Xalwo

Ka Wikipedia
Boga "xalwad" halkan ayaa laga soo toosiyay.
Halva
Noocyo kala duwan oo xalwad ah
Magac kalexalawa, xaleweh, halava, helava, xelwa, xalwa, aluva, chalva
NoocaCunto la iskuqasay
Asal ahaanSoomaaliya, Bariga Afrika, Bariga Dhexe, meelo kale caalamka
Ka koobanBurka: midho daqiiq
Looska: loos la burburiya iyo sonkor
Sidoo kale fiiri: Cunto SoomaaliCuntoRaashin  (Qureec, Qado, Casho)

Xalwo (Af Carabi : ar‎; Af Ingiriis : halva) (sidoo kale loo yaqaano Xalwad) waa nooc ka mid ah cuntada fudud ee laga cuno meelo badan oo caalamka ah, gaar ahaan Soomaaliya, Bariga Afrika, Bariga Dhexe, iyo meelo kale. Ereyga xalwa wuxuu ka yimid luuqada Carabiga (Af Carabi : arḥalāwah / حلوى ḥalwá), taasi oo ah iskuqas laga sameeyay noocyo kala duwan oo la isku kariyo. Xalwadu waa mid macaan isla markaana leh midabo kala duwan. Guud ahaan xalwada caalamka nooc kasta oy tahay waxay ku salaysan tahay labo nooc:

Nooc-daqiiq
noocani waa mid yara jilicsan waxay ka samaysan tahay daqiiq, gaar ahaan nooca cad. Sidoo kale waxaa lagu daraa subag, saliid iyo sonkor.
Nooc-loos leh
xalwada noocan ah waa mid adag oo ka samaysan iskudhafka sinin, loos jajaban, midho yaryar, subag iyo sonkor.

Guud ahaan, midabka xalwada waxaa saamayn ku leh nooca khudaar, midho iyo sacfaraan la isticmaalay. Meelaha qaar waxaa xalwada lagu daraa khudaar la jarjaray.[1]


Magaca[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Si la mid ah xarfo iyo magacyo badan oo luuqada Af Soomaaligu ka soo amaahday luuqadaha caalamka, gaar ahaan Carabiga, ayaa ereyga Xalwa wuxuu inaga soo galay deegaanada Carabta. Ereyga xalwa wuxuu ka yimid luuqada Carabiga (Af Carabi : arḥalāwah / حلوى ḥalwá) taasi oo la aaminsan yahay ineey aduunyada ku fiday qiyaastii 1840kii ilaa 1850kii.[2] Sidoo kale ereyga xalwa (حلو ḥelw) micnaheeda Af Carabigu waa "macaan".

Noocyada[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Guud ahaan noocyada kala duwan ee xalwadu waxay ka sameeysan tahay sonkor, malab iyo walxo kale. Noocyada qaar waa kuwo adag, kuwo kale waa jileec, waxayna guud ahaan xalwadu ku kala duwan tahay midabada. Sidoo kale, xalwadu waa cunto fudud oo macaan ah.

Xalwada Daqiiqda Ka Samaysan[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Xalwada noocan ah waxay ka samaysan tahay daqiiq la shiilay midaasi oo lagu qasay saliid, daqiiq iyo sonkor.

Semolina (suji)[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Nooc xalwada caan ka ah wadanka Turkiga

Xalwada noocan ah waxaa laga cunaa wadano badan oo Aasiya ah, gaar ahaan Hindiya, Afganistaan, Neebaal, Bangaladhesh, Bakistaan ilaa wadanka Turkiga.



Diyaarinta Xalwada[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Xalwada waxaa laga diyaariyaa daqiiq lagu qasay fixiso, khamiir, biyo diiran, saliid iyo sonkor taasi oo si fiican loo qaso (tumo) si ay iskudhexgalaan iskudarkaasi, ka dib meel lageliyo koorno ama dab lagu kariyo.[3] Sida ugu badan daqiiqda laga diyaariyo xalwada waa mid cadaan khafiif ah.[4]

Isticmaalka[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Sida caadiga ah, xalwadu waxay ka mid tahay cuntada cuwaafta ah ee la isticmaalo wakhtiyada xafladaha, arooska, ciidaha iyo dabaaldegyada.[5]

Muuqaalka[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Qoraalo La Xidhiidha[wax ka badal | wax ka badal xogta]

Linkiyo Banaanka[wax ka badal | wax ka badal xogta]


Tixraac[wax ka badal | wax ka badal xogta]

  1. Davidson, Alan. Oxford University press. pp. xx + 892. ISBN 0-19-211579-0.  Maqan ama ebar |title= (caawin)
  2. Halvah, Random House Dictionary]], 2009
  3. Preparing Lahoh
  4. name="Abdullahi"
  5. name="Abdullahi"
Wikimedia Commons waxee heysaa war la xiriiro: