmaalkeeda tamarta qofkiiba waa ku dhawaad 370 Gigajoule . qiiqa kaarboon laba ogsaydh ee Imaaraatku qofkiiba waa mid aad u sarreeya, isagoo kaalinta lixaad ka galay dalalka caalamka. Dhawaan, waxay samaysay dadaallo ay nafteeda ku sii waari karto. Waxaa ka mid ah: Dejinta yoolka lagu dhimayo qiiqa GHG 31% marka la barbardhigo xaalad ganacsi marka la gaaro 2030 lana gaaro eber saafiga ah 2050. Daah-furka barnaamij si looga dhigo 3-da qaybood ee ugu badan ee qiiqa sii daaya, 40% tamar hufan . Daahfurka qaar ka mid ah barnaamijyada la xidhiidha dhismaha cagaaran . Dib u habeynta 30,000 oo dhismo oo keliya, waa in ay jartaa 1 milyan oo tan oo qiiq ah. Kor u qaadida gaadiidka dadweynaha iyo qaar kale. Sida laga soo xigtay ilo rasmi ah, gudaha Dubai, "saamiga gaadiidka tirada badan ee dhaqdhaqaaqa dadku wuxuu kordhay min 6 boqolkiiba 2006 ilaa 20.61 boqolkiiba 2022." Si wada jir ah USA wadanku wuxuu 17 bilyan oo doolar ku maalgaliyay beero waara

Dhaqaalaha

Isutagga Imaaraatka xirmooyinka ayaa ka soo baxay isku dhafka qabiilada Baadiyaha ilaa mid ka mid ah dowladaha ugu qanisan ilaalinta ku dhow 50 sano gudahood, iyaga oo ku faanaya mid ka mid ah GDP-ga ugu sarreeya (PPP) tirooyinka ilaalinta. Kobaca dhaqaaluhu waxa uu ahaa mid wanagsan oo joogto ah ilaa taariikhda isbahaysigan da'da yar ee imaaradaha oo leh hakad kooban oo hoos u dhac dhaqaale ah, tusaale ahaan xiisadii dhaqaale iyo dhaqaale ee caalamka sanadihii 2008-09, iyo sano oo isku dhafan oo sano 2015 ilaa 2019. Intii u koobay 2000 iyo 2018 . Waa dhaqaalaha labaad ee ugu weyn GCC ( ka dib ganacsiga), with a nominal gross domestic product (GDP) of US$414.2 billion, and a real GDP of 392.8 billion constant 2010 USD in 2018 Tan iyo markii ay xornimada qaateen 1971, dhaqaalaha Imaaraadka waxa uu kor u kacay ku dhawaad 231 jeer ilaa 1.45 trillion ganacsiga ilaa 1.2 trillion AED, kobaca ku dhawaad 28 jeer laga soo bilaabo 1981 ilaa 2012 Hadda, Imaaraadku wuxuu ka mid yahay waddamada ugu qanisan adduunka, iyadoo GDP qofkiiba uu ku dhawaad 80% ka sarreeya celceliska OECD

Sida cajiibka ah ee kobaca dhaqaale ee Imaaraadka, wadarta dadka waxay kor u kacday qiyaastii 550,000 1975 ilaa 10 milyan 2018. Kobacani wuxuu inta badan sabab u yahay qulqulka shaqaalaha ajnabiga ah ee dalka soo galaya, taas oo ka dhigaysa dadka qaranka ee laga tirada badan yahay. Imaaraadku waxa uu leeyahay nidaam u gaar ah suuqa shaqada, kaas oo deganaanshaha UAE ay ku xidhan tahay xeerarka fiisaha adag. Nidaamkani waa faa'iido weyn marka la eego xasilloonida dhaqaalaha guud, maadaama saadka shaqaaluhu uu si dhakhso ah ula qabsado baahida inta lagu jiro wareegyada ganacsiga dhaqaalaha. Tani waxay u ogolaanaysaa dawladda in shaqo la'aanta dalka ka jirta ay ku hayso heer aad u hooseeya oo ka yar 3%, sidoo kale waxay siinaysaa dawladda fursad dheeraad ah oo ku saabsan siyaasadda dhaqaalaha - halkaas oo dawladaha kale ay inta badan u baahan yihiin inay sameeyaan is-dhaafsi u dhexeeya la dagaalanka shaqo la'aanta iyo la dagaalanka sicir-bararka. Intii u dhaxaysay 2014 iyo 2018, hoyga iyo cuntada, waxbarashada, macluumaadka iyo isgaarsiinta, farshaxanka iyo madadaalada, iyo waaxaha hantida maguurtada ah ayaa si xad dhaaf ah uga shaqeeyay dhanka kobaca, halka dhismaha, saadka, adeegyada xirfada, dadweynaha, iyo saliida iyo gaaska ay hoos u dhacday. Dhanka tartanka, bishii Juun 2024 ayaa la sheegay in Imaaraadku uu kor u kacay saddex meelood oo uu galay kaalinta 7aad ee 10ka waddan ee ugu sarreeya tartanka IMD World. Qiimeyntan waxaa soo saaray Xarunta Tartanka Adduunka ee Machadka Horumarinta Maareynta (IMD) ee Switzerland

Dalxiiska

Dalxiiska wuxuu u shaqeeyaa sidii waax kobac ah oo loogu talagalay dhammaan dhaqaalaha UAE. Dubai waa meesha ugu sareysa ee loo dalxiis tago ee Bariga Dhexe. [ 193 ] Marka loo eego sanadlaha MasterCard Global Destination Cities Index, Dubai waa meesha shanaad ee dalxiiska ugu caansan adduunka. Dubai waxay haysataa ilaa 66% dhaqaalaha dalxiiska Imaaraadka Carabta, iyadoo Abu Dhabi ay leedahay 16% iyo Sharjah 10%. Dubai waxay soo dhawaysay 10 milyan oo dalxiisayaal ah 2013kii. Imaaraadku wuxuu leeyahay kaabayaashii dhaqaale ee ugu horumarsanaa uguna horumarsanaa gobolka. Ilaa 1980-meeyadii, Imaaraadku waxa uu balaayiin doollar ku bixinayey kaabayaasha dhaqaalaha. Horumarradan ayaa si gaar ah uga muuqda imaaradaha waaweyn ee Abu Dhabi iyo Dubai. Imaarada waqooyi ayaa si degdeg ah u raacaya qaabkaas, iyaga oo siinaya dhiirigelin weyn horumarinta guryaha iyo guryaha ganacsiga. Kharashka dalxiiska ee soo gelaya UAE ee 2019 ayaa ahaa 118.6 boqolkiiba kharashka dalxiiska ee dibadda ka baxa. Laga bilaabo 6 Janaayo 2020, fiisooyinka dalxiiska ee Imaaraadka Carabta waxay shaqeynayaan shan sano. Waxaa la saadaaliyay in socdaalka iyo warshadaha dalxiisku ay ku biirin doonaan ilaa 280.6 bilyan dirham Imaaraadka Carabta Imaaraadka Carabta marka la gaaro 2028. Dalxiiska ugu weyn ee dalka waxaa ka mid ah Burj Khalifa caanka ah ee Dubai , munaaradda ugu dheer adduunka; Jasiiradaha Adduunka iyo Palm Jumeirah sidoo kale Dubai; Masjidka weyn ee Sheikh Zayed iyo Yas Marina Circuit ee Abu Dhabi ; Buuraha Al Xajar ee Fujairah . Gaarka ah ee nolosha saxaraha dabiiciga ah ee dalka, gaar ahaan kuwa reer Baadiyaha ah , ayaa sidoo kale fududeynaya warshadaha dalxiiska ee dalka. Imaaraadku wuxuu kala duwanayn doonaa qaybtiisa dalxiiska iyadoo la bilaabayo khamaarka casino . Wynn Al Marjan Island ee Ras Al Khaimah ayaa ka muuqan doona casino ugu horeysay ee dalka iyo sidoo kale waxay noqon doontaa dalka ugu horeysay ee dalxiiska isku dhafan marka la furo 2027. Abu Dhabi ayaa lagu wadaa inay noqoto guriga Disneyland Abu Dhabi , beerta mawduuca Disney ee ugu horeysa ee Bariga Dhexe

Gaadiidka

Gegida caalamiga ah ee Dubai ayaa noqday gagida diyaaradaha ugu mashquulka badan aduunka ee ay raacaan taraafikada rakaabka caalamiga ah sanadkii 2014, isagoo dhaafay London Heathrow . Gegida caalamiga ah ee Abu Dhabi waa madaarka labaad ee ugu weyn UAE. Sababo la xiriira balaarinta lagu dhawaaqay ee garoonka Al Maktoum 28ka Abriil 2024, Gegida Caalamiga ah ee Dubia waa la xirayaa marka la dhammeeyo balaadhinta garoonka Al Maktoum.

Abu Dhabi , Dubai , Sharjah , Ajman , Umm Al Quwain , iyo Ras Al Khaimah waxaa isku xidha jidka wayn ee E11 , kaas oo ah wadada ugu dheer dalka imaaraadka carabta. Dubai gudaheeda, marka lagu daro Metro Dubai , Tram Dubai iyo Palm Jumeirah Monorail waxay sidoo kale isku xiraan qaybo gaar ah oo magaalada ah. Waxa kale oo jira bas, tagsi, abra (doonta dhaqameed), iyo shabakad taxi-biyood oo ay maamusho RTA. T1 , nidaamka taraamka laba-dabaq ee ku yaal Downtown Dubai , waxay shaqeynayeen 2015 ilaa 2019. Salik, oo macneheedu yahay "furan" ama "cad", waa nidaamka aruurinta lacagaha elektaroonigga ah ee Dubai oo la bilaabay bishii Luulyo 2007 waana qayb ka mid ah nidaamka maareynta ciriiriga gaadiidka ee Dubai. Mar kasta oo mid ka mid ah uu soo maro barta lacag bixinta ee Salik, lacagta ayaa laga jarayaa koontada taleefoonka ee darawalada iyadoo la isticmaalayo tignoolajiyada horumarsan ee Soo noqnoqoshada Raadiyaha (RFID). Waxaa jira afar dhibcood oo Salik ah oo la dhigo goobaha istiraatiijiga ah ee Dubai: buundada Al Maktoum , buundada Al Garhoud , iyo hareeraha wadada Sheikh Zayed ee Al Safa iyo Al Barsha

1,200 km (750 mi) oo tareen dalka oo dhan ah ayaa dhismihiisa lagu wadaa kaas oo isku xiri doona dhamaan magaalooyinka waaweyn iyo dekedaha. Dubia Metro waa shabkada tareenada magaalo ee ugu horeyay ee Jasiirada Carabta . Dekadaha ugu waaweyn ee Imaaraadka Carabta waxaa ka mid ah Dekedda Khaliifa , Dekedda Zayed , Dekedda Jebel Cali , Dekedda Rashiid , Dekedda Khaalid , Dekedda Siciid , iyo Dekedda Khor Fakkan. Imaaraadku waxay sii kordhayaan horumarinta saadka iyo dekedahooda si ay uga qayb qaataan ganacsiga u dhexeeya Yurub iyo Shiinaha ama Afrika. Ujeedadaas awgeed, dekedaha si degdeg ah ayaa loo balaadhinayaa, waxaana lagu samaynayaa maalgashi xagga farsamada ah. Imaaraadku taariikh ahaan waa qayb ka mid ah Jidka Xariirta Badda ee ka baxa xeebta Shiinaha ilaa koonfurta iyadoo la sii marayo cirifka koonfureed ee Hindiya ilaa Mombasa , halkaas oo la sii maro Badda Cas ee Suez Canal ilaa Mediterranean-ka, halkaas ilaa gobolka Sare ee Adriatic iyo xuddunta waqooyiga Talyaaniga ee Trieste oo leh isku xirka tareenka ee Bartamaha Yurub , Bariga Yurub, iyo Waqooyiga Badda .

Isgaarsiinta

Imaaraadka waxaa ka shaqeeya laba shirkadood oo isgaarsiineed , Etisalat iyo Emirates Integrated Telecommunications Company ("du"). Etisalat waxa ay ku shaqaynaysay monopoly ilaa du ay bilawday shaqada mobilada bishii February 2007. Macaamiisha Internetka waxa la eryay in ay korodho 0.904 milyan 2007 ilaa 2.66 milyan sanadka 2012 . Adeegyada wireless-ka ee 5G ayaa lagu rakibay dalka oo dhan sanadka 2019 iyadoo lala kaashanayo Huawei .

VAT

Dawladda Imaaraadku waxay dalka ka hirgalisay cashuurta qiimaha lagu kordhiyey (VAT) laga bilaabo 1-da January 2018, iyada oo ku kacaysa halbeeg dhan 5%. [ 259 ] Iyadoo ay dawladdu wali hagaajin karto habaynta saxda ah ee VAT, uma badna in wax cashuuro cusub ah la soo saari doono mustaqbalka la filayo. Canshuuraha dheeraadka ah ayaa burburin doona mid ka mid ah waxyaabaha ugu muhiimsan ee Imaaraadku ku soo jiito ganacsiyada dalka ka jira, waxayna culeys weyn saaraysaa dhaqaalaha.

Tirakoobka dadweynaha

Skyline of Dubai , magaalada ugu weyn ee Imaaraadka Carabta

Marka loo eego qiyaas uu sameeyay Baanka Adduunka , tirada dadka UAE ee 2020 waxay ahayd 9,890,400. Soo galootigu waxay ahaayeen 88.52% halka Imaaraadku ka dhigay inta soo hadhay 11.48%. Isku dheelitir la'aantan gaarka ah waxaa sabab u ah heerka socdaalka saafiga ah ee sida gaarka ah u sarreeya ee dalka oo ah 21.71, kan ugu sarreeya adduunka . Dhalashada UAE aad bay u adag tahay in la helo aan ka ahayn fayl-garayn oo keliya oo lagu bixiyo xaalado gaar ah.

Imaaraadku isir ahaan wuu kala duwan yahay. Shanta jinsiyadood ee ugu dadka badan imaaradaha Dubai, Sharjah, iyo Ajman waa Hindi (25%), Pakistani (12%), Emirati (9%), Bangladeshi (7%), iyo Filibiin (5%). Muhaajiriinta ka yimid Yurub, Australia, iyo Waqooyiga Ameerika waxay ka kooban yihiin ku dhawaad 100,000 oo dadweynaha ah. Inta kale ee dadwaynaha waxay ka soo jeedaan dawladaha kale ee Carabta . Qiyaastii 88% dadka ku nool Imaaraadka Carabta waa magaalo. Celceliska rajada noloshu waxay ahayd 76.7 2012, oo ka sarraysa waddan kasta oo Carbeed. Marka la eego saamiga lab / dhedig ee 2.2 lab ee dheddigga kasta ee tirada guud ee dadweynaha iyo 2.75 ilaa 1 kooxda da'da 15-65 , Isku dheelitir la'aanta jinsiga UAE ayaa ah tan labaad ee ugu sareysa adduunka ka dib Qatar.

Luuqad

Casriga casriga ah Carabi waa luqadda qaranka ee Imaaraadka Carabta. Ingiriisigu waa luqadda ugu badan ee lagu hadlo, ka dib heshiisyada Ingiriisiga Ingiriiska . Emirati Carabi , noocyo kala duwan oo ah Gacanka Carabiga , waxaa ku hadla afka hooyo dadka Imaaraadku. Islaamku waa diinta ugu weyn waana diinta rasmiga ah ee dawladda Imaaraadka Carabta. Dawladdu waxay raacdaa siyaasad u dulqaadanaysa diimaha kale oo marar dhif ah ayay faragelisaa hawlaha diineed ee dadka aan muslimka ahayn. Waxa jira Sunni ka badan Shiicada Muslimiinta ku nool Imaaraadka Carabta, iyo 85% dadka Imaaraadku waa Muslimiin Sunni ah. Inta badan 15% ee soo hadhay waa Muslimiin Shiico ah, kuwaas oo ku badan Imaaradaha Dubai iyo Sharjah . In kasta oo aan la hayn tirokoob rasmi ah oo ku saabsan burburka u dhexeeya Sunniga iyo Shiicada Muslimiinta ee degan dadka aan dhalashada haysan, haddana qiyaasaha warbaahintu waxay soo jeedinayaan in ka yar 20% dadka Muslimiinta ah ee aan dhalashada haysanin ay yihiin Shiico. Masjidka weyn ee Sheikh Zayed ee Abu Dhabi waa masaajidka ugu weyn dalka waana goob dalxiis oo weyn. Cibadi waxay ku badan tahay Cumaaniyiinta Imaaraadka, halka saamaynta suufiyada ay sidoo kale jiraan. Masiixiyiinta ayaa 9% ka ah tirada guud ee dadka Imaaraadka Carabta, marka loo eego tirakoobkii 2005; qiyaasaha 2010 ayaa soo jeediyay tiro dhan 12.6%. Roman Catholics iyo Protestants waxay sameeyaan qaybo muhiim ah oo ka mid ah Masiixiyiinta laga tirada badan yahay. Wadanku waxa uu leeyahay in ka badan 52 kaniisadood 2023. Masiixiyiin badan oo ku sugan Isutagga Imaaraadka Carabta ayaa asal ahaan ka soo jeeda Aasiya, Afrikaan, iyo Yurub, oo ay la socdaan waddamada Bariga Dhexe sida Lubnaan, Suuriya, iyo Masar. Isutagga Imaaraatka Carabta waxay ka kooban tahay qayb ka mid ah Vicariate Rasuullada ee Koonfurta Carbeed iyo Basharka Rasuullada Vicar Paul Hinder wuxuu xaruntiisu tahay Abu Dhabi . Jaaliyad yar oo Yuhuudi ah ayaa ku nool Imaaraadka Carabta. Kahor 2023, waxaa jiray hal sunagog oo caan ah oo ku yaal Dubai , kaas oo furnaa ilaa 2008 iyo sunagogga sidoo kale soo dhaweeya booqdayaasha. Sunagog kale, Moses Ben Maimon Synagogue ayaa la dhameeyay 2023 iyada oo qayb ka ah dhismaha Guriga Qoyska Abraham ee Abu Dhabi . Laga bilaabo 2019, sida uu qabo Rabbi Marc Schneier oo ka tirsan aasaaska fahamka qowmiyadaha , waxaa lagu qiyaasaa inay jiraan ilaa 150 qoys ilaa 3,000 oo Yuhuud ah oo si xor ah ugu nool oo cibaadaysanaya gudaha UAE Koonfurta Aasiya ee Imaaraadka Carabta ayaa ah qowmiyadda ugu badan dalka. In ka badan 2 milyan oo muhaajiriin Hindi ah (badanaa ka yimid gobollada koonfureed ee Kerala , Andhra Pradesh , Xeebta Karnataka , iyo Tamil Nadu ) ayaa lagu qiyaasaa inay ku nool yihiin UAE. Waxaa hadda jira saddex macbadyo Hindu ah oo ku yaal waddanka. Diimaha kale ayaa sidoo kale ka jira Imaaraadka Carabta, oo ay ku jiraan Jainism , Sikhism , Budhiism , Juudism , Bahá'ís , iyo Druze . Wasiirka arrimaha dibadda iyo iskaashiga caalamiga ah ee Imaaraatka Carabta, Abdullah bin Zayed , ayaa sanadka 2019 ku dhawaaqay nashqadaynta iyo dhismaha guriga Abrahamic Family House , kaas oo u shaqayn doona sidii dhismo diimo ah oo ay ku yaalaan macbad , masaajid iyo kaniisad ku taal Jaziirada Sadiyat ee Abu Dhabi .

Waxbarashada

Hall City Hall waa dhismaha ugu weyn ee ku yaal magaalada Jaamacadda ee Sharjah . Xafladaha qalin-jabinta ee Jaamacadda Mareykanka ee Sharjah , Jaamacadda Sharjah , iyo Kulliyadaha Tignoolajiyada Sare ayaa si gaar ah halkan loogu qabtaa.

Nidaamka waxbarashada ilaa heerka dugsiga sare waxaa maamula Wasaaradda Waxbarashada dhammaan imaaradaha marka laga reebo Abu Dhabi, halkaas oo ay ka hooseeyeen waxbarashada waxbarashada iyo Aqoonta . dugsiyada sare waxay u qaybsan yihiin dugsiyo hoose , dugsi dhexe iyo dugsi sare . Dugsiyadda dawliga ah ayaa ah kuwa ay maaddo macalliso, manhajka waxbarashada waxa loo sameeyay si uu u waafajiyo himilooyinka calaamadaha ee saldhigga. Dhexdhexaadka waxbarashada ee dugsiga dadwaynaha waa Carabi iyadoo muuqalka la saarayo saliimka luqadaha. Waxa kale oo jira dugsiyo badan oo gaar loo leeyahay oo si caalami ah loo aqoonsan yahay. Dugsiyada Dawliga ah ee dalka waa u bilaash baxay, halka sababta laga qaado dugsiyada gaarka loo leeyahay ay kala duwan yihiin. Nidaamka waxbarashada sare waxa la socda tacliinta sare. Wasaaraddu waxay kaloo mas'uul ka tahay inay ardayda geliso machadyada buuga ee jaamacadda . Heerka aqoonta dadka waaweyn ee 2015 waxay ahayd 93.8%. Imaaraadku waxa uu muujinayay uu u qaboojiyeey iyo cilmi- maqal. Shirkadaha waxaa ka mid ah samaynta tayeynta cilmi-baarista CERT iyo waxay hoos u dhigtay Masdar ee Sayniska iyo Tign-ka tayada iyo horumarinta ganacsiga. Marka loo eego QS Rankings, Jaamacadda ugu sareysa ee dalka waa Jaamacadda Jaamacadda (421-430th baahinta oo dhan), Jaamacadda Khalifa (441-450th baahinta oo dhan), Jaamacadda Mareykanka ee Sharjah (431-440th), iyo Jaamacadda Sharjah (551-600th fiirsashada). Ikhtiyaarka koowaad 33aad ka galay Tusaha Hal-abuurka Caalamiga ah ee 2021, marka loo eego 36th ee 2019.

Caafimaadka

Cimriga nolosha ee dhalashada UAE waa 76.96 sano. Cudurka wadnaha waa sababta ugu weyn ee dhimashada UAE, oo ka kooban 28% wadarta dhimashada; Sababaha kale ee ugu waaweyn waa shilalka iyo dhaawacyada , malignancies , iyo cilladaha ku dhasha . Marka loo eego xogta Ururka Caafimaadka Adduunka ee 2016 , 34.5% dadka qaangaarka ah ee ku nool UAE waa kuwo caafimaad ahaan cayilan , oo leh index mass index (BMI) oo ah 30 ama ka badan. Bishii Febraayo 2008, Wasaaradda Caafimaadka ayaa soo bandhigtay istaraatiijiyad caafimaad oo shan sano ah oo loogu talagalay waaxda caafimaadka dadweynaha ee imaaradaha woqooyiga, taas oo hoos imaanaysa qorshaheeda oo, si ka duwan Abu Dhabi iyo Dubai, aan lahayn maamulo daryeel caafimaad oo gaar ah. Istaraatiijiyadu waxay diiradda saaraysaa midaynta siyaasadda daryeelka caafimaadka iyo hagaajinta helitaanka adeegyada daryeelka caafimaadka qiimo macquul ah, isla markaana yaraynaysa ku tiirsanaanta daaweynta dibadda. Wasaaraddu waxay qorsheyneysaa inay ku darto saddex isbitaal oo hadda ah 14, iyo 29 xarumaha caafimaadka aasaasiga ah ee hadda jira 86. Sagaal ayaa la qorsheeyay in la furo 2008. Soo bandhigida caymiska caafimaadka ee qasabka ah ee Abu Dhabi ee loogu talagalay qurba-joogta iyo kuwa ku tiirsan waxay ahayd darawal weyn oo dib-u-habeyn ku ah siyaasadda daryeelka caafimaadka. Muwaaddiniinta Abu Dhabi waxaa la keenay nidaamka laga soo bilaabo 1 Juun 2008 Dubai waxay raacday shaqaalaheeda dawladda. Ugu dambayntii, sida uu dhigayo sharciga federaalka, Imaaraad kasta iyo qurbe-joog kasta oo dalka ku nool waxa uu dabooli doonaa caymis caafimaad oo khasab ah oo hoos imanaya nidaam midaysan oo khasab ah. Dalku wuxuu ka faa'iiday dalxiisayaal caafimaad oo ka kala yimid dhammaan Golaha Iskaashiga ee Dawladaha Carabta ee Gacanka . Imaaraadku waxa uu soo jiitaa dalxiisayaasha caafimaad ee doonaya qalliinka isqurxinta iyo hababka horumarsan, qalliinka wadnaha iyo laf dhabarta, iyo daawaynta ilkaha, maadaama adeegyada caafimaad ay ka heer sarreeyaan dalalka kale ee Carabta ee Gacanka Faaris

