Komoros

Ka Wikipedia
Union of the Comoros
Hal ku dheg: 
  • وحدة، تضامن، تنمية (Af-Carabi)
  • "Unité – Solidarité – Développement" (Af-Faransiis)
  • "Unity – Solidarity – Development"
Heesta qaranka: Udzima wa ya Masiwa (Comorian)
The Unity of the Great Islands
Location of the Komoros (dark blue) – in Africa (light blue & dark grey) – in the African Union (light blue)
Location of the Komoros (dark blue)

– in Africa (light blue & dark grey)
– in the African Union (light blue)

Location of the Komoros (dark blue)

– in Africa (light blue & dark grey)
– in the African Union (light blue)

Magaalo madax
Waa Magaalada ugu balaaran
Moroni
Luqadaha rasmiga ah
Dadka Comorian
Xukunka Federal presidential republic
 -  President Azali Assoumani
 -  Vice-Presidents
Sharci dejinta Assembly of the Union
Formation
 -  Discovery by Portuguese explorers 1503 
 -  Ngazidja, Ndzuwani, Mwali under French rule 1886 
 -  Protectorate of the Comoros 5 September 1887 
 -  Territory under French Madagascar 9 April 1908 
 -  Overseas territory 27 October 1946 
 -  State of Comoros 22 December 1961 
 -  Independence from France 6 July 1975 
 -  Federal and Islamic Republic of Comoros 24 May 1978 
 -  Union of the Comoros 23 December 2001 
 -  Current constitution 17 May 2009 
Baaxad
 -  Guud ahaan 1,862 km2 (171tha)
719 sq mi 
 -  Biyo (%) negligible
Tirada dadka
 -  2021 qiyaasta 821,625[1][2]b (163rd)
 -  Mugga Dadka 392/km2 (25th)
1,015.3/sq mi
Wax soo saar (PPP) 2020 qiyaastii
 -  Guud ahaan $1.329 billion[3] (179th)
 -  Qof qof $1,566[3] (179th)
Wax soo saar (Iskaga magacaaban) 2020 estimate
 -  Guud ahaan $0.800 Billion Dollar [3] (185th)
 -  Calaa qof $774[3] (158th)
Qaybsiga (2004)64.3[4] (medium)
Kobaca (2015)Decrease 0.497[5] (low / 160th)
Lacagta Comorian franc (KMF)
Waqtiga EAT (UTC+3)
Wadista Baabuurta right
Thiinada telka +269
Furaha Internetka .km
a. Excluding Mayotte, an overseas department of France.
b. Excluding Mayotte.


French map of the Comores, 1747
A large dhow with lateen sail rigs
A vanilla plantation
Moroni, capital of the Comoros, with Harbor Bay and Central Mosque
Komoros

Komoros ama Jasiirada Qumur Af farnsiiska: République fédérale islamique des Comores, af carabiga.جمهورية القمر الإتحادية الإسلامية waa wadan aad u yar oo ku yaalo Badweynta Hindiya.Komoros waxee ka koobanyahay sadex jasiiradood, caasimada neh waa Moorooni. wadankaan waxaa uu xornimadiisa ka helay Gumeestihii faransiiska 1975, waxa uuna kamidyahay Midowga Afrika iyo Jaamacada Carabta.Komoros waqti dheer ee ka mid ahaan jirtay suldanada Cumaan,wadankaan waxaa looga hadlaa luqadaha af carabiga, farnsiika iyo luqada qamaariga. Wadanka waxaa madaxwayne ka ah Axmed Cabdullahi Sambi.Dadka ku nool jasiirada Komoros 100kii 99% waxee raacsanyihiin diinta islaamka.


Komoros (/ kɒməroʊz / (ku saabsan codkani wuxuu dhagaystaa); Carabi: جزر القمر, Juzur al-Qumur / Qamar), si rasmi ah Isbahaysiga Comoros (Comorian: Udzima wa Komori, Faransiiska: Union Des Comores, Carabi: الاتحاد القمري Al-Ittihad al-Qumurī / Qamarī), waa jasiirad jasiirad ah oo ku taala Badweynta Hindiya ee ku taalla waqooyiga Mozambique Channel oo ka baxsan xeebta bariga Afrika ee u dhaxaysa waqooyi bari ee Mozambique iyo waqooyiga galbeed ee Madagascar. Magaalada caasimadda ah iyo magaalada ugu weyn ee Comoros waa Moroni. Diinta dadka intiisa badani waa Sunni Islaamka. At 1,660 km2 (640 sq mi), marka laga reebo jasiiradda lagu muransan yahay ee Mayotte, Comoros waa waddanka saddexaad ee ugu yar Afrika ee aagga. Dadweynaha, marka laga reebo Mayotte, ayaa lagu qiyaasay 795,601.

Mosqueta a Moròni
A large dhow with lateen sail rigs
A vanilla plantation

[1] Iyadoo qurba-joogtu abuurtay is-dhexgal dhinacyo kala duwan, jasiiradaha ayaa lagu xusay dhaqankooda iyo taariikhda kala duwan. Goobaha jilicsan waxaa markii hore ku noolaa dadka Bantu ku hadla oo ka yimid Bariga Afrika, oo ay ku biireen soogalootiga Carabta iyo Australiyaanka.

Waddanku wuxuu ka kooban yahay saddex jasiiradood oo waaweyn iyo jasiirado yaryar oo yaryar, oo dhan oo ku yaal jasiiradaha Comoro. Jasiiradaha waaweyn waxaa badanaa lagu yaqaan magacooda Faransiis: Gobollada waqooyi-badiba Comer (Ngazidja); Mohéli (Mwali); iyo Anjouan (Nzwani). Intaa ka sokow, waddanku waxa uu dalbanayaa jasiiradda afaraad, oo ah koonfur bari-badi Mayotte (Maore), inkastoo Mayotte uu ka soo horjeestay madaxbannaanida Faransiiska sannadkii 1974-kii, marna maamulin dowlad madax-bannaan oo Comoros ah, oo uu sii waday inuu maamulo Faransiiska hadda sida waaxda dibada). Faransiiska ayaa beeniyay go'aanka Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay kaas oo qeexi doona xornimadda jasiiradda ee jasiiradda. [5] [7] [8] Intaa waxaa dheer, Mayotte wuxuu noqday qaybta dibada iyo gobolka Faransiiska sannadkii 2011 kadib markii afti loo qaaday afti. Comoros waa mid ka mid ah dalalka ugu saboolsan dunida. Kobaca dhaqaalaha iyo dhimista saboolnimada ayaa ah mudnaanta ugu weyn ee dowladda. Marka la eego qiyaasta 14.3%, shaqo la'aanta waxaa loo tixgeliyaa inay aad u sarreyso. Beeraha, oo ay ku jiraan kalluumeysiga, ugaarsiga, iyo miyiga, waa qaybta ugu wayn ee dhaqaalaha, 38.4% dadka shaqeeya waxay ka shaqeeyaan qaybta aasaasiga ah [49]

Cufnaanta dadweynaha, sida 1000 kiilomitir oo isku wareeg ah oo kuyaal beero-dhuleedka beeraha, maxaa wali ah inta badan miyiga, dhaqaalaha beeraha wuxuu keeni karaa dhibaatada deegaanka ee mustaqbalka dhow, gaar ahaan marka la eego heerka sare ee koritaanka dadweynaha. Sanadkii 2004 kobaca dhaqaalaha dhabta ah ee Comoros wuxuu ahaa mid hooseeya 1.9% isla markaana dhabta dhabta ah ee qofkiiba wuxuu sii waday inuu hoos u dhaco. Hoos u dhacaasi waxaa lagu sharaxay arrimo ay ka mid yihiin maalgashiga hoos u dhacaya, hoos u dhaca isticmaalka, sicir bararka, sicir bararka, iyo kororka sicirka ganacsiga sababtoo ah qayb ka yar qiimaha dalagga beeraha, gaar ahaan vaniljada [49]

A proportional representation of the Comoros's exports

Siyaasadda maaliyadeed waxaa ku xaddidan dakhliga caadiga ah ee maaliyadda, biilka mushaarka ee adeegga bulshada, iyo deyn dibadeed oo ka sarraysa heerka ugu sareeya ee HIPC. Ka mid noqoshada aagga franciska, ee ugu muhiimsan ee xasilloonida, ayaa waliba ka caawiyay inay ku jirto cadaadis ku saabsan sicirka gudaha. [50]

Comoros waxay leedahay nidaam gaadiid ku filan, dad dhalinyaro ah oo si degdeg ah u kordhaya, iyo khayraad dabiici ah oo yar. Heerka waxbarashada heerka hoose ee shaqaaluhu wuxuu ka qaybqaataa heerka dhaqdhaqaaqa dhaqaale, shaqo la'aanta, iyo ku tiirsanaan culus ee deeqaha shisheeye iyo gargaarka farsamo. Beeruhu wuxuu ku kordhiyaa 40% miisaaniyadda, wuxuu shaqaaleeyaa 80% shaqaale shaqaale, wuxuuna bixiyaa inta badan dhoofinta. Comoros waa kan ugu weyn ee soo saaraha ylang-ylang, iyo soo saaraha ballaaran ee vanilla ah. [51]

Xukuumadda ayaa ku dhibtooneysa in ay kor u qaaddo waxbarashada iyo tababarka farsamada, si ay u khaaskaeyso ganacsiyada iyo ganacsatada, si loo hagaajiyo adeegyada caafimaadka, in la kala saaro dhoofinta, kor u qaadista dalxiiska, iyo in la yareeyo heerka korodhka tirada dadka.

Comoros waxay sheeganayaan Banc du Geyser iyo Glorioso Islands oo qayb ka ah aagagga dhaqaale ee gaarka ah.

Comoros waa xubin ka mid ah Ururka Sharciga Xirfadaha Ganacsiga ee Afrika (OHADA). [53]


Flag of the Comoros (1963 to 1975)
Flag of the Comoros (1975 to 1978)
Ikililou Dhoinine, President of Comoros from 2011 to 2016
Comorians

Xubin[wax ka badal | wax ka badal xogta]



Waddnamha La Degaan Comoros[wax ka badal | wax ka badal xogta]


Xigasho[wax ka badal | wax ka badal xogta]

  1. population.un.org. United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division https://population.un.org/wpp/. Soo qaatay July 17, 2022.  Maqan ama ebar |title= (caawin)
  2. population.un.org (XSLX) ("Total Population, as of 1 July (thousands)"). United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division https://population.un.org/wpp/Download/Files/1_Indicators%20(Standard)/EXCEL_FILES/1_General/WPP2022_GEN_F01_DEMOGRAPHIC_INDICATORS_COMPACT_REV1.xlsx. Soo qaatay July 17, 2022.  Maqan ama ebar |title= (caawin)
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 . International Monetary Fund http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2016/02/weodata/weorept.aspx?pr.x=87&pr.y=7&sy=2014&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=632&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC&grp=0&a=. Soo qaatay 17 April 2012.  Maqan ama ebar |title= (caawin)
  4. . World Bank http://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?order=wbapi_data_value_2007+wbapi_data_value+wbapi_data_value-last&sort=asc&page=1. Soo qaatay 26 July 2013.  Maqan ama ebar |title= (caawin)
  5. (PDF). United Nations Development Programme http://hdr.undp.org/sites/default/files/2016_human_development_report.pdf. Soo qaatay 21 March 2017.  Maqan ama ebar |title= (caawin)