Portal:Turkiga

Türkiye Portalına Hoş Geldiniz - Ku soo dhawoow Turkiga! Turkiga Af Turki : Türkiye Waxaa sida rasmiga ahaan loo yaqaan Jamhuuriyadda Turkiga Af Turki : Türkiye Cumhuriyeti  dhageyso waa dal ku yaal Bariga Dhexe. Xuduudna woqooyiga kala leh Badda Madow iyo Joorjiya dhanka barina Armeeniya iyo Iiraan dhanka koofureedna Ciraaq iyo Suuriya iyo Bada Midatareeniyanka sidoo kale xuduud badeed la leh Qubrus dhanka galbeed Badda Aajen iyo Giriig iyo Bulgaariya. waana xubin ka mid ah Ururka Iskaashiga Dhaqaalaha Badda Madow. Turkiga dal cilmaani dimoqraadi ah, xuduudihiisa, Jamhuuriyad dastuuri ah lehna dhaqan iyo ilabaxnimo fog. Turkiga waxa uu noqday mid meel weliba ka dhisan una sii dhawaanaya reer galbeedka asigoo ka mid ah ururro badan sida Golaha Yurub iyo Gaashaanbuurta NATO, Ururka Iskaashiga Horumarka Dhaqaale, Ururka Ammaanka iyo Iskaashiga Yurub iyo xitaa Kooxda Labaatanka (dhaqaalayoowga ugu badan adduunka). Turkiga wuxuu bilaabay wadahadalo ku saabsan ka mid ahaanshaha xunin joogta ah Midowga Yurub, sanaddii 2005 iyadoo la ogyahay in uu ka mid ahaa Suuqa ka dhaxeeya Yurub laga soo bilaabo sanadihii 1963, sanaddii 1995, waxaa la isku afgartay heshiis midowga canshuuraha. Turkiga waxa uu xoojiyay sidoo kale xiriirka Dhaqanka, Siyaasadda, Dhaqaalaha iyo Warshadaha ee Bariga Dhexe, dawladaha turkiga ee Aasiyada Dhexe iyo dalalka Afrika asiga oo ka mid ah ururada sida Golaha Turkiga, iyo maamulka midaysan ee fanka iyo dhaqanka Turkiga, iyo Ururka Iskaashiga Islaamka iyo Ururka Iskaashiga Dhaqaalaha. Barta uu ku yaal Turkiga waa meel kala bayr u ah Yurub iyo Aasiya kaasoo ka dhigay dal muhim u ah iyo Joyoistaraatiijig. Barta uu turkiga ku yaal ee istaraatiijiga, iyo dhaqaale iyo awood weyn oo ciidan ah, waxa uu ka dhiganyahay awood goboleed weyn. Waxaa ku yaal gacanka Boosfoor iyo Dardaniil iyo Badda Marmara - kaasoo kuu gudbinaya Badda madow Badda Aajen oo xiriirisa Aasiya iyo Yurub - kulkiisa taasoo ka dhigaysa Turkigu in uu yahay Istaraatiiji saameeye dalalka dhaca Badda Madow. Turkiga wuxuu ahaa xarunta xukunka dawladdii cusmaaniyiinta ilaa sanadkii 1922C.D ilaa laga aasaaso Jamhuuriyadda Turkiga sanaddii 1923 gacantii Mustafa Kemal Atatürk. Tirada maqaalada hadda ku jira ee Wikipedia Soomaaliga kuna saabsan Turkiga waa : 8 Maqaal. Portal Ka Kooban: Maqaal Xul Ah | Magaalo Xul Ah | Qof xul Ah | Sawirro xul Ah | Ma Ogtahay | Ku Saabsan Turkiga | Turkiga mashruuc wiki | Turkiga meelo ka mid ah | Tusmooyin Gooshitaan Turkiga | Bortal Bahwadaag | Turkiga Mashaariic Bahwadaag Qof ka mid ah Turkiga Mustafa Kemal Atatürk (af turki: Mustafa Kemal Atatürk) (waxa uu dhashay 19 maajo 1881 - geeriyoodayna 10 Nofembar 1938) hogaamiyihii Dhaqdhaqaaqa Wadaniga Turkiga kadib Dagaalkii Labaad ee Aduunka, wuxuu ku jabiyay Giriigga Dagaalkii Turkiga iyo Giriiga sanadii 1922, kadib bixitaankii ciidankii Isbahaysiga dhulka Turkiga caasimadda turkiga waxa uu ka dhigay Ankara, wuxuuna aasaasay Jamhuuriyadda Turkiga cusub, wuxuuna soo afjaray Dawladii cusmaaniyiinta wuxuu ku dhawaaqay Dawlad Cilmaani ah. Waxaa loogu magacdaray Yeey busleh, magaca Ataturk (aabihii turkiga) taasina waa farihii muuqday ee uu uga tagay ciidan ahaan Dagaalkii koowaad iyo wixii ka dambeeyay iyo siyaasad ahaan xilligaas ka dib iyo ilaa iyo hadda dhismaha taliska Turkiga cusub. Magaalo Turki Istanbuul (Ku dhawaaqis [ʔistˤɑmbu:l], Af-Turki: İstanbul, iyo Af-Turkigii Cusmaaniyiinta: ota [isˈtambul]), loo yaqaan taariikh ahaan magaca Byzantium iyo Constantin iyo Istana iyo Islaambuul; waa tan ugu weyn magaalooyinka Turkiga waana magaalada labaad ee dunida ugu weyn, iyadoo ay degganyihiin 13.4 malyan qof. Sidoo kale Istanbuul waxaa lagu tiriyaa "Magaalo weyn", iyadoo laga eegayo in ay tahay xarun Turki dhaqan iyo dhaqaale iyo maaliyad. Bed ahaan waxa ay ku fadhisaa magaalada 39 waax degmada Istanbuul. Istanbuul waxa ay dhacdaa Gacanka Boosfoor waxa ay hareerayn dabiici ah ku samaysaa dekkadda la magacbaxday "Geeska Dahabiga" (Af-Turki: Haliç ama Altın Boynuz) ee ku taalla woqooyi galbeed dalka. Magaalada waxa ay ku fidsantahay dheerar ahaan dhanka Yurub ee Gacanka Boosfoor, ee ku magac dheer "Thrace", iyo shanka Aasiya iyo "Anatooliya", sidaas oo kale waa magaalada kaliya ee adduunka dhacda lba qaaradood. Waxa ay ahayd magaaladaan caasimadda dalal badan iyo imbaraatooriyado dhanka taariikhdeeda fog, waxa ay ahayd Roomaanka (330–395), Byzantiyam (laga soo bilaabo 395 ilaa sannaddii 1204 kadib ka biloow sannaddii 1261 ilaa sannadkii 1453), Latin (1204-1261), iyo Dawladdii Cusmaaniyiinta (1453–1922). Xilliyadaas inta ugu badan, magaalada waxaa ku hareeraysnaa kaniisado waxa ayna u ahayd ahmiyad weyn dhanka diinta dadka dagganaa iyo dawladihuu u dhawaa sidaa daraadeed waxa ay u ahayd magaalo muhim ah Masiixiyiinta kadib markii ay qaateen Byzantiyam Diinta masiixiga, ka hor inta aysan noqon caasimadda Khilaafadii Cusmaaniyiinta sanadkii 1517 ilaa ay ka baaba'do Cusmaaniyiinta sanaddii 1924. Kadib waxaa loo xushay Istanbuul caasimadda dhaqanka Yurub ee lagu midaysanyahay sanaddii 2010, waxa ay ahayd meelaha caanka ah ee taariikhiga ah in lagu daray mar sii horreeysay, ee sanaddii 1985, liiska goobaha taariikhiga ah ee raacsan UNESCO. Ma Ogtahay Mustafa Kemal Atatürk uu aasaasay Jamhuuriyadda Turkiga sanaddii 1923.   Sawirro Turkiga Ah Faranka boolo Cusmaaniyiintii ee sanadkii 1913. Maqaal Turkiga Jimciyadda Midowga Terraki (Af-Turki: İttihad ve Terakki Cemiyeti) Billowgii waxaa lagu aasaasay magaca "Jimciyadda Midowga Cusmaaniyiinta" (Af-Turki:İttihad-ı Osmanî Cemiyeti) ee 1889 araday caafimaad waxa ka mid ahaa "Ibraahim Satrof" iyo "Cabdalla Godit". Waa dhaqdhaqaaq mucaarad iyo "xisbi siyaasigii ugu horreeyay" ee Cusmaaniyiinta. Waxa looi bedelay urur siyaasi ah una bedelay "Bahaa'uddiin" waxaa ku biiray "Dhallinyarada Turkiga" ee 1906 xilligii burburka dawladdii cusmaaniyiinta. Dhammaadkii Dagaalkii koowaad kadib badankood xubnihii ururkaas waxaa la saaray Maxakamadda Dastuuriga ee Maxamed kii lixaad ee cusmaaniyiinta si loo xidho. Jimciyadda waxa ay galeen ama gaareen xukunka halka u sarraysa ee dawladdii cusmaaniyadda markii wax laga bedelay saldanadda loona bedelay boqortooyo dasturi ah iyo soo yareenta awoodaha Suldaanka ee xilligaas Cabulxamiid kii labaad ee af-gambigii 27 Abriil 1909. Kadibna waxaa qaar ka mid ah dil lagu xukumay ururka ka gadaal markii lagu eedeeyay iskuday dil Atatürk ee 1926, xilligaas xubnihii soo haray waxa ay ku dhaqaaqeen kuwa guta howlahooda siyaasadeed iyakoo ka mid ah xisbiyo siyaasadeed. Ka kooban xul ku saabsan Turkiga Maqaallo Xul Ah Turkiga Maqaal wanaagsan Istanbuul Cadnaan Mandariis Ku Saabsan Turkiga Taariikhda Turkiga Anatooliya Taariikhda Turkiga Siyaasadda Turkiga Siyaasadda Turkiga Liis ku saabsan Turkiga Portal:Turkiga/Liis ku saabsan Taariikh nololeed Turki Ma jiraan wax laamaha qaybaha ah Juqraafiga Turkiga Anatooliya Degmooyinka Turkiga Gobollada Turkiga Magaalooyin Turkiga Dhaqanka iyo Cayaaraha Turkiga Portal:Portal/Dhaqanka Dhaqaalaha Turkiga Portal:Turkiga/Dhaqaalaha Qabyo Turkiga Portal:Turkiga/Qabyo Tusmooyin Turkiga meelo iyo gobollo ka mid ah img_frameless Lambarka Gobolka Khariidad 1 Gobolka Marmara 2 Gobolka Bartamaha Anatooliya 3 Gobolka Iji 4 Gobolka Badda Cad (turkiga) 5 Gobolka Badda Madow 6 Gobolka Koonfurta Bari Anatooliya 7 Gobolka Anatoolta Bari Mashruuc Turkiga mashruuc wiki Turkiga Mashaariic Bahwadaag Portal Bahwadaag Soomaaliya Qowmiyadda Soomaalida Albania Bulgaria Bosniya Montenegro Isloveeniya Serbia Kroatia Kosofo Masadooniya                                                 Hiddaha iyo Dhaqanka Sooyaal Juqraafi Taariikh Xisaab Saynis Bulsho Farsamo Falsafad Diimaha Tusmo Cunto