Dhaqanka

Dhaqanka imaaraadku waxa uu ku salaysan yahay dhaqanka Carabta waxaana saamayn ku yeeshay dhaqamada Faaris , Hindiya iyo Bariga Afrika . Qaab dhismeedka Carabta iyo Carabta waxyooday waa qayb ka mid ah muujinta aqoonsiga Imaaraatka maxalliga ah. Saamaynta Carabtu ku leedahay dhaqanka imaaraatka waxay si muuqata uga dhex muuqanaysaa qaab dhismeedka Imaaraatka ee soo jireenka ah iyo fanka dadweynaha . Tusaale ahaan, munaaradda dabaysha ee gaarka ah oo kor u kacda dhismayaasha Imaaraatka ee dhaqanka, Barjeel , waxay noqotay calaamad lagu garto dhismaha Imaaraatka waxaana loo aaneynayaa saameynta Carabta. Saamayntan waxa ay ka timid ganacsatadii ka soo qaxday nidaamkii cashuuraha ee Faaris horraantii qarnigii 19aad iyo lahaanshaha Imaaraatka ee dekedaha ku yaal xeebta Carabta, tusaale ahaan dekedda Al Qassimi ee Lingeh. Isutagga Imaaraadka Carabta waxa ku nool bulsho kala duwan. Dhaqaalaha Dubai wuxuu aad ugu tiirsan yahay ganacsiga caalamiga ah iyo dalxiiska, waana u furan yahay dadka soo booqda, halka bulshada Abu Dhabi ay aad u badan tahay gudaha maadaama dhaqaalaha magaaladu uu diiradda saarayo soo saarista shidaalka. Fasaxyada waaweyn ee Imaaraadka Carabta waxaa ka mid ah Ciidul Fitriga , oo ku beegan dhammaadka Ramadaan , iyo maalinta Qaranka (2 Disembar), oo ku astaysan aasaaska Imaaraadka Carabta. Ragga Imaaraatka ah waxay door bidaan inay xidhaan kandura , khamiis cad oo dhererka anqawga ah oo laga tolo dhogorta ama suufka, dumarka Imaaraatkuna waxay xidhaan abaya , maro madow oo ka badan oo daboolaya inta badan qaybaha jidhka. Gabayaagii ugu horeyay ee Imaaraatka laga yaqaan waa Ibnu Majid , waxa uu dhashay intii u dhaxaysay 1432 ilaa 1437 kuna dhashay Ras Al-Khaymah. Qoraaga Imaaraatka ee ugu caansan waa Mubarak Al Oqaili (1880-1954), Salem bin Ali al Owais (1887-1959), iyo Ahmed bin Sulayem (1905-1976). Saddex kale oo gabayaa ah oo Sharjah ah, oo loo yaqaan kooxda Xiirah, ayaa la arkayaa in ay si weyn u saameeyeen Apollo iyo gabayada Romantic . Bandhiga Caalamiga ah ee Buugaagta Sharjah waa kan ugu da'da weyn uguna weyn dalka. Liiska matxafyada Imaaraadka Carabta waxaa ku jira qaar ka mid ah sumcadda gobolka, oo ay ugu caansan tahay Sharjah oo leh Degmada Heritage oo ka kooban 17 madxaf, oo 1998-kii ahayd Caasimadda Dhaqanka ee Dunida Carabta. Dubia, aagga Al Quoz ayaa soo jiitay tiro ka mid ah goobaha farshaxanka iyo sidoo kale matxafyada sida Matxafka Gaarka ah ee Salsali . Abu Dhabi waxay ka dhistay jaziiradda Sadiyat xaafad dhaqameed . Lix mashruuc oo waaweyn ayaa la qorsheeyay, oo ay ku jiraan Guggenheim Abu Dhabi iyo Louvre Abu Dhabi . Dubai waxa kale oo ay qorshaynaysaa in ay dhisto madxafka Kunsthal iyo degmo loogu talo galay galleries iyo fanaaniinta. Dhaqanka imaaraadku waa qayb ka mid ah dhaqanka Carabta bari . Liwa waa nooc ka mid ah muusiga iyo qoob ka ciyaarka lagu sameeyo gudaha, gaar ahaan bulshooyinka ay ku jiraan faraca dadka Bantu ee ka soo jeeda gobolka harooyinka waaweyn ee Afrika . Bandhiga Desert Rock Festival ee Dubai sidoo kale waa xaflad kale oo weyn oo ka kooban farshaxanada birta culus iyo dhagaxyada. Shineemada Imaaraadka Carabta ayaa ah mid aad u yar laakiin way sii fidaysaa.

Cunto

Qaxwaha Carabiga oo leh lugaimat , macaan imaaraad dhaqameed

Cunto-dhaqameedka Imaaraatku waxa ay had iyo jeer ahaan jireen bariis, kalluun, iyo hilib. Dadka Imaaraatka Carabta ayaa inta badan cuntadooda ka qaatay wadamada kale ee Galbeedka iyo Koonfurta Aasiya sida Iran, Saudi Arabia, Oman, Pakistan, iyo India. Cuntooyinka badda ayaa qarniyo badan ahaa tiir-dhexaadka cuntada Imaaraatka. Hilibka iyo bariiska ayaa ah cuntooyinka kale ee daruuriga ah, oo ay ku jiraan wan iyo hilib lo'aad oo ay door bidaan ariga iyo hilibka lo'da. Cabitaanada caanka ah waa qaxwaha iyo shaaha, kuwaas oo lagu kabi karo karoom ama saffron si ay u helaan dhadhan gaar ah. Cuntooyinka dhaqanka ee Emirate-ka ee caanka ah waxaa ka mid ah seddexda , machboos , khubisa , khameer , iyo rootiga chabab iyo kuwo kale halka lugaimat uu yahay macmacaan caan ah oo imaarati ah. Saamaynta dhaqanka reer galbeedka, cuntada degdega ah waxay noqotay mid aad caan u ah dhalinyarada, ilaa heer la qabtay olole lagu muujinayo khatarta cuntooyinka degdega ah ee xad-dhaafka ah. Khamriga waa la ogol yahay in lagu adeego oo kaliya makhaayadaha hoteelada iyo baararka. Dhammaan goobaha lagu caweeyo waa loo ogolyahay inay iibiyaan khamriga. Suuqyada waaweyn ee gaarka ah ayaa laga yaabaa inay iibiyaan khamriga, laakiin alaabtan waxaa lagu iibiyaa qaybo gaar ah. Sidoo kale, hilibka doofaarka, kaas oo xaaraan ah (aan loo ogolayn Muslimiinta), waxaa lagu iibiyaa qaybo kala duwan dhammaan dukaamada waaweyn ee waaweyn. Inkasta oo khamriga la cabbo, waa sharci-darro in lagu sakhraamo meel fagaare ah ama lagu kaxeeyo baabuur leh raad khamri ah oo dhiigga ku jira

Ciyaaraha

Formula One ayaa si gaar ah caan uga ah Imaaraadka Carabta, waxaana sanad walba tartanka Grand Prix lagu qabtaa wareegga Yas Marina ee Yas Island ee Abu Dhabi. Tartanku waxa uu dhacaa fiidkii,waxana uu ahaa Grand Prix-gii ugu horeeyay ee bilaaba maalinta oo dhammi habeenka. Ciyaaraha kale ee caanka ah waxaa ka mid ah tartanka geela , falconry , fuulista dulqaadka , iyo tennis-ka . Imaarada Dubai waxay sidoo kale hoy u tahay laba koorso oo Golf ah oo waaweyn : Dubai Golf Club iyo Emirates Golf Club . Marka laga reebo dhinaca wakhtiga firaaqada, ciyaaruhu waxa ay qayb muhiim ah ka qaadan karaan qaabaynta aqoonsiga qaranka. Falconry, tusaale ahaan, waxay u shaqaynaysay sidii astaan qaran tan iyo markii la aasaasay 1971. Marka laga reebo baahsanaanta qaranka ee falconry, Imaaraadku wuxuu door laxaad leh ka qaatay caalami ahaan isku dubaridka aqoonsiga UNESCO ee aqoonsiga falconry inuu yahay dhaxal aan la taaban karin . Waagii hore waxa la isticmaali jiray ciyaalka geela, taas oo keentay dhaleecayn baahsan. Ugu dambeyntii, Imaaraadku wuxuu soo saaray sharci mamnuucaya isticmaalka carruurta ee ciyaaraha, taasoo keentay in si degdeg ah meesha looga saaro ku dhawaad dhammaan jockey-yada carruurta. Dhowaan robot jockeys ayaa la soo bandhigay si looga gudbo dhibaatada jookooyinka geela ee carruurta taasoo ahayd arrin ku saabsan xadgudubyada xuquuqda aadanaha. Ansar Burney ayaa inta badan lagu amaanaa shaqada uu ka qabtay deegaankan

