Farraare
Coordinates: 0°N 180°W / 0°N 180°W
Farraare (Af Ingiriis : Mars; Af Carabi : ar) sidoo kale loo yaqaano Mariikh iyo Meeraha guduudan, waa meere ka mid ah meereyaasha Bahda Midaysay Qoraxdu.[1] Magaca meeraha guduudan waxaa loogu bixiyay midabka uu leeyahay markii cirka laga fiiriyo oo ah midab casaan ah. Farraare wuxuu lee yahay jawi aad u khafiif ah oo badankiisu ka samaysan Kaarboon-labo-ogsaydh. Wuxuu kaloo lee yahay in yar oo Nitrojiin, Argon iyo Ogsajiin.[2]
Farraare labadiisa cidhif ee qudbiga waxaa ku xargagsan barafka (CO2) iyo Biyo. Waxaa lagu wada in waa hore uu meerahan lahaan jiray biyo dareere ah.[3] Kulsidka habeen iyo maalin u dhexeeya waa in ka badan 100 °C.
Farraare wuxuu lee yahay buurta ugu joogdheer buuraha meerayaasha oo dhan, waa buur-burqaaneedda Olympus Mons,[4] oo joogdhererkeedu yahay 25 km . Farraare wuxuu leeyahay labo dayax Phobos iyo Deimos.[5]
Tilmaan
[wax ka badal | wax ka badal xogta]Meeraha Farraare (mars) waa kan afaraad ee qoraxda ugu dhow (masaafo dherer dhan 1.5 AU[6] u jira qoraxda), isla mar ahaantaana waa mid waxyar ka yar dhulka ayadoo leh 0.107 muga dhulka. Cirkeedu wuxuu inta u badan ka kooban yahay kaarbon labo ogsaydh iyo cadaadis dhan 6.1 millibars[7] taasi oo u dhiganta 0.6% cadaadiska dhulka.Foolkaano aad u badan ayaa ka dhaca oogada sare ee Farraare, carada[8] meerahani waa mid cas sababtoo ah waxaa ku badan macdanta aayron ogsaydh aad u daxaleysatey.
Dayaxyada
[wax ka badal | wax ka badal xogta]Meeraha Farraare wuxuu leeyahay labo dayax oo dabiici ah, Deimos iyo Phobos.[9]
Xogta Farraare
[wax ka badal | wax ka badal xogta]Gibilka hawo ee ku hareeraysani waa mid khafiif ah oo u badan kaarboon laba-oksaaydh (95%) iyo naaytrojiin (3%), cadaadiskiisuna ilaa 100 jeer ayaa uu ka hooseeyaa cadaadiska hawada dhulka. Sidaas awgeed waa ay adag tahay in lagu neefsado. Heerkulka meerahani waa uu hooseeyaa waxa uuna u dhexeeyaa -153oC ilaa 20 oC. Cadaadiska hawo ee hooseeya iyo heerkulkaas qaboowi waxa ay sababaan in aysan oogadiisu lahaanin biyo hoor ah. Biyuhu markiiba way berfayaan ama uumibaxayaan.
Wareeggiisu aad ayaa uu ugu dhow yahay wareegga dhulka oo maalintiisu waa 24.6 saacad dhuleed, laakiin sannadkiisu waa uu dheeryahay oo waa 1.88 sannad dhuleed.[10]
Fagaagbuldiyaha Curiosity
[wax ka badal | wax ka badal xogta]Fagaagbuldiyeyaal badan ayaa ku dagey oogada Farraarre waxayna soo direen sawirro iyo xog saynis oo aad u badan. Sawirradaas waxaa ka muuqata in oogada Farraarre ay aad ugu egtahay degaannada saxaraha ah. Taas ayaana sababtay in dedaal badan lagu bixiyo wax ka barashada meerahan. Waxaaba la qorshaynayaa in sannadka 2026 dad loo diro oo laga sameeyo meelo dadku degi karaan.[11]
Qoraalo La Mid ah
[wax ka badal | wax ka badal xogta]- Docay
- Raage
- Dusaa
- Cirjeex
- Uraano
- Bluto
- Waxaraxir
- Meere
- Dhul
- Cir
- Meere Dhagaxley
- Dayax
- Dayaxa meere
- Qorax
- Xidig
- Meere
- Dhul badhe
- Cilmiga Xidigaha
- Bahda Qoraxdu Midaysay
- Qorax
Xigasho
[wax ka badal | wax ka badal xogta]- ↑ "Bahda Midaysay Qoraxdu"
- ↑ "Nitrojiin, Argon iyo Ogsajiin."
- ↑ "biyo dareere ah"
- ↑ "Buurta ugu dheer buuraha meere waa Olympus Mons"
- ↑ "labo dayax Phobos iyo Deimos."
- ↑ David Noever. "Nuqul Archive". Waxaa laga kaydiyay the original 2010-03-13. Soo qaatay 2006-07-23. Barameter aan la aqoon
|ciwaan=ignored (caawin) - ↑ David C. Gatling, Conway Leovy. "Mars Atmosphere: History and Surface Interactions". In Lucy-Ann McFadden; et al. pp. 301–314. Maqan ama ebar
|title=(caawin) - ↑ "Nuqul Archive". NASA. Waxaa laga kaydiyay the original 2014-10-20. Soo qaatay 2009-05-14. Barameter aan la aqoon
|ciwaan=ignored (caawin) - ↑ Scott S. Sheppard, David Jewitt, and Jan Kleyna. (PDF) http://www2.ess.ucla.edu/~jewitt/papers/2004/SJK2004.pdf. Soo qaatay 2006-12-26. Maqan ama ebar
|title=(caawin) - ↑ http://www.garanuug.com/abwaan/farraarre/
- ↑ http://www.garanuug.com/abwaan/farraarre/
Maqaalkan waa la bilaabay. Hadii aad wax ka taqaanid fadlan ka caawi Wikipedia in aad Wax ku dartid. Qoraalkaagu ha noqdo mid faa'iido leh oo dhexdhexaad ah.