Suudaan

Ka Wikipedia

Coordinates: 15°37′59″N 32°31′59″E / 15.63306°N 32.53306°E / 15.63306; 32.53306

Jamhuuriyadda Suudaan
جمهورية السودان
Jumhūrīyat as-Sūdān
Hal ku dheg: النصر لنا (Af-Carabi)
"An-Naṣar li-nā"
"Victory is ours"
Heesta qaranka: 
  • نحن جند الله جند الوطن
Location of Suudaan (red)
Location of Suudaan (red)
Location of Suudaan (red)
Magaalo madaxKhartuum
15°38′N 032°32′E / 15.633°N 32.533°E / 15.633; 32.533
Magaalada uguwayn Omdurman[1][2]
Luqadaha rasmiga ah
Xukunka
 -  Madaxweyne Abdel Fattah Abdelrahman Burhan
 -  Madaxweyne ku xigeen Vacant
Askunka
Baaxad
 -  Guud ahaan 1,886,068 km2 (16th)
728,215 sq mi 
Tirada dadka
 -  2016 Tirakoob 39,894,000 (disputed) [3] (40th)
 -  Mugga Dadka 16.4/km2
42.4/sq mi
Wax soo saar (PPP) 2012 qiyaastii
 -  Guud ahaan $85.272 billion[4] (2022)
 -  Qof qof $2,545
Wax soo saar (Iskaga magacaaban) 2022 estimate
 -  Guud ahaan $25.941 billion
 -  Calaa qof $1,789
Qaybsiga (2009)35.3[5] (medium)
Kobaca (2011)Management:favri limited liability company Location:muqdisho somali 0.408[6] (low / 169th)
Lacagta Suudaan pound (SDG)
Waqtiga Waqtiga Bariga Afrika (UTC+3)
 -  Xagaa (DST) not observed (UTC+3)
Wadista Baabuurta midig
Thiinada telka +249
Furaha Internetka .sd, سودان.
cunnto Sudan
Vista dau centre de Khartom.

Jamhuuriyada Suudaan ee Carabta waxa la bedely magaicii hore ee suudaan kadib markii Koonfur Suudaan ay ka goday waqoogiyiga Suudaan, wadankani waxa uu ku yaalaa Woqooyiga Afrika. Waxaa soo gumeestay gumeestihii ingriiska. Wadanka Suudaan mar waxa uu ahaa wadanka ugu ween afrika, waxoona xuduud la leyahay wadamada Masar, Libiya, Tchad, Itoobiya, Eratareya. Wadanka Suudaan waxoo kala go'ay taariikhda marka ee ahayd 9 Luuliyo 2011. Suudaan waxee markeeda hore xornimo ka heshay gumeestihii ingriiska sanadka marka oo ahaa 1956dii, isla markaas neh wadanka waxoo ku biiray QM,waxaana xukumada qaaday xukumad militari ah oo markaa rabtay in ee wadanka ku xukunto diinta islaamka. Sanadka marka oo ahaa 1972dii ilaa 1982 Suudaan waxaa ka socday dagaalka aduunka ugu foosha xun oona ugu dheer qaarada Afrika. Dagaalkaas waxoo u dhaxeeyay waqooyiga Suudaan, oo ah meesha ee caasimada ku taalo, oona ah meesha ugu badan muslimiinta iyo Koonfurta suudaan oo ah meesha karishtaanka ugu badan oona leh saliid. Wabada qeebood waxee hishiis rasmi ah kala gaareen, taariikhda markii ay aheyd 9ka Janaayo 2005.

Taariikh[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Suudaan waxee ka midtahay wadamada ugu horeeyay oo islaamka soo maray, gaar ahaan dhinaca saxaarada ee waqooyiga Suudaan. wadanka waxaa soo galay Ajanabi carab ah, isla markaas neh ee ka midnoqdeen dadkii horay u degenaa jiray Suudaan, waxeena diinta ku sii faafiyeen ilaa koonfurta Suudaan.


Un Tiroka- 506[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Boqolkiiba IMF[wax ka badal | wax ka badal xogta]

  • 0.04%


Xubin[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Waddnmaha deggaan Sudan[wax ka badal | wax ka badal xogta]

[[10]].


[[11]].

Waqtigii Gumeesiga[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Sanadka marka oo ahaa 1820 ilaa 1822dii, dhul ka mid ah Suudaan waxaa qabsaday wadanka Masar, isla markaas neh waxaa la sameeyay magaalada Khartuum. Sanadka marka oo ahaa 1881dii, waxaa dhashtay Maleeshiyada Mahdi, kuwaas oo ka soo horeejaday ama eediidanaayeen gumeestiyaashii masar iyo ingriiska. Maleeshiyadaas waxee sameesatay wadan u gooni ah, isla markaas neh waxee caasimad kadhigteen magaalada Omdurman. Wadankaas waxoo jiray ilaa 1898dii, isla markaas neh waxaa qabsaday gumeestihii ingriiska oo ku guulestay dagaaladii ee kula jireen.

Dhaqaale[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Suudaan dhaqaaleheeda kor ayoo u socdaa ayada oo la ganacsato wadamada shiinaha, jabaan, sacuudi carabiya, imaaradaka carabta iyo masar. Suudaan waxee soo saartaa saliid oo laga keeno koonfurta suudaan iyo shidaal. Dahab iyo waxyaabo badan neh wee sameesaa, lacagta ee suudaan hesho 100kiiba 50 waxee ku baxdaa militari.

Shacabka[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Suudaan waa wadan oo ajnabi aad u badan ku nool. waxaa lagu hadlaa luqado gaareeso ilaa 110 luqadood, dadka waxaa loo kala qeebiyay waqooyi oo ah meesha ee carabta iyo Nubianka degentahay iyo dhaxbartanka ilaa koonfurta neh waa dad wada ajnabi ah oo aad u kala duwan.


Sido Kale fiiri[wax ka badal | wax ka badal xogta]


  1. United Nations: Population of capital cities and cities of 100 000 or more inhabitants: latest available year, 1990–2009, Demographic Yearbook 2009 – 2010,P 288–289, 2011, 12 May 2012
  2. Sudan: States, Major Cities, Towns & Agglomeration – Statistics & Maps on City Population. City Population 2011
  3. News24; AFP, Cape Town, 2009, Discontent over Sudan census
  4. Sudan: International Monetary Fund, 2013
  5. Gini Index; World Bank, 2 March 2011
  6. Human Development Report 2011; United Nations Development Programme 2 November 2011
  7. https://en.wikipedia.org/wiki/Afro-Arabs
  8. https://es.wikipedia.org/wiki/Pueblo_%C3%A1rabe
  9. https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/a/Arabic_language.htm Archived Sebteembar 20, 2022 // Wayback Machine
  10. https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/a/African_Union.htm
  11. https://www.cs.mcgill.ca/~rwest/wikispeedia/wpcd/wp/s/Soviet_Union.htm Archived Sebteembar 20, 2022 // Wayback Machine