Kubadda Cagta

Kubadda cagta waa ciyaar caan ka ah Imaaraadka. Al Nasr , Al Ain , Al Wasl , Sharjah , Al Wahda , iyo Shabab Al Ahli waa kooxaha ugu caansan oo ku raaxaysanaya sumcadda horyaalada gobolka. Xiriirka Kubadda Cagta Isutagga Imaaraadka Carabta ayaa la aas aasay 1971-kii tan iyo xilligaas waxa uu waqti iyo dadaalba u huray sidii uu ciyaarta u horumarin lahaa, una abaabuli lahaa barnaamijyada dhalinyarada , iyo in kor loo qaado awoodda ciyaartoydiisa oo keliya, balse sidoo kale mas’uuliyiinta iyo macallimiinta ku lugta leh xulalka gobollada. Imaaraadku wuxuu u soo baxay Koobka Adduunka ee FIFA 1990 , isagoo la socday Masar . Waa markii saddexaad ee isku xigta ee Koobka Adduunka oo ay ka soo baxaan laba waddan oo Carab ah, ka dib Kuwait iyo Algeria 1982 , iyo Ciraaq iyo Algeria mar kale 1986 . Imaaraadku waxa uu ku guuleystey Koobka Gacanka laba jeer: Koobkii ugu horreeyey ee uu qaado January 2007 oo lagu qabtay Abu Dhabi iyo kii labaad ee January 2013, oo lagu qabtay Bahrain . wadanku waxa uu marti galiyay koobka AFC Asia 2019 . Xulka Imaaraatka Carabta ayaa u soo gudbay semi-finalka,halkaas oo ay kaga adkaadeen xulka Qatar

Cricket

Cricket-ku waa mid ka mid ah ciyaaraha ugu caansan Imaaraadka Carabta, sababta oo ah waxaa sabab u ah dadka ka soo qaxay dalalka SAARC , Boqortooyada Ingiriiska, iyo Australia. Xarunta Dhexe ee Golaha Cricket-ka Caalamiga ah (ICC) waxay ku taallaa dhismaha magaalada Dubai ee isboortiga tan iyo 2005, oo ay ku jiraan ICC Academy oo la aasaasay 2009. [ 360 ] Waxaa jira tiro ka mid ah goobaha cricket-ka caalamiga ah ee UAE, kuwaas oo inta badan loo isticmaalo tartamada caalamiga ah iyo "dhexdhexaad" taxane laba geesood ah oo ay ugu wacan tahay cimilada deegaanka iyo heerka Dubai ee xarun gaadiidka. Tartamada caalamiga ah ee xusida mudan ee ay marti galisay Imaaraadku waxa ka mid ahaa 2014 ka 19 Cricket World Cup , 2021 ICC Men's T20 World Cup , iyo saddex koob oo Asia Cup ah (1984, 1995, iyo 2018). Garoomada xusida mudan waxaa ka mid ah Garoonka Ururka Cricket-ka Sharjah ee Sharjah , Sheikh Zayed Cricket Stadium ee Abu Dhabi , iyo Dubia International Cricket Stadium ee Dubai. The Emirates Cricket Board (ECB) waxay xubin ka noqotay ICC ee 1990. Kooxda qaranka ee cricket-ka UAE ayaa u soo baxay Koobka Adduunka ee Cricket laba jeer ( 1996 iyo 2015 ) iyo ICC Men's T20 World Cup laba jeer ( 2014 iyo 2022 ). Kooxda haweenka qaranka si la mid ah waa mid ka mid ah kooxaha isku dhafka ah ee ugu xoogan Aasiya, gaar ahaan ka qayb qaadashada Isreebreebka Haweenka Adduunka 2018 ee ICC . Ka dib weerarkii 2009 ee lagu qaaday kooxda Cricket-ka qaranka Sri Lanka , Imaaraadku waxa ay u adeegeen sidii guriga dhabta ah ee kooxda cricket-ka qaranka Pakistan muddo ku dhow toban sano, iyo sidoo kale martigelinta Pakistan Super League . Imaaraadku waxa kale oo uu marti galiyay hal daabacaad oo buuxa ee Horyaalka Hindiya (IPL) ee 2020 iyo laba qaybood oo qayb ka mid ah Horyaalka Hindiya (IPL) ee 2014 iyo 2